Για άλλη μια φορά διαβάζουμε για εκατομμύρια που μοιράζει το ΥΠΕΣ στους Δήμους για τα αδέσποτα. Ο Στ. Πέτσας επιχαίρει ότι ανέβασε το ποσό που δινόταν στους Δήμους από 600 χιλ. το χρόνο στα 40 και πλέον εκατομμύρια. Mια τέτοια ιλιγγιώδης αύξηση θα έπρεπε να δημιουργήσει μια σοβαρή διαφορά στην διαχείριση των αδέσποτων. Είναι όμως έτσι ή για μια ακόμη φορά βλέπουμε μια εικονική πραγματικότητα;
Αν κάποιος μπει στην σελίδα του ΥΠΕΣ, στον κατάλογο των εγκρίσεων για το 2022 θα διαπιστώσει τα ακόλουθα:
- Από τους 332 Δήμους της χώρας, αιτήματα για χρηματοδότηση υπέβαλαν λίγο πάνω από το 1/3 δηλαδή 115 Δήμοι και ένας Σύνδεσμος (ΠΕΣΥΔΑΠ). Οι υπόλοιποι πέρα βρέχει. Ή δεν τους ενδιαφέρει το θέμα (οπότε παρανομούν αφού τα αδέσποτα είναι αποκλειστική τους αρμοδιότητα), ή δεν έχουν στελέχη ούτε καν για να ζητήσουν τη χρηματοδότηση (που είναι πιο πιθανό).
- Η συντριπτική πλειοψηφία των εγκρίσεων έγιναν την τελευταία περίοδο του 2022 και προφανώς όσα προβλέπονται δεν θα προλάβουν να υλοποιηθούν το 2022. Στην πραγματικότητα λοιπόν πέρασε μια τριετία χωρίς καμία κρατική επιχορήγηση για τα αδέσποτα, με την εξαίρεση ενός έκτακτου επιδόματος που δόθηκε στην πρώτη καραντίνα το 2020 όταν απαγορευόταν στους εθελοντές να βγουν για να ταΐσουν και να φροντίσουν τα αδέσποτα.
Ας πάμε όμως να δούμε τι καλύπτει αυτή η «γενναία» χρηματοδότηση. Αρχικά κάλυπτε μόνο την κατασκευή κυνοκομείων και αγορά εξοπλισμού. Μέχρι τώρα εγκρίθηκαν 27 νέα κυνοκομεία, συνολικού κόστους γύρω στα 10 εκατ. Τα δύο μεγαλύτερα αφορούν τους Δήμους Φυλής και Μαραθώνα. Όμως, όπως όλοι ξέρουν – εκτός από τους αρμόδιους- τα κυνοκομεία είναι αδύνατον να μειώσουν έστω και στο ελάχιστο τα αδέσποτα που ζουν και πολλαπλασιάζονται στους δρόμους και αυξάνονται με τα χιλιάδες κουτάβια και γατάκια από ανεπιθύμητες γέννες δεσποζόμενων. Κατόπιν λοιπόν πολλών διαμαρτυριών από τη φιλοζωική κοινότητα, αποφασίστηκε να δοθούν 5 εκατομμύρια για στειρώσεις, από τα οποία έχουν κατανεμηθεί μόνο τα 3 εκατ.
Και επειδή η απορρόφηση είναι πολύ χαμηλή, οι διαμαρτυρίες συνεχίζονταν και οι εκλογές έρχονται, εξαγγέλλεται και νέα χρηματοδότηση 3 εκατ. στην εκπνοή του 2022, για φάρμακα και εμβόλια. Επιπλέον άλλα 5 εκατ. εξήγγειλαν ότι θα δώσουν στους Δήμους χωρίς να χρειάζεται να τα ζητήσουν αφού όπως φάνηκε ακόμη και αυτό οι περισσότεροι αδυνατούν να το κάνουν. Υποτίθεται ότι με αυτά θα καλύψουν δαπάνες διαχείρισης όπως στειρώσεις, κτηνιατρική περίθαλψη, μεταφορές, σίτιση, αποτεφρώσεις, προσωπικό κλπ. Ποιος όμως θα δώσει λογαριασμό για το τι θα πληρωθεί από αυτά τα χρήματα;
Ας επιστρέψουμε όμως στις εγκρίσεις που δόθηκαν ήδη. Αν κανείς έχει την υπομονή να τις ανοίξει μια – μια θα διαπιστώσει κάποια πολύ ενδιαφέροντα πράγματα.
- Υπάρχουν Δήμοι που έβαλαν την επιδότηση σε κτηνιατρικές δαπάνες που είχαν ήδη προγραμματίσει οπότε απλώς εξοικονόμησαν κάποια χρήματα.
- Υπάρχουν αρκετοί Δήμοι (20 συνολικά) που ζήτησαν και πήραν χρήματα μόνο για κυνοκομεία ή/και για αγορά εξοπλισμού και όχι για στειρώσεις ενώ είχαν δικαίωμα. Ίσως δεν τους αφορά το πρόβλημα.
- Κάποιοι Δήμοι το μόνο που ζήτησαν ήταν να πάρουν οχήματα υποτίθεται για περισυλλογή, αλλά χωρίς να υπάρχουν τα ειδικευμένα συνεργεία περισυλλογής που προβλέπει ο νόμος.
Το συμπέρασμα; Εγκρίθηκαν κάποιες χρηματοδοτήσεις – πολύ χαμηλότερες από αυτές που εξαγγέλλονται, το μεγαλύτερο μέρος των οποίων αφορά δαπάνες που ΔΕΝ αντιμετωπίζουν τα προβλήματα διαχείρισης των αδέσποτων και ένα σημαντικό τους μέρος δεν θα χρησιμοποιηθεί καν για αυτά.
Το πρόβλημα διαχείρισης των αδέσποτων που προκύπτει από τον τεράστιο αριθμό τους, δεν αντιμετωπίζεται μόνο με προμήθειες και κατασκευές. Χρειάζεται μια ολοκληρωμένη αντιμετώπιση που περιλαμβάνει επαρκές και εκπαιδευμένο προσωπικό στους Δήμους, δημοτικά κτηνιατρεία παντού για να γίνονται συνεχείς στειρώσεις με χαμηλό κόστος, υποχρεωτική στείρωση των δεσποζόμενων ζώων και πάνω απ’ όλα μηχανισμούς ελέγχου για την τήρηση της νομοθεσίας. Με αποσπασματικές χρηματοδοτήσεις σε αχρείαστα έργα ή με προεκλογικού τύπου επιδοτήσεις δεν λύνεται το πρόβλημα. Ούτε καν μπαλώνεται.
Δέσποινα Σπανούδη, επιστημονικός συνεργάτης της Πανελλαδικής Φιλοζωικής και Περιβαλλοντικής Ομοσπονδίας σε θέματα περιβάλλοντος και Τοπικής Αυτοδιοίκησης.