Άρθρο του Τάσου Σαραντή στην Εφημερίδα των Συντακτών για τις ζωοθυσίες στην χώρα μας
Οι ζωοθυσίες και τα βάρβαρα έθιμα δεν έχουν θέση στις μέρες μας
Ούτε στον Μανταμάδο Λέσβου ούτε στις Σέρρες ούτε στα Χανιά ούτε και πουθενά δεν μπορούν να βασανίζονται, να εξευτελίζονται και να σφαγιάζονται ζώα στο όνομα κάποιων μεσαιωνικών εθίμων ● Η Πανελλαδική Φιλοζωική Περιβαλλοντική Ομοσπονδία ζητά από την πολιτεία την καθολική απαγόρευση των τελετουργιών αυτών.
Την καθολική απαγόρευση των βάρβαρων εθίμων και θρησκευτικών τελετών που περιλαμβάνουν βασανισμό ζώων και εκθέτουν τη χώρα μας ζητά η Πανελλαδική Φιλοζωική Περιβαλλοντική Ομοσπονδία (ΠΦΠΟ), απευθυνόμενη σε όλους τους αρμόδιους φορείς, με αφορμή τις θρησκευτικές τελετές στο νησί της Λέσβου με τη δημόσια κακοποίηση και θανάτωση ταύρων («Μεσαιωνικές τελετουργίες με βασανισμό ζώων στη Λέσβο», «Εφ.Συν.» 26/7/2019).
Ενα από τα γνωστότερα έθιμα τηρείται στο μοναστήρι Ταξιάρχη του Μανταμάδου Λέσβου με την απίστευτη ταλαιπωρία και βασανιστική κακοποίηση, μέχρι θανάτου, ενός ταύρου που, αφού υποστεί διαπόμπευση περιφερόμενος επί ώρες στο νησί εν μέσω κραυγών και μουσικών, δεμένος από κεφάλι και πόδια και «στολισμένος», οδηγείται στη σφαγή προκειμένου μάλιστα να πάρουν και το αίμα του ως φυλακτό!
Δυστυχώς, η βάναυση, δημόσια κακοποίηση ζώων που καταλήγει σε ζωοθυσία συντελείται και σε άλλους τόπους ανά την Ελλάδα. «Είναι κάτι που επανειλημμένα έχει απασχολήσει την κοινή γνώμη, πολίτες αλλά και επισκέπτες της χώρας μας, ανθρώπους και φορείς του εξωτερικού που λαμβάνουν ενημέρωση, φιλοζωικές οργανώσεις της Ελλάδας και του εξωτερικού», επισημαίνει η ΠΦΠΟ.
«Πολλές φορές οι διοργανωτές τέτοιων “εκδηλώσεων” επικαλούνται την ορθόδοξη χριστιανική Εκκλησία της χώρας μας, καθώς όλα αυτά τα έθιμα σχετίζονται με θρησκευτικές τελετές σε εορτές αγίων και πανηγύρια. Στην ουσία, όμως, πρόκειται για προκλητική, βάρβαρη, ειδωλολατρική και μη συμβατή με τη χριστιανική πίστη, επαναλαμβανόμενη, παράνομη δραστηριότητα», αναφέρει.
Ενα μεσαιωνικό έθιμο που περιλαμβάνει την τελετουργική σφαγή ζώων δημοσίως είναι τα «Αναστενάρια» που εξακολουθεί να τελείται σε περιοχές του Δήμου Σερρών (χωριό Αγία Ελένη) και του Δήμου Θεσσαλονίκης, εν όψει της εορτής των Αγίων Κωνσταντίνου και Ελένης στις 21 Μαΐου.
Το 2015, ύστερα από συντονισμένες ενέργειες της ΠΦΠΟ και του Φιλοζωικού Ομίλου Σερρών, το έθιμο ματαιώθηκε με παραγγελία της Εισαγγελίας Πρωτοδικών Σερρών και με συμβολή της Ιεράς Μητρόπολης και της Αστυνομικής Διεύθυνσης. Εκείνη τη χρονιά η «τελετή» έγινε μάλλον εν κρυπτώ και σε στενό κύκλο, αλλά η τέλεση του εθίμου συνεχίζεται απρόσκοπτα ώς τις μέρες μας.
‘Eνα ακόμη έθιμο, τα «Χοιροσφάγια», που περιλαμβάνει δημόσια σφαγή ζώων, τελείται στα Χανιά από πολιτιστικό σύλλογο. Κοντά στα Χριστούγεννα κάτοικοι του χωριού Σκορδαλού του Δήμου Πλατανιά μαζεύονται με αφορμή το σφάξιμο του οικόσιτου χοίρου και συμμετέχουν στη σφαγή.
Αλλά και στην κωμόπολη Κάτω Αχαΐα (Αχαγιά), τις ημέρες του Πάσχα σφάζονται τελετουργικά αρνιά στους δρόμους και στην πλατεία, ενώ κρεμιούνται ανάποδα, ζωντανά ή ημιθανή, από τα μπαλκόνια των σπιτιών. Οι δρόμοι είναι γεμάτοι αίματα και εντόσθια και οι εικόνες θυμίζουν Μεσαίωνα. Η τελετουργία εφαρμόζεται από ομάδες Τσιγγάνων, μόνιμων κατοίκων της κοινότητας, αν και κατ’ επανάληψη έχει γίνει αίτημα για την απαγόρευση του βάρβαρου εθίμου.
Ειδωλολατρικές και παγανιστικές εκδηλώσεις πραγματοποιούνται από χριστιανούς και στο Αμύνταιο, όπου την παραμονή του Αγίου Παντελεήμονα σφάζουν ζωντανά τα ζώα, με αίμα τους να χύνεται δημιουργώντας κόκκινη λίμνη για να εξαγνιστούν και να ευημερήσουν οι κάτοικοι.
Στις περισσότερες περιπτώσεις, εκτός σφαγείων σφάζεται κάθε χρόνο μεγάλος αριθμός ζώων (βόδια, αρνιά και πρόβατα) και στους τρεις νομούς της Θράκης (Εβρος, Ροδόπη, Ξάνθη) κατά τη μουσουλμανική γιορτή του Κουρμπάν Μπαϊράμ.
«Η εντύπωση που δίνεται, κάθε χρόνο, κάθε φορά και κατόπιν κάθε καταγγελίας για την τήρηση αυτών των εθίμων είναι πως, ενώ όλοι έχουμε επιληφθεί του θέματος, κάποιοι δράστες διαφεύγουν ή εμφανίζονται καινούργιοι που, σύμφωνα με τις πληροφορίες, δείχνουν να μην έχουν καταφέρει να εξημερωθούν και να εκπολιτιστούν όπως οι υπόλοιποι άνθρωποι, ενώ ουδόλως υπολογίζουν ή γνωρίζουν τον νόμο», επισημαίνει η ΠΦΠΟ.
Οι ζωοθυσίες απαγορεύονται από την ελληνική νομοθεσία, καθώς η κακοποίηση ζώου είναι βαρύ πλημμέλημα (νόμος 4039/12), ενώ απαγορεύεται η χρησιμοποίηση κάθε ζώου σε θεάματα και συναφείς δραστηριότητες.
Οι σφαγές επιτρέπονται μόνο στα σφαγεία με συγκεκριμένες διαδικασίες, όπως η πρότερη αναισθητοποίηση και κάτω από κατάλληλες υγειονομικές συνθήκες (Π.Δ. 327/1996). Ο νόμος 1197/81 ορίζει ότι δεν μπορεί να προηγείται η αφαίμαξη της ακαριαίας αναισθητοποίησης (ποινή φυλάκισης 1-5 έτη και χρηματική ποινή 5.000-15.000 ευρώ και διοικητικά πρόστιμα 30.000 ευρώ ανά ζώο).
Περίπλοκος νόμος
Ωστόσο, μια Κοινή Υπουργική Απόφαση τον Απρίλιο του 2017 περιπλέκει το νομοθετικό καθεστώς που διέπει τις συνθήκες σφαγής. Η ΚΥΑ καθορίζει τους όρους και τις προϋποθέσεις για την τελετουργική σφαγή ζώων εντός αδειοδοτημένων σφαγείων. Διατηρεί την ισχύουσα από το 1996 εξαίρεση από την υποχρέωση προηγούμενης αναισθητοποίησης των ζώων, που σφάζονται στο πλαίσιο λατρευτικών τύπων, και απαιτεί μόνο την ακινητοποίησή τους πριν από τη σφαγή.
Κι αυτό παρ’ όλο που το ποινικό μας σύστημα ορίζει ξεκάθαρα ότι καμία υπουργική απόφαση δεν μπορεί να νομοθετεί διαφορετικά από τον νόμο και παρ’ όλο που ο νόμος 1197/81 αναφέρει: «Απαγορεύεται η θανάτωσις θηλαστικών εις τα σφαγεία εφ’ όσον δεν προηγηθεί της αφαιμάξεως αναισθητοποίησις επενεργούσα ακαριαίως».
Πέρα από τον νόμο, η ταλαιπωρία ενός ζώου με τη δημόσια περιφορά του και η δημόσια σφαγή του, προφανώς μπροστά και σε παιδιά, προσβάλλουν την παιδεία μας, διδάσκουν τη βαρβαρότητα και προκαλούν τον αποτροπιασμό, όπως σημειώνει η ΠΦΠΟ. Χαρακτηρίζει ανήθικο και αντιχριστιανικό να κακοποιούνται ανυπεράσπιστα πλάσματα για τη διασκέδασή μας και μάλιστα στο όνομα της θρησκείας.
Προκειμένου να δοθεί τέλος στο βάρβαρο έθιμο, η ΠΦΠΟ παρακαλεί τις αρχές να «μεριμνήσουν άμεσα ώστε να εκδοθεί μια άπαξ διαταγή προς πάσα την επικράτεια καθολικής απαγόρευσης τέτοιων βάρβαρων εθίμων, θρησκευτικών τελετών και δημόσιων περιφορών και θυσιών ζώων», ενώ καλεί επίσης την Εκκλησία της Ελλάδος να πάρει επίσημα θέση με εγκύκλιο.