Τα δέντρα επιταχύνουν τον ρυθμό της ανάπτυξής τους, όσο μεγαλώνουν σε ηλικία και μέγεθος, σύμφωνα με μια νέα μεγάλη διεθνή επιστημονική έρευνα. Η μελέτη- ορόσημο έρχεται να ανατρέψει την έως τώρα διαδεδομένη πεποίθηση πως τα γέρικα δέντρα είναι λιγότερο παραγωγικά και αναπτύσσονται πολύ πιο αργά.
«Η ιδέα ότι τα παλαιότερα δάση αργοπεθαίνουν, είναι ένας μύθος στην πραγματικότητα», σύμφωνα με τους ερευνητές. «Τα πιο νεαρά δέντρα μπορεί να αναπτύσσονται ταχύτερα από σχετική άποψη, δηλαδή χρειάζονται λιγότερο χρόνο για να διπλασιάσουν το μέγεθός τους, όμως, σε απόλυτους όρους, τα γέρικα δέντρα συνεχίζουν να αναπτύσσονται ακόμη περισσότερο», όπως επισημαίνουν.
Η έρευνα έχει και περιβαλλοντική σημασία, καθώς δείχνει ότι τα μεγάλα δέντρα, απορροφούν από τον αέρα περισσότερο άνθρακα από ότι νόμιζαν έως τώρα οι επιστήμονες, συνεπώς, όσο ζουν, βοηθάνε περισσότερο στην αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής.
Οι 38 ερευνητές από 16 χώρες, με επικεφαλής τον δασολόγο-οικολόγο Νέιτ Στέφενσον της Γεωλογικής Υπηρεσίας των ΗΠΑ, που έκαναν τη σχετική δημοσίευση στο περιοδικό «Nature», μελέτησαν πάνω από 673.000 δέντρα (μερικά ηλικίας άνω των 80 ετών), που ανήκουν σε 403 είδη και στις έξι ηπείρους του πλανήτη. Όπως διαπίστωσαν, στη συντριπτική πλειονότητα των ειδών (σε ποσοστό 97%) τα μεγάλα και γέρικα δέντρα αυξάνουν περισσότερο τη μάζα τους και, παράλληλα, απορροφούν μεγαλύτερες ποσότητες ατμοσφαιρικού άνθρακα, σε σχέση με τα μικρότερα και νεαρότερα δέντρα.
«Σε ανθρώπινους όρους, είναι σαν η ανάπτυξή μας να συνεχίζει να επιταχύνεται μετά την εφηβεία, αντί να επιβραδύνεται. Με αυτό τον τρόπο, οι άνθρωποι θα είχαν βάρος μισό τόνο όταν θα έφθαναν στη μέση ηλικία και πάνω από έναν τόνο όταν θα έπαιρναν σύνταξη», δήλωσε ο Στέφενσον.
«Σε απόλυτα μεγέθη», σύμφωνα με τη μελέτη, «δέντρα με διάμετρο 100 εκατοστών τυπικά αυξάνουν τη μάζα τους κατά δέκα έως 200 κιλά κάθε χρόνο, με μέσο όρο τα 103 κιλά ετησίως. Αυτός ο ρυθμός είναι σχεδόν τριπλάσιος σε σχέση με την αύξηση των δέντρων του ίδιου είδους, που έχουν διάμετρο 50 εκατοστών. Η περισσότερη αυτή μάζα (του γέρικου δέντρου) ισοδυναμεί με το να προστίθεται στο δάσος ένα τελείως νέο δέντρο διαμέτρου δέκα έως 20 εκατοστών κάθε χρόνο».
Τα νέα ευρήματα επεκτείνουν ουσιαστικά σχεδόν στο σύνολο των δέντρων τη διαπίστωση μιας προηγούμενης έρευνας του 2010, σύμφωνα με την οποία δύο από τα ψηλότερα δέντρα της Γης, ο ευκάλυπτος και η σεκόγια, αναπτύσσονται με εντυπωσιακό ρυθμό όσο γερνάνε. Η νέα μελέτη συμπεραίνει πως «η ταχεία ανάπτυξη στα γιγάντια δέντρα αποτελεί τον κανόνα παγκοσμίως και μπορεί να υπερβεί τα 600 κιλά ετησίως για τα μεγαλύτερα από αυτά».
Τα δέντρα αντιμετωπίζουν διάφορες απειλές, όπως αποψίλωση των δασών, ξηρασίες, πυρκαγιές, ασθένειες κ.α. Μια έρευνα του 2012 εκτίμησε ότι τα μεγάλα δέντρα αποτελούν πια λιγότερο από το 2% των συνολικών δέντρων οποιουδήποτε δάσους, όμως περιλαμβάνουν το 25% της συνολικής βιομάζας του δάσους και γι’ αυτό παίζουν καθοριστικό ρόλο για την υγεία του όλου οικοσυστήματος.