Συντάκτης: Τάσος Σαραντής
Στο στόχαστρο των φιλοζωικών φορέων της χώρας βρίσκεται το τελευταίο διάστημα ο αναπληρωτής υπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων και μέλος του κόμματος των Οικολόγων Πράσινων, Γιάννης Τσιρώνης, καθώς προχωρά σε εκτεταμένη τροποποίηση του νόμου 4039/12, που αφορά την προστασία των δεσποζόμενων και αδέσποτων ζώων συντροφιάς από κάθε είδους εκμετάλλευση και κακομεταχείριση.
Δεδομένου ότι ο νόμος βρίσκεται σε εφαρμογή από το 2012, κρίθηκε αναγκαία η αναπροσαρμογή του, καθώς χρήζει βελτιώσεων σε κάποιες διατάξεις του σχετικά με ασάφειες και κενά που τον διακατέχουν.
Ενα από τα βασικά ζητήματα αφορά την αντιμετώπιση της εξάπλωσης των αδέσποτων ζώων που, σύμφωνα με εκτιμήσεις, πλησιάζουν τα 3 εκατομμύρια (σκύλοι και γάτες), καθώς και τη διαχείρισή τους από τους δήμους και τις φιλοζωικές οργανώσεις. Και ακόμη, η πάταξη των εγκλημάτων κατά των ζώων, το καθεστώς πώλησης όλων των ειδών ζώων από καταστήματα, ο χρόνος παραμονής των ζώων μέσα στα δημοτικά κυνοκομεία, οι υποχρεώσεις των κτηνιάτρων, η εφαρμογή της ευρωπαϊκής οδηγίας για τη μετακίνηση των ζώων συντροφιάς και ο καθορισμός των προσόντων εκπαιδευτών σκύλων.
Κομβικό σημείο στην ένταση που έχει κορυφωθεί μεταξύ των φιλοζωικών φορέων και του Γιάννη Τσιρώνη αποτέλεσε η ευρεία σύσκεψη φορέων που πραγματοποιήθηκε στο ΥΠΑΑΤ στις 20 Ιουλίου, υπό την προεδρία του υπουργού, με θέμα τη διαδικασία που θα ακολουθηθεί για την τροποποίηση του νόμου.
Κατά τη διάρκεια της σύσκεψης, ο κ. Τσιρώνης δήλωσε ότι για τον εντοπισμό των σημείων που χρήζουν αλλαγών στην υπάρχουσα νομοθεσία θα γίνει μια προσπάθεια, άξονες της οποίας θα είναι «ο δημοκρατικός διάλογος, η αποφυγή αποκλεισμού οποιουδήποτε φορέα εμπλέκεται στο θέμα της διαχείρισης των ζώων συντροφιάς, η ταχύτητα στη λήψη των αποφάσεων, η αλληλοενημέρωση των φορέων και η διάχυση της πληροφορίας».
Ωστόσο, όπως διαπιστώθηκε, στη σύσκεψη είχαν κληθεί φορείς που είτε δεν ήταν εμπλεκόμενοι εκ του νόμου είτε -κατά τις φιλοζωικές οργανώσεις- δεν είχαν καμιά σχέση με τη φιλοζωία και την προστασία των ζώων και οι οποίοι κατέθεσαν απόψεις και προτάσεις που επιχειρούν έως και την κατάργηση θετικών διατάξεων του υπάρχοντος νόμου.
Μεταξύ αυτών των φορέων ήταν ο Πανελλήνιος Κτηνιατρικός Σύλλογος, ο Σύνδεσμος Κτηνιάτρων Μικρών Ζώων Αττικής, ο Πανελλήνιος Σύλλογος Εκπαιδευτών Σκύλων, οι εκπαιδευτές στρατιωτικών σκύλων, η Εθελοντική Δράση Κτηνιάτρων και ο Κυνολογικός Ομιλος Ελλάδας.
Οι τρεις φιλοζωικές ομοσπονδίες της χώρας ζήτησαν να συμμετάσχουν με δικό της εκπρόσωπο η καθεμία στην προτεινόμενη από τον υπουργό επιτροπή εργασίας που θα μελετήσει και θα προτείνει τις τροποποιήσεις του νόμου.
Ο κ. Τσιρώνης απαίτησε να υπάρξει κοινός εκπρόσωπος των τριών ομοσπονδιών, προκειμένου να συσταθεί μια ολιγομελής, ευέλικτη επιτροπή.
Και ενώ οι ομοσπονδίες δέχτηκαν να είναι δύο αντί τριών οι εκπρόσωποι, η πρότασή τους απορρίφθηκε και συστάθηκε δεύτερη επιτροπή, μόνο για τους φιλοζωικούς φορείς.
«Υποβάθμιση»
«Με την πρόταση αυτή στην πραγματικότητα επιχειρήθηκε να παραμείνουμε εκτός της βασικής επιτροπής του υπουργείου που θα αποτελέσει και το πραγματικό κέντρο λήψης αποφάσεων για την κατεύθυνση που θα πάρει ο υπό τροποποίηση νόμος και στην οποία συμμετέχουν φορείς που είτε δεν είναι φιλοζωικοί είτε οι περισσότεροι από αυτούς εξυπηρετούν αλλότρια της προστασίας των ζώων συμφέροντα. Σε αυτή τη “δεύτερη” άνευ ουσίας επιτροπή του υπουργείου αρνηθήκαμε να συμμετάσχουμε και, κυρίως, να νομιμοποιήσουμε με τη συμμετοχή μας τη διαφαινόμενη αντιφιλοζωική κατεύθυνση του νέου νόμου», ανέφερε σε ανακοίνωσή της Πανελλαδική Φιλοζωική και Περιβαλλοντική Ομοσπονδία (ΠΦΠΟ).
Και έτσι, «ο δημοκρατικός διάλογος» και η «αποφυγή αποκλεισμού οποιουδήποτε φορέα εμπλέκεται στο θέμα της διαχείρισης των ζώων συντροφιάς» που ευαγγελιζόταν ο κ. Τσιρώνης πήγαν… περίπατο, με τους φιλοζωικούς φορείς να απέχουν από τον διάλογο για έναν νόμο που αφορά την προστασία των ζώων.
Και να παραμένουν σ’ αυτόν φορείς που, βέβαια, έχουν κάθε δικαίωμα να υπερασπίζονται τα επαγγελματικά τους συμφέροντα.
«Οι κτηνίατροι είναι επαγγελματίες, δεν είναι κατ’ ανάγκη φιλόζωοι, όπως και μια σειρά άλλα επαγγέλματα που ασχολούνται με ζώα. Αυτό δεν τους καθιστά ντε φάκτο φιλόζωους για να τους καλείς –και μάλιστα ως βασικό πυλώνα– σε έναν διάλογο για τον νόμο που αφορά την προστασία των ζώων. Κανένας υπουργός δεν το έκανε αυτό στο παρελθόν. Διατύπωναν μόνο τις απόψεις και τις προτάσεις τους», λέει στην «Εφ.Συν.» η Νατάσα Βυσσίνου-Μπομπολάκη, πρόεδρος της ΠΦΠΟ.
«Εμείς θεωρούμε ότι οι φιλοζωικοί φορείς είναι ο βασικός πυλώνας προστασίας των ζώων και ότι θα έπρεπε να είναι αυξημένη η παρουσία τους σε αυτή την επιτροπή που, από την άλλη πλευρά, είχε εκτροφείς, κτηνιάτρους και τους δήμους που δεν μπορούν να βρουν μια λύση», επισημαίνει.
Εν τω μεταξύ, το αίτημα για εκπροσώπηση των φιλοζωικών οργανώσεων υπέβαλε στο υπουργείο με ομόφωνη απόφασή του το διοικητικό συμβούλιο της Κεντρικής Ενωσης Δήμων Ελλάδας (ΚΕΔΕ) στις 21/11, θεωρώντας ότι «σε αντίθετη περίπτωση δεν θα είναι εύρυθμη η λειτουργία της ομάδας εργασίας και, επομένως, δεν θα έχει ουσιαστικό περιεχόμενο» η δική της εκπροσώπηση
Τον περασμένο Νοέμβριο η ΠΦΠΟ και η Ζωοφιλική Ομοσπονδία Σωματείων Αττικής-Σαρωνικού ζήτησαν με επιστολή τους την παρέμβαση του πρωθυπουργού «για να σταματήσουν τα αντιφιλοζωικά σχέδια» του Γ. Τσιρώνη.
Σε αυτήν, αφού επισημαίνουν την απουσία των φιλοζωικών φορέων από την κεντρική επιτροπή επεξεργασίας του νόμου, καταγγέλλουν τη συμμετοχή «διάφορων συντεχνιακών οικονομικά φορέων που αποδεδειγμένα το μόνο που ζητούν είναι η προάσπιση των συμφερόντων τους και όχι η προστασία των ζώων που είναι το ζητούμενο», αφήνοντας ακόμη και πολιτικές αιχμές.
«Φοβούμαστε και έχουμε αρκετές ενδείξεις γι’ αυτό ότι στο ΥΠΑΑΤ ετοιμάζουν αλλαγές –και μάλιστα αντιευρωπαϊκές– στην κείμενη νομοθεσία, όπως τις συνοπτικές και μη ηθικές ευθανασίες, θεωρώντας ότι έτσι θα λύσουν το θέμα των εκατομμυρίων αδέσποτων στη χώρα μας. Αλλαγές που θα μας γυρίσουν πολλά χρόνια πίσω. Αλλά και τα άτομα που συμμετέχουν στην επιτροπή του ΥΠΑΑΤ δεν έχουν καμιά ιδεολογική σχέση με την κυβερνώσα Αριστερά και τις προγραμματικές διακηρύξεις της για τα ζώα. Διακηρύξεις που συνετέλεσαν σε μεγάλο βαθμό στην ανοιχτή και δημόσια υποστήριξη, από το μεγαλύτερο μέρος της πολυπληθούς φιλοζωικής κοινότητας, του ΣΥΡΙΖΑ στις εκλογές του 2015», αναφέρουν.
Η ένταση που προκλήθηκε δυναμιτίστηκε ακόμη περισσότερο όταν δημοσιεύθηκαν τα πρακτικά από τη συνεδρίαση της Επιτροπής Παραγωγής και Εμπορίου της Βουλής (22/6/2017).
Αιτία, η τοποθέτηση σε αυτήν του κτηνιάτρου Τάσου Κανούρη, επικεφαλής της κτηνιατρικής ομάδας του Φιλοζωικού Κτηνιατρικού Κέντρου και εκπροσώπου του Πανελλήνιου Κτηνιατρικού Συλλόγου: «Το θέμα της ευθανασίας (…) πρέπει να το αποφασίζουν οι κτηνίατροι και πρέπει, λοιπόν, το θέμα κατευθείαν να πηγαίνει στην τριμελή επιστημονική επιτροπή, αν σε ένα άρρωστο ζώο πρέπει να του χαρίζεται η ευθανασία, διότι στην ουσία αυτό το πράγμα γίνεται με την ευθανασία και όχι η θανάτωσή του».
Αντιδράσεις
Αυτό και κάποια άλλα σημεία της τοποθέτησης του κ. Κανούρη προκάλεσαν νέα οργισμένη αντίδραση από την ΠΦΠΟ: «Δώρο στα ζώα χαρακτηρίζεται από τον κύριο αυτό η θανάτωσή τους και μάλιστα με τα φιλοζωικά σωματεία απόντα», επισήμανε, αποκαλώντας τον εκλεκτό εταίρο του κ. Τσιρώνη.
Το γεγονός προκάλεσε την αντίδραση του Πανελλήνιου Κτηνιατρικού Συλλόγου: «Το θράσος ορισμένων ανθρώπων δεν έχει όρια. Με ψέματα, λασπολογία και παιχνίδι εντυπώσεων έχουν αποφασίσει κάποιοι που φέρουν την ταμπέλα των φιλόζωων να αντιμετωπίσουν τη για πρώτη φορά προσπάθεια να βελτιωθεί ένα νομοθετικό πλαίσιο επίλυσης του ζητήματος των αδέσποτων ζώων με ταυτόχρονη προστασία ζώων και δημόσιας υγείας. Με ψευδή δημοσιεύματα και επιστολές προς τον πρωθυπουργό οι δήθεν φιλόζωοι βάζουν στο στόχαστρο αξιότιμους συναδέλφους, όπως τον κ. Τ. Κανούρη, εκπρόσωπο του ΠΚΣ στην επιτροπή διαλόγου για την αναμόρφωση του νομοθετικού πλαισίου για δεσποζόμενα και αδέσποτα ζώα, ονομάζοντάς τον εκλεκτό του υπουργού, θέλοντας έτσι να ασκήσουν πολιτική πίεση με δόλιο τρόπο», ανέφερε σε σχετική ανακοίνωση.
Η ένταση δυναμιτίστηκε περαιτέρω όταν στις αρχές Δεκεμβρίου ο κ. Τσιρώνης, επιχειρώντας να παρακάμψει την άρνηση της ΚΕΔΕ να συμμετάσχει στην επιτροπή εργασίας εφόσον δεν συμμετάσχουν και δύο εκπρόσωποι των φιλοζωικών οργανώσεων, απηύθυνε χωριστή επιστολή στους δημάρχους της χώρας καλώντας τους να παρευρεθούν διά ζώσης στην επιτροπή.
Το αποτέλεσμα όλων αυτών είναι η κατά τα λοιπά «ευέλικτη» επιτροπή εργασίας που σύστησε με απόφασή του στις 16/10 ο υπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, Βαγγέλης Αποστόλου, από εξαμελής να γίνει πενταμελής, μετά την αποχώρηση από αυτήν του Σάββα Χιονίδη, δημάρχου Κατερίνης και προέδρου της Επιτροπής Χωροταξίας, Υποδομών και Περιβάλλοντος της ΚΕΔΕ.
Οσον αφορά τα υπόλοιπα πέντε μέλη, τα τρία εξ αυτών είναι συνεργάτες στο γραφείο του κ. Τσιρώνη, το ένα υπάλληλος του υπουργείου και το πέμπτο είναι ο Τάσος Κανούρης ως εκπρόσωπος του Πανελλήνιου Κτηνιατρικού Συλλόγου.
Ο ίδιος τυγχάνει να είναι και ένας εκ των δύο υπευθύνων επιτροπής του ΠΚΣ που έχει αντικείμενό της τους μισθωτούς και τα εργασιακά, γεγονός που επιβεβαιώνει τους ισχυρισμούς των φιλοζωικών φορέων περί «προάσπισης των συμφερόντων οικονομικών συντεχνιών» μέσα στην επιτροπή εργασίας.
Με τους φιλοζωικούς φορείς να βρίσκονται στη διαδικασία ενημέρωσης Ελλήνων και ξένων ευρωβουλευτών για το ζήτημα, καθώς και Ευρωπαίων οικολόγων, και δηλώνοντας έτοιμοι να προσβάλουν τον νέο νόμο στο ΣτΕ, εφόσον τελικά φτάσει στη Βουλή, η έκβαση αυτού του ζητήματος ενδέχεται να έχει σοβαρές πολιτικές επιπτώσεις συνολικότερα για την κυβέρνηση.
«Χιλιάδες και από εμάς τους πολίτες που ασχολούμαστε με την προστασία των ζώων το 2015 στηρίξαμε τις προσπάθειές μας και τις ελπίδες μας και για τα θέματα των ζώων και είναι τόσο μεγάλη η απογοήτευση που έχουμε υποστεί. Αυτό που κάνει ο Τσιρώνης δεν τολμούσαν να το κάνουν οι κυβερνήσεις της Δεξιάς. Οι πολίτες που με τον άλφα ή βήτα τρόπο ασχολούνται με τα ζώα είναι εκατοντάδες χιλιάδες και αν θέλουν να το δουν ακόμη και ψηφοθηρικά, γιατί έρχονται εκλογές το 2019, ας αλλάξουν κάποια πράγματα άρδην ή τουλάχιστον να απομακρύνουν τον κ. Τσιρώνη. Δεν μπορεί να κατέβει τέτοιος νόμος το 2018 σε μια ευρωπαϊκή χώρα», δηλώνει στην «Εφ.Συν.» η Νατάσα Βυσσίνου-Μπομπολάκη, πρόεδρος της ΠΦΠΟ.