ENGLISH BELOW:
ΕΦΗΜΕΡΙΣ ΤΗΣ ΚΥΒΕΡΝΗΣΕΩΣ
ΤΗΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ
ΤΕΥΧΟΣ ΠΡΩΤΟ Αρ. Φύλλου 15
2 Φεβρουαρίου 2012
ΝΟΜΟΣ ΥΠ’ ΑΡΙΘΜ. 4039
Για τα δεσποζόμενα και τα αδέσποτα ζώα συντροφιάς και την προστασία των ζώων από την εκμετάλλευση ή τη χρησιμοποίηση με κερδοσκοπικό σκοπό.
Ο ΠΡΟΕΔΡΟΣ ΤΗΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ
Εκδίδομε τον ακόλουθο νόμο που ψήφισε η Βουλή.
Άρθρο 1
Ορισμοί
Για την εφαρμογή των διατάξεων του παρόντος νό−
μου, ισχύουν οι παρακάτω ορισμοί:
α) Ζώο είναι κάθε έμβιος οργανισμός, που συναισθά−
νεται και κινείται σε ξηρά, αέρα και θάλασσα ή οποιο−
δήποτε άλλο υδατικό οικοσύστημα ή υγροβιότοπο.
β) Ευζωία είναι το σύνολο των κανόνων, που πρέπει
να εφαρμόζει ο άνθρωπος στα ζώα, αναφορικά με την
προστασία τους και την καλή μεταχείρισή τους, έτσι
ώστε να μην πονούν και υποφέρουν, την παραμονή τους
σε χώρο στεγνό, καθαρό και προστατευμένο από τις
καιρικές συνθήκες, χωρίς να είναι μόνιμα δεμένα και
διαβιούντα εντός ακατάλληλων κατασκευών (π.χ. μεταλ−
λικών), τη φροντίδα για ιατρική περίθαλψη και χορήγηση
κατάλληλης τροφής και νερού, την καθημερινή άσκηση
ή τον περίπατό τους και γενικά τη μέριμνα για σεβασμό
της ύπαρξής τους.
γ) Ζώο συντροφιάς είναι κάθε ζώο, που συντηρείται
ή προορίζεται να συντηρηθεί από τον άνθρωπο, κυρί−
ως μέσα στην κατοικία του, για λόγους ζωοφιλίας ή
συντροφιάς.
δ) Δεσποζόμενο ζώο συντροφιάς είναι κάθε μη άγριο
ζώο, που συντηρείται ή προορίζεται να συντηρηθεί από
τον άνθρωπο, κυρίως μέσα στην κατοικία του, για λό−
γους ζωοφιλίας ή συντροφιάς και τελεί υπό την άμεση
επίβλεψη και φροντίδα του ιδιοκτήτη, κατόχου, συνοδού
ή φύλακά του. Ως ζώα συντροφιάς θεωρούνται και οι
σκύλοι, που χρησιμοποιούνται για το κυνήγι, τη φύλαξη
ποιμνίων, τη φύλαξη χώρων, την παροχή βοήθειας και
προστασίας ατόμων με ειδικές ανάγκες, καθώς και οι
σκύλοι έρευνας και διάσωσης και οι σκύλοι που χρησι−
μοποιούνται από τις ένοπλες δυνάμεις και τα σώματα
ασφαλείας.
ε) Αδέσποτο ζώο συντροφιάς είναι κάθε ζώο συντρο−
φιάς, το οποίο είτε δεν έχει κατοικία είτε βρίσκεται έξω
από τα όρια της κατοικίας του ιδιοκτήτη, του κατόχου,
του συνοδού ή του φύλακά του και δεν τελεί υπό την
άμεση επίβλεψη και τον έλεγχό τους. Οι κυνηγετικοί και
σκύλοι φύλαξης ποιμνίων, καθώς και οι σκύλοι έρευνας
και διάσωσης, κατά τη διάρκεια του κυνηγιού, της εκ−
παίδευσής τους, της φύλαξης του ποίμνιου, της έρευνας
και της διάσωσης, δεν θεωρούνται αδέσποτα ζώα.
στ) Επικίνδυνo ζώo συντροφιάς είναι τo ζώo συντρο−
φιάς, που αποδεδειγμένα εκδηλώνει απρόκλητα έντονη
επιθετική συμπεριφορά προς τον άνθρωπο ή τα άλλα
ζώα, καθώς και το ζώο που πάσχει ή είναι φορέας σοβα−
ρού νοσήματος, που μπορεί να μεταδοθεί στον άνθρωπο
ή στα άλλα ζώα και δεν θεραπεύεται.
ζ) Μικρό ζώο συντροφιάς είναι το ζώο συντροφιάς, το
βάρος του οποίου δεν υπερβαίνει τα δέκα (10) κιλά.
η) Καταφύγιο αδέσποτων ζώων είναι η ειδική εγκα−
τάσταση, που προορίζεται για την περίθαλψη και την
προσωρινή παραμονή σημαντικού αριθμού αδέσποτων
ή ανεπιθύμητων ζώων συντροφιάς.
θ) Σοβαρό νόσημα είναι κάθε νόσημα άμεσου και υψη−
λού κινδύνου για την υγεία του ανθρώπου ή ζώου, του
ίδιου ή άλλου είδους.
ι) Τσίρκο είναι η προσωρινή υπαίθρια εγκατάσταση,
σκηνή ή τέντα, στην οποία πραγματοποιούνται με κερ−
δοσκοπικό σκοπό μουσικοχορευτικές και ακροβατικές
παραστάσεις ή άλλου είδους συναφείς εκδηλώσεις για
την ψυχαγωγία των ανθρώπων με τη συμμετοχή ή μη
ζώων.
ια) Θίασος με ποικίλο πρόγραμμα (βαριετέ) είναι ομά−
δα ατόμων, η οποία σε μόνιμη ή προσωρινή εγκατά−
σταση πραγματοποιεί με κερδοσκοπικό σκοπό και σε
εναλλασσόμενη ακολουθία ψυχαγωγικά προγράμματα,
παραστάσεις, διασκεδαστικά μικρά κωμικά θεατρικά
δρώμενα, τραγούδια, χορό με ποικίλο περιεχόμενο και
με τη συμμετοχή ή μη ζώων.
ιβ) Αρμόδιες Αρχές Διαχείρισης της Διαδικτυακής
Ηλεκτρονικής Βάσης καταγραφής των ζώων συντρο−
φιάς και των ιδιοκτητών τους είναι οι αρχές εκείνες,
που μεριμνούν για την υλοποίηση, τη λειτουργία και την
εποπτεία του όλου συστήματος σήμανσης και καταγρα−
φής των ζώων συντροφιάς και των ιδιοκτητών τους.
ιγ) Αρμόδιες Αρχές Εφαρμογής και Ελέγχου των κανό−
νων προστασίας των ζώων και του συστήματος και της
καταγραφής των ζώων συντροφιάς και των ιδιοκτητών
τους είναι οι αρχές εκείνες, που σε επίπεδο Περιφέ−
131
132 ΕΦΗΜΕΡΙΣ ΤΗΣ ΚΥΒΕΡΝΗΣΕΩΣ (ΤΕΥΧΟΣ ΠΡΩΤΟ)
ρειας, Περιφερειακών Ενοτήτων και Δήμων, μεριμνούν
για την ορθή εφαρμογή και τον έλεγχο εφαρμογής
− σε συνεργασία με τις αρχές της προηγούμενης πε−
ρίπτωσης ιβ΄− του συστήματος της Διαδικτυακής Ηλε−
κτρονικής Βάσης σήμανσης και καταγραφής των ζώων
συντροφιάς και των ιδιοκτητών τους, καθώς και για
την επιβολή κυρώσεων σε περίπτωση μη τήρησης των
κανόνων προστασίας των ζώων.
ιδ) Αρμόδια όργανα βεβαίωσης των παραβάσεων είναι
τα όργανα εκείνα, που μεριμνούν για τη βεβαίωση των
παραβάσεων, που διαπιστώνουν κατά την άσκηση των κα−
θηκόντων ελέγχου (η Δημοτική Αστυνομία, η Θηροφυλακή
των κυνηγετικών συλλόγων, οι υπάλληλοι των Τελωνείων
και των Σταθμών Υγειονομικού Κτηνιατρικού Ελέγχου).
ιε) Αρμόδιος Φορέας Εκτέλεσης της σήμανσης και της
καταγραφής των ζώων συντροφιάς και των ιδιοκτητών
τους στη Διαδικτυακή Ηλεκτρονική Βάση είναι ο κτηνί−
ατρος, που με βάση προβλεπόμενη διαδικασία, με την
υποβολή ηλεκτρονικής αίτησης στη Διεύθυνση Πλη−
ροφορικής του Υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης και
Τροφίμων, πιστοποιείται, αποκτά ειδικό κωδικό πρόσβα−
σης στη Διαδικτυακή Ηλεκτρονική Βάση σήμανσης και
καταγραφής ζώων συντροφιάς, διενεργεί τη σήμανση
και καταγράφει τα ζώα συντροφιάς και τους ιδιοκτήτες
τους στη Διαδικτυακή Ηλεκτρονική Βάση, εκδίδει το βι−
βλιάριο υγείας ή το διαβατήριο του ζώου σε περίπτωση
που το ζώο θα μεταφερθεί στο εξωτερικό και ενημερώ−
νει τη βάση με τις απαραίτητες πληροφορίες.
Άρθρο 2
Αρμόδιες Αρχές
1. Αρμόδια Αρχή για την προστασία των ζώων και
την τήρηση των κανόνων ευζωίας τους είναι η Γενική
Διεύθυνση Κτηνιατρικής του Υπουργείου Αγροτικής
Ανάπτυξης και Τροφίμων. Αρμόδιες Αρχές Διαχείρισης
της Διαδικτυακής Ηλεκτρονικής Βάσης καταγραφής των
ζώων συντροφιάς και των ιδιοκτητών τους ορίζονται:
α. η Διεύθυνση Κτηνιατρικής Αντίληψης Φαρμάκων και
Εφαρμογών της Γενικής Διεύθυνσης Κτηνιατρικής του
Υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων και β.
η Διεύθυνση Πληροφορικής του Υπουργείου Αγροτικής
Ανάπτυξης και Τροφίμων.
2. Αρμόδιες Αρχές Εφαρμογής και Ελέγχου των κα−
νόνων προστασίας των ζώων και του συστήματος της
σήμανσης και της καταγραφής των ζώων συντροφιάς
και των ιδιοκτητών τους ορίζονται οι Διευθύνσεις Κτη−
νιατρικής της Γενικής Διεύθυνσης Περιφερειακής Αγρο−
τικής Οικονομίας και Κτηνιατρικής των Περιφερειών,
οι Διευθύνσεις Αγροτικής Οικονομίας και Κτηνιατρικής
των Περιφερειακών Ενοτήτων της Χώρας και οι κτη−
νιατρικές υπηρεσίες των Δήμων και όπου αυτές δεν
έχουν συσταθεί τα Γραφεία Γεωργικής Ανάπτυξης του
οικείου Δήμου.
3. Αρμόδιος Φορέας Εκτέλεσης της σήμανσης και της
καταγραφής των ζώων συντροφιάς και των ιδιοκτητών
τους στη Διαδικτυακή Ηλεκτρονική Βάση ορίζεται ο
κτηνίατρος, που πιστοποιείται με τη νόμιμη διαδικασία,
που αναφέρεται στο άρθρο 4 του παρόντος νόμου.
Άρθρο 3
Αρμοδιότητες
1. Για την εφαρμογή του παρόντος νόμου οι Αρμόδι−
ες Αρχές Διαχείρισης της Διαδικτυακής Ηλεκτρονικής
Βάσης καταγραφής των ζώων συντροφιάς και των ιδι−
οκτητών τους του άρθρου 2 του παρόντος νόμου έχουν
τις ακόλουθες αρμοδιότητες:
Α. Η Διεύθυνση Κτηνιατρικής Αντίληψης Φαρμάκων και
Εφαρμογών (ΚΑΦΕ) του Υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυ−
ξης και Τροφίμων:
α) την εισήγηση για την έκδοση των υπουργικών απο−
φάσεων, που προβλέπονται στο νόμο αυτόν,
β) την έκδοση εγκυκλίων για την εφαρμογή της
ηλεκτρονικής σήμανσης και καταγραφής των ζώων
συντροφιάς και για κάθε θέμα, που αφορά στα ζώα
συντροφιάς,
γ) σε συνεργασία με τη Διεύθυνση Πληροφορικής του
Υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων: αα)
τον έλεγχο της λειτουργίας της ηλεκτρονικής βάσης
δεδομένων, στην οποία καταχωρίζονται τα στοιχεία σή−
μανσης των ζώων συντροφιάς και των ιδιοκτητών τους,
ββ) τον εμπλουτισμό με τις απαραίτητες πληροφορίες
της Διαδικτυακής Ηλεκτρονικής Βάσης καταγραφής
των ζώων συντροφιάς και των ιδιοκτητών τους και τη
διαρκή αναβάθμισή της και γγ) τη χορήγηση κωδικών
πρόσβασης στους κτηνιάτρους, που πιστοποιούνται με
τη νόμιμη διαδικασία.
Β. Η Διεύθυνση Πληροφορικής του Υπουργείου Αγρο−
τικής Ανάπτυξης και Τροφίμων:
α. Την παροχή της απαραίτητης μηχανογραφικής
υποδομής (κεντρικοί ηλεκτρονικοί υπολογιστές, δίκτυο
κ.λπ.) για τη λειτουργία της κεντρικής διαδικτυακής
ηλεκτρονικής βάσης, στην οποία καταχωρίζονται τα
στοιχεία σήμανσης των ζώων συντροφιάς και των ιδιο−
κτητών τους, καθώς και την προμήθεια των ανιχνευτών
ηλεκτρονικών μέσων σήμανσης, που προβλέπονται στο
άρθρο 4 παράγραφος 4.
β. Την εξασφάλιση της συνεχούς λειτουργίας, την
τεχνική υποστήριξη, τη συντήρηση και την προστασία
της μηχανογραφικής υποδομής, που υποστηρίζει το
σύστημα.
γ. Την υποχρέωση τήρησης αντιγράφων ασφαλείας,
ώστε τα στοιχεία, που καταχωρίζονται στη βάση δε−
δομένων, να είναι διαθέσιμα για έλεγχο για τρία (3)
τουλάχιστον χρόνια.
2. Για την εφαρμογή του παρόντος νόμου οι Αρμόδιες
Αρχές Εφαρμογής και Ελέγχου του συστήματος της
σήμανσης και της καταγραφής των ζώων συντροφιάς
και των ιδιοκτητών τους, του άρθρου 2 παράγραφος 2,
έχουν τις ακόλουθες αρμοδιότητες:
α. Τη συνεργασία με το Φορέα Εκτέλεσης της σήμαν−
σης και της καταγραφής των ζώων συντροφιάς για το
συντονισμό των ενεργειών τους και την παροχή τεχνι−
κών οδηγιών και κάθε είδους υποστήριξη για την πλήρη
και ενιαία εφαρμογή της ηλεκτρονικής σήμανσης και
καταγραφής των ζώων συντροφιάς.
β. Τον έλεγχο και την εποπτεία του Φορέα Εκτέλεσης
της σήμανσης και της καταγραφής των ζώων συντρο−
φιάς.
3. Οι Φορείς Εκτέλεσης της σήμανσης και της κα−
ταγραφής των ζώων συντροφιάς και των ιδιοκτητών
τους, του άρθρου 2 παράγραφος 3, έχουν τις ακόλουθες
αρμοδιότητες:
α. Τη διενέργεια της σήμανσης των ζώων συντρο−
φιάς με τη χρησιμοποίηση των κατάλληλων μέσων ηλε−
κτρονικής σήμανσης και την καταχώριση των στοιχείων
σήμανσης των ζώων συντροφιάς και των ιδιοκτητών
ΕΦΗΜΕΡΙΣ ΤΗΣ ΚΥΒΕΡΝΗΣΕΩΣ (ΤΕΥΧΟΣ ΠΡΩΤΟ) 133
τους στη Διαδικτυακή Ηλεκτρονική Βάση και τη διαρκή
ενημέρωσή της.
β. Τη μέριμνα για την ενημέρωση με οποιονδήποτε
πρόσφορο τρόπο των ιδιοκτητών και κατόχων ζώων
συντροφιάς για τις υποχρεώσεις τους, όσον αφορά
στην εφαρμογή της ηλεκτρονικής σήμανσης των ζώων
συντροφιάς και στις απαιτήσεις του παρόντος νόμου
για την ηλεκτρονική σήμανση και την καταγραφή των
ζώων συντροφιάς.
γ. Την έκδοση σύμφωνου με τα παράρτηματα 2 και
3 βιβλιαρίου υγείας κατά τη σήμανση του ζώου συ−
ντροφιάς ή διαβατηρίου, σε περίπτωση που το ζώο θα
μεταφερθεί στο εξωτερικό, καθώς και την καταγραφή
σε αυτά, ατελώς, της οποιασδήποτε αλλαγής ιδιοκτήτη
κατά την κτηνιατρική εξέταση του ζώου ή κατά τον
εμβολιασμό του.
Άρθρο 4
Διαδικτυακή Ηλεκτρονική Βάση σήμανσης
και καταγραφής των ζώων συντροφιάς
και των ιδιοκτητών τους − Σήμανση,
βιβλιάριο υγείας ή διαβατήριο
1. Στη Διεύθυνση Πληροφορικής του Υπουργείου Αγρο−
τικής Ανάπτυξης και Τροφίμων δημιουργείται Διαδικτυ−
ακή Ηλεκτρονική Βάση σήμανσης και καταγραφής των
ζώων συντροφιάς και των ιδιοκτητών τους. Στη Διαδι−
κτυακή Ηλεκτρονική Βάση καταχωρίζονται από τους
κτηνιάτρους, που έχουν πιστοποιηθεί, τα στοιχεία, που
αφορούν στην αναγνώριση των δεσποζόμενων ζώων
συντροφιάς (όπως φύλο, χρώμα, ράτσα, απώλεια, πα−
ράδοση σε άλλον ιδιοκτήτη, θάνατος) και τα στοιχεία
αναγνώρισης του ιδιοκτήτη τους (όπως ονοματεπώνυμο,
διεύθυνση, τηλέφωνο και αριθμό ταυτότητας ή διαβα−
τηρίου ή ισοδύναμου εγγράφου, όπως δίπλωμα οδή−
γησης ή ασφαλιστικό βιβλιάριο), καθώς και τηρούνται
απαρεγκλίτως οι διατάξεις «περί προσωπικών δεδομέ−
νων». Η πιστοποίηση των κτηνιάτρων πραγματοποιείται
με την ηλεκτρονική υποβολή αίτησης στη Διεύθυνση
Πληροφορικής του Υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης
και Τροφίμων και τη χορήγηση στον αιτούντα κτηνία−
τρο κωδικού πρόσβασης στη Διαδικτυακή Ηλεκτρονική
Βάση. Η Διαδικτυακή Ηλεκτρονική Βάση συνδέεται απευ−
θείας με τα κτηνιατρεία και γενικά τους χώρους, που
πραγματοποιείται η σήμανση των ζώων συντροφιάς. Η
πιστοποίηση των κτηνιάτρων των Διευθύνσεων Αγρο−
τικής Οικονομίας και Κτηνιατρικής των Περιφερειακών
Ενοτήτων της χώρας είναι υποχρεωτική. Στη Διαδικτυ−
ακή Ηλεκτρονική Βάση εισάγονται λογικοί παράμετροι
συσχέτισης του αριθμού των ζώων ανά ιδιοκτήτη, προ−
κειμένου να εξασφαλίζεται η ευζωία των ζώων και η
τήρηση των βασικών υγειονομικών κανόνων.
2. Οι απαιτήσεις για την ηλεκτρονική σήμανση και
καταγραφή των στοιχείων των δεσποζόμενων ζώων συ−
ντροφιάς εφαρμόζονται και για την ηλεκτρονική σήμαν−
ση και καταγραφή των αδέσποτων ζώων συντροφιάς.
3.α. Η σήμανση κάθε ζώου συντροφιάς είναι υποχρεωτι−
κή, εξαιρουμένων των σκύλων που χρησιμοποιούνται για
τη φύλαξη ποιμνίων, για τους οποίους καθίσταται προ−
αιρετική υπό την προϋπόθεση ότι δεν μετέχουν σε προ−
γράμματα γενετικής βελτίωσης με σκοπό τη βελτίωση
και τη σταθεροποίηση συγκεκριμένων φυλών. Η δαπάνη
της σήμανσης και της καταγραφής των δεσποζόμενων
ζώων συντροφιάς βαρύνει τον ιδιοκτήτη τους και των
αδέσποτων τον οικείο Δήμο ή το φιλοζωικό σωματείο ή
την ένωση, που μπορούν να προμηθεύονται το ηλεκτρο−
νικό μέσο σήμανσης απευθείας από το εμπόριο.
Στην περίπτωση ευαίσθητων κοινωνικών ομάδων
(ΑΜΕΑ με ποσοστό αναπηρίας μεγαλύτερο ή ίσο του
80%, πολύτεκνοι, τρίτεκνοι, μονογονεϊκές οικογένειες,
άνεργοι εγγεγραμμένοι στα μητρώα του Ο.Α.Ε.Δ., οι δι−
αβιούντες με το επίδομα της Πρόνοιας), οι ιδιοκτήτες
των ζώων συντροφιάς επιβαρύνονται με το κόστος μόνο
του ηλεκτρονικού μέσου σήμανσης και οι υπόλοιπες
υπηρεσίες προσφέρονται αζημίως όταν η σήμανση του
ζώου πραγματοποιείται στα κτηνιατρεία ή στους ειδικά
διαμορφωμένους χώρους, των Δήμων, των διαδημοτικών
κέντρων και των Διευθύνσεων Αγροτικής Οικονομίας
και Κτηνιατρικής των Περιφερειακών Ενοτήτων της
Χώρας.
Για την πραγματοποίηση της ηλεκτρονικής σήμανσης
ή την έκδοση βιβλιαρίου υγείας ή διαβατηρίου ο ιδιοκτή−
της του δεσποζόμενου ζώου συντροφιάς υποχρεούται
να επιδεικνύει στον κτηνίατρο, που έχει πιστοποιηθεί,
την αστυνομική του ταυτότητα ή το διαβατήριό του ή
άλλο ισοδύναμο έγγραφο, προκειμένου να επαληθευ−
τούν τα ατομικά του στοιχεία και να αντιστοιχηθεί ο
μοναδικός κωδικός σήμανσης του ζώου συντροφιάς με
τα ατομικά στοιχεία του ιδιοκτήτη του. Ο διενεργών
τη σήμανση πιστοποιημένος κτηνίατρος χορηγεί ατε−
λώς στον ιδιοκτήτη του ζώου βεβαίωση ηλεκτρονικής
σήμανσης και καταγραφής, με βάση το υπόδειγμα του
Παραρτήματος 1, με τον αριθμό σήμανσης του ζώου,
τα χαρακτηριστικά του (φύλο, χρώμα, ράτσα) και τα
στοιχεία του ιδιοκτήτη (ονοματεπώνυμο, διεύθυνση, τη−
λέφωνο και αριθμό ταυτότητας ή διαβατηρίου ή άλλου
ισοδύναμου εγγράφου).
β. Ο Ο.Τ.Α., προκειμένου να διασφαλίσει τη βιωσιμότη−
τα και λειτουργία των υποδομών του, που σχετίζονται
με τη διαχείριση αδέσποτων και δεσποζόμενων ζώων,
δύναται να επιβάλει, μετά από απόφαση του Δημο−
τικού Συμβουλίου, ανταποδοτικό τέλος, το οποίο δεν
μπορεί να ξεπερνά το ποσό των τριών (3) ευρώ, ανά
σημαινόμενο ζώο. Το προαναφερθέν τέλος εισπράττεται
και εντός τριάντα (30) ημερών αποδίδεται στον οικείο
Ο.Τ.Α., από τον κτηνίατρο που διενεργεί την πράξη της
σήμανσης και καταγραφής του ζώου στη Διαδικτυακή
Βάση Δεδομένων του Υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης
και Τροφίμων προσκομιζομένων, επιπροσθέτως στον
Ο.Τ.Α., από τον κτηνίατρο των αντιγράφων Πιστοποιη−
τικών Ηλεκτρονικής Ταυτοποίησης.
4. Η σήμανση και η αναγνώριση κάθε ζώου συντροφιάς
πραγματοποιείται με την τοποθέτηση στην αριστερή
εξωτερική πλευρά του τράχηλου του ζώου συστήματος
ηλεκτρονικής αναγνώρισης (αποκριτής πομποδέκτης),
το οποίο είναι παθητική συσκευή αναγνώρισης ραδιοσυ−
χνότητας μόνο για ανάγνωση, σύμφωνο με το πρότυπο
ISO 11784 και τεχνολογίας HDX ή FDX−B και μπορεί να
αναγνωστεί από συσκευή ανάγνωσης συμβατή με το
πρότυπο ISO 11785 και καταχωρίζεται στη Διαδικτυακή
Ηλεκτρονική Βάση σήμανσης και καταγραφής των ζώων
συντροφιάς και των ιδιοκτητών τους. Οι διαθέτες του
ηλεκτρονικού μέσου σήμανσης, λιανικής ή χονδρικής
πώλησης, υποχρεούνται να διαθέτουν στην ελληνική
αγορά ηλεκτρονικό μέσο σήμανσης σύμφωνο με τις
παραπάνω απαιτήσεις με οδηγίες χρήσης και στην ελ−
ληνική γλώσσα.
134 ΕΦΗΜΕΡΙΣ ΤΗΣ ΚΥΒΕΡΝΗΣΕΩΣ (ΤΕΥΧΟΣ ΠΡΩΤΟ)
5. Η ηλεκτρονική σήμανση και καταγραφή, η έκδο−
ση διαβατηρίου και βιβλιαρίου υγείας, σύμφωνα με τα
υποδείγματα του Παραρτήματος 2 και 3, πραγματοποι−
ούνται από κτηνιάτρους, που έχουν πιστοποιηθεί και
ασκούν νόμιμα το κτηνιατρικό επάγγελμα στην Ελλάδα
σε κτηνιατρεία ή σε ειδικά διαμορφωμένους χώρους των
Δήμων, των διαδημοτικών κέντρων, των Διευθύνσεων
Αγροτικής Οικονομίας και Κτηνιατρικής των Περιφερει−
ακών Ενοτήτων της χώρας, καθώς και των φιλοζωικών
σωματείων. Βιβλιάριο υγείας δεν απαιτείται, εάν το ζώο
συντροφιάς διαθέτει διαβατήριο.
Στην περίπτωση που η σήμανση των δεσποζόμενων
ζώων συντροφιάς πραγματοποιείται σε κτηνιατρείο ή
διαμορφωμένο χώρο που ανήκει σε Ο.Τ.Α. ή σύμπραξη
Ο.Τ.Α., ο ιδιοκτήτης του ζώου εκτός από το κόστος του
μέσου ηλεκτρονικής σήμανσης μπορεί να επιβαρύνεται
και με πρόσθετο κόστος για την παροχή των υπηρεσιών
της σήμανσης, το οποίο είναι δυνατόν να επιβάλλεται,
όταν καθοριστεί με απόφαση του οικείου ή των οικείων
Ο.Τ.Α..
6. Οι κτηνίατροι, που πραγματοποιούν την ηλεκτρονική
σήμανση των δεσποζόμενων ζώων συντροφιάς, υπο−
χρεούνται να ελέγχουν τη λειτουργικότητα των μέσων
ηλεκτρονικής σήμανσης και να χρησιμοποιούν τα μέσα,
που πληρούν τις απαιτήσεις της παραγράφου 4. Σε περί−
πτωση καταγγελίας για τη διάθεση ή τη χρησιμοποίηση
μέσων ηλεκτρονικής σήμανσης, που δεν πληρούν τις
απαιτήσεις της παραγράφου 4, τα πρόσωπα, που διαθέ−
τουν ή χρησιμοποιούν αυτά, υποχρεούνται να παρέχουν
πλήρη αποδεικτικά στοιχεία για τη συμμόρφωσή τους
με την παράγραφο 4, στις αρμόδιες αρχές ελέγχου και
εφαρμογής του συστήματος του άρθρου 2.
7. Ο ιδιοκτήτης κάθε ζώου συντροφιάς υποχρεούται να
ενημερώνει τον κτηνίατρο, που έχει πιστοποιηθεί, για τη
μεταβολή των στοιχείων, που έχουν καταχωριστεί στη
βάση δεδομένων και αφορούν είτε στον ίδιο (όπως ονο−
ματεπώνυμο, διεύθυνση, τηλέφωνο, αριθμό ταυτότητας
ή διαβατηρίου ή άλλου ισοδύναμου εγγράφου) είτε στο
ζώο συντροφιάς, που έχει δηλώσει στο όνομά του (όπως
θάνατος, απώλεια, παράδοση σε άλλον ιδιοκτήτη), το
αργότερο εντός 15 ημερών από τη μεταβολή με σκοπό
να επικαιροποιούνται οι πληροφορίες της Διαδικτυα−
κής Ηλεκτρονικής Βάσης. Σε κάθε περίπτωση αλλαγής
ιδιοκτήτη είναι απαραίτητη η σχετική επισημείωση στο
βιβλιάριο υγείας ή στο διαβατήριο του ζώου από τον
κτηνίατρο, ατελώς, κατά την ετήσια κτηνιατρική εξέτα−
ση του ζώου ή κατά τον εμβολιασμό του, προκειμένου να
ενημερώνεται και η Διαδικτυακή Ηλεκτρονική Βάση.
8. Η συμπλήρωση των στοιχείων του βιβλιάριου υγείας
ή του διαβατηρίου του ζώου συντροφιάς πραγματο−
ποιείται χειρόγραφα ή και μέσω της εφαρμογής της
Διαδικτυακής Ηλεκτρονικής Βάσης. Ο μοναδικός κωδι−
κός της Ηλεκτρονικής Σήμανσης του ζώου συντροφιάς
εγγράφεται στο βιβλιάριο υγείας ή στο διαβατήριο του
ζώου χειρόγραφα ή με την ετικέτα ταυτοποίησης.
9. Για την αναγνώριση των ιδιοκτητών δεσποζόμενων
ζώων συντροφιάς, που φέρουν ηλεκτρονική σήμανση,
τον έλεγχο του βιβλιάριου υγείας ή του διαβατήριου
και γενικά για την εφαρμογή του παρόντος άρθρου οι
Υπηρεσίες της Δημοτικής Αστυνομίας, της Θηροφυλα−
κής των κυνηγετικών συλλόγων και οι υπάλληλοι των
Τελωνείων και των Σταθμών Υγειονομικού Κτηνιατρικού
Ελέγχου (ΣΥΚΕ) εφοδιάζονται με τους κατάλληλους
ανιχνευτές, η δαπάνη αγοράς των οποίων βαρύνει το
Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων.
10. Το αργότερο μέσα σε ένα μήνα από τη δημοσίευ−
ση του παρόντος νόμου, ο Πανελλήνιος Κτηνιατρικός
Σύλλογος υποχρεούται να παραδώσει σε ηλεκτρονική
μορφή, συμβατή με τη Διαδικτυακή Ηλεκτρονική Βάση,
τα στοιχεία των ιδιοκτητών και των κωδικών σήμανσης
των ζώων συντροφιάς, που έχει καταγράψει από την
ημερομηνία ανάθεσης σε αυτόν της τήρησης Ηλεκτρο−
νικής Βάσης Δεδομένων μέχρι την ημερομηνία έναρξης
ισχύος του παρόντος νόμου, διατηρώντας πρόσβαση
στην προαναφερθείσα βάση με κωδικό πρόσβασης. Επί−
σης, κωδικός πρόσβασης παρέχεται και στους Ο.Τ.Α.,
προκειμένου να έχουν τον έλεγχο δεσποζόμενων και
αδέσποτων ζώων, στα διοικητικά τους όρια.
11. Η Διαδικτυακή Ηλεκτρονική Βάση σήμανσης και
καταγραφής των ζώων συντροφιάς και των ιδιοκτητών
τους αρχίζει να λειτουργεί ένα μήνα μετά την ημερομη−
νία δημοσίευσης του παρόντος νόμου στην Εφημερίδα
της Κυβερνήσεως.
12. Με απόφαση του Υπουργού Αγροτικής Ανάπτυξης
και Τροφίμων ρυθμίζονται οι όροι δημιουργίας της Δι−
αδικτυακής Ηλεκτρονικής Βάσης, ειδικότερα τα θέματα,
που αφορούν στη διαδικασία πιστοποίησης και χορή−
γησης κωδικού πρόσβασης στους φορείς εκτέλεσης
της σήμανσης και καταγραφής των ζώων συντροφιάς
και των ιδιοκτητών τους στη Διαδικτυακή Ηλεκτρονική
Βάση, καθώς και κάθε άλλο θέμα σχετικό με την οργά−
νωση και τη λειτουργία της βάσης.
Άρθρο 5
Υποχρεώσεις ιδιοκτητών
δεσποζόμενου ζώου συντροφιάς
1. Ο ιδιοκτήτης του δεσποζόμενου ζώου συντροφιάς
υποχρεούται:
α) να μεριμνά για τη σήμανση και την καταγραφή του
ζώου του, καθώς και για την έκδοση βιβλιαρίου υγείας
πριν εγκαταλείψει το ζώο τον τόπο γέννησής του και
οπωσδήποτε μέσα σε προθεσμία δύο μηνών από τη
γέννηση αυτού ή μέσα σε ένα μήνα από την εύρεση
ή απόκτησή του, καθώς και να τοποθετεί σε εμφανές
σημείο του περιλαίμιου του ζώου μεταλλική κονκάρδα,
η οποία παρέχεται κάθε έτος από τους κτηνιάτρους
κατά τον ετήσιο αντιλυσσικό εμβολιασμό του,
β) να δηλώνει μέσα σε πέντε ημέρες την απώλεια του
ζώου του σε κτηνίατρο, που έχει πιστοποιηθεί στη Δια−
δικτυακή Ηλεκτρονική Βάση σήμανσης και καταγραφής
των ζώων συντροφιάς και των ιδιοκτητών τους,
γ) να τηρεί τους κανόνες ευζωίας του ζώου και να
μεριμνά για την κτηνιατρική εξέτασή του, η οποία απο−
δεικνύεται από τη σχετική εγγραφή στο βιβλιάριο υγεί−
ας ή στο διαβατήριο του ζώου, καθώς και να μεριμνά
για την εξασφάλιση άνετου, υγιεινού και κατάλληλου
καταλύματος, προσαρμοσμένου στο φυσικό τρόπο δι−
αβίωσης του ζώου, που να του επιτρέπει να βρίσκεται
στη φυσική του όρθια στάση, χωρίς να εμποδίζονται
οι φυσικές του κινήσεις και η δυνατότητά του για την
πραγματοποίηση της απαραίτητης για την υγεία και
την ευζωία του άσκησης,
δ) να εφοδιάζεται με το διαβατήριο του ζώου του, εάν
πρόκειται να ταξιδέψει με αυτό στο εξωτερικό, το οποίο
πρέπει να είναι σύμφωνο με τα Παράρτηματα 2 και 3,
ΕΦΗΜΕΡΙΣ ΤΗΣ ΚΥΒΕΡΝΗΣΕΩΣ (ΤΕΥΧΟΣ ΠΡΩΤΟ) 135
ε) να μην εγκαταλείπει το ζώο του, ενώ σε περίπτωση
που επιθυμεί να αποχωριστεί το ζώο συντροφιάς, πρέπει
να γνωστοποιεί στην αρμόδια υπηρεσία του Δήμου του
τόπου της κατοικίας του την πρόθεσή του αυτή, να το
παραδίδει σε αυτόν και να λαμβάνει από πιστοποιημέ−
νο κτηνίατρο αντίγραφο της μεταβολής της εγγραφής
του ζώου του στη Διαδικτυακή Ηλεκτρονική Βάση σή−
μανσης και καταγραφής των ζώων συντροφιάς, όπου
θα αναφέρεται ο Δήμος ως προσωρινός κάτοχος του
αδέσποτου πλέον ζώου,
στ) να μεριμνά για τον άμεσο καθαρισμό του περι−
βάλλοντος από τα περιττώματα του ζώου εκτός αν
πρόκειται για σκύλο βοήθειας,
ζ) να μεριμνά για τη στείρωσή τους, εφόσον δεν επιθυ−
μεί τη διατήρηση των νεογέννητων ζώων ή δεν μπορεί
να τα διαθέσει σε νέους ιδιοκτήτες.
2. Ο κάτοχος του ζώου συντροφιάς ευθύνεται για
οποιαδήποτε βλάβη ή ζημιά, που προκαλείται από το
ζώο, σύμφωνα με το άρθρο 924 Α.Κ.. Για τα αδέσποτα
ζώα συντροφιάς, εκτός από εκείνα της παραγράφου 5
του άρθρου 9, η αντίστοιχη ευθύνη βαρύνει τον οικείο
Δήμο.
3. Ειδικά ο ιδιοκτήτης σκύλου: α) μεριμνά για να γίνεται
ο περίπατος σκύλων πάντα με συνοδό, β) οφείλει να
παίρνει τα κατάλληλα μέτρα, ώστε να μην εξέρχεται
ελεύθερα ο σκύλος του από το χώρο της ιδιοκτησίας
του και εισέρχεται σε χώρους άλλων ιδιοκτησιών ή σε
κοινόχρηστους χώρους.
4. Ο ιδιοκτήτης κυνηγετικού σκύλου κατά τη διάρκεια
του κυνηγιού ή την οποιαδήποτε μετακίνησή του μαζί με
το σκύλο του για το σκοπό αυτόν έχει την υποχρέωση
να φέρει μαζί του ενημερωμένο το βιβλιάριο υγείας ή
το διαβατήριο του σκύλου του. Οι υποχρεώσεις των
περιπτώσεων α΄ και β΄ της προηγούμενης παραγράφου
δεν ισχύουν για τους σκύλους βοηθείας, καθώς και για
τους σκύλους φύλαξης ποιμνίων, τους κυνηγετικούς
σκύλους και τους σκύλους έρευνας και διάσωσης κατά
τη διάρκεια της φύλαξης του ποιμνίου, του κυνηγιού,
της εκπαίδευσης και της έρευνας και διάσωσης, αντί−
στοιχα.
5. Αφαιρείται η άδεια κυνηγιού από κυνηγό, του οποίου
ο σκύλος, που χρησιμοποιείται στο κυνήγι, δεν έχει ση−
μανθεί σύμφωνα με την περίπτωση α΄ της παραγράφου
1 και δεν έχει εγγραφεί χειρόγραφα ή με την ετικέτα
ταυτοποίησης, ο αριθμός της σήμανσης στο βιβλιάριο
υγείας ή στο διαβατήριο του ζώου συντροφιάς, μέχρι
να σημανθεί το συγκεκριμένο ζώο. Τα μέσα μεταφοράς,
που χρησιμοποιούνται στην περίπτωση αυτή, πρέπει να
είναι κατάλληλα με επαρκή χώρο, φωτισμό και αερι−
σμό και να ικανοποιούν τις φυσιολογικές ανάγκες του
ζώου.
6. Πέραν των περιοχών που καθορίζονται με τη δι−
αδικασία του άρθρου 57 του ν. 2637/1998 «Σύσταση
Οργανισμού Πιστοποίησης Λογαριασμών, Οργανισμού
Πληρωμών και Ελέγχου Κοινοτικών Ενισχύσεων Προσα−
νατολισμού και Εγγυήσεων, Οργανισμού Πιστοποίησης
και Επίβλεψης Γεωργικών Προϊόντων, Γενικών Διευθυ−
ντών και θέσεων προσωπικού, στο Υπουργείο Γεωργί−
ας και «Εταιρείας Αξιοποίησης Αγροτικής Γης» Α.Ε. και
άλλες διατάξεις» (Α΄ 200) σε ελεγχόμενες κυνηγετικές
περιοχές επιτρέπεται να καθορίζονται περιορισμένοι
χώροι εκγύμνασης σκύλων, καθώς και να διεξάγονται
αγώνες κυνηγετικών ικανοτήτων σκύλων δεικτών με
όρους και προϋποθέσεις, που καθορίζονται και στις δύο
περιπτώσεις με κοινή απόφαση του Υπουργού Περι−
βάλλοντος, Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής και του
Υπουργού Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων.
7. Μετά την παρέλευση 30 ημερών από τη δημοσίευση
του νόμου αυτού απαγορεύεται η δημοσίευση αγγελιών
για ζώα συντροφιάς προς πώληση, υιοθεσία ή δωρεάν
παραχώρηση σε έντυπα, φυλλάδια, τοιχοκολλήσεις ή
σε ιστοσελίδες, αν δεν αναφέρεται ο αριθμός της ηλε−
κτρονικής σήμανσής τους.
8.α. Απαγορεύεται να εισάγονται στην Ελλάδα ζώα
συντροφιάς, που δεν έχουν ηλεκτρονική σήμανση. Τα
στοιχεία σήμανσης των εισαγόμενων ζώων (κωδικός
σήμανσης και όνομα εισαγωγέα), από χώρες εκτός Ε.Ε.
καταγράφονται στα σημεία εισόδου στην Ελλάδα και
ενημερώνεται απευθείας η ηλεκτρονική βάση δεδομένων
του Υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων.
β. Απαγορεύεται η αφαίρεση του μέσου ηλεκτρονικής
σήμανσης από τον ιδιοκτήτη του ζώου συντροφιάς (με
σκοπό να αποτραπούν φαινόμενα εγκατάλειψης ζώου)
ή από άλλο πρόσωπο ή από κτηνίατρο (με σκοπό την
αποτροπή παράνομου σκοπού).
Άρθρο 6
Εκτροφή, αναπαραγωγή
και εμπορία ζώων συντροφιάς
1. Το φυσικό ή νομικό πρόσωπο ή η ένωση προσώπων,
που για εμπορικούς σκοπούς εκτρέφει, αναπαράγει ή
πωλεί ζώα συντροφιάς, οφείλει να εφοδιάζεται με αντί−
στοιχη άδεια ίδρυσης και λειτουργίας, που εκδίδεται
από τη Γενική Διεύθυνση Περιφερειακής Αγροτικής
Οικονομίας και Κτηνιατρικής της οικείας Περιφέρειας,
στην οποία έχει την κατοικία ή την έδρα του, να υπόκει−
ται στον έλεγχο της αρχής αυτής και να συμμορφώνεται
με τους όρους, που προβλέπονται στο π.δ. 184/1996.
Για τη χορήγηση άδειας εκτροφής, αναπαραγωγής
και εμπορίας ζώων συντροφιάς πρέπει να τηρούνται
οι κανόνες ευζωίας, οι κανόνες ασφάλειας, οι κανόνες
παροχής κατάλληλης κτηνιατρικής αντίληψης των ζώων
και οι διατάξεις του ν. 604/1977 και του π.δ. 463/1978. Οι
εκτρεφόμενοι, αναπαραγόμενοι ή οι προς πώληση σκύ−
λοι και γάτες διαθέτουν βιβλιάριο υγείας ή διαβατήριο,
σημαίνονται υποχρεωτικά και καταχωρίζονται στη Δι−
αδικτυακή Ηλεκτρονική Βάση του άρθρου 4. Στις εγκα−
ταστάσεις εκτροφής, αναπαραγωγής ή εμπορίας τους
πρέπει να τηρούνται όλοι οι κανόνες ευζωίας, ασφάλει−
ας και παροχής κατάλληλης κτηνιατρικής περίθαλψης.
Όταν εκτρέφονται περισσότεροι από δύο θηλυκοί σκύ−
λοι αναπαραγωγής ή σημειώνονται περισσότεροι από
δύο τοκετοί ανά έτος σε θηλυκούς σκύλους εκτροφής,
απαιτείται υποχρεωτικά η έκδοση άδειας αναπαραγω−
γής, εκτροφής και εμπορίας ζώων συντροφιάς. Για κάθε
θηλυκό ζώο αναπαραγωγής τηρούνται μητρώα. Θηλυκοί
σκύλοι αναπαραγωγής δεν γονιμοποιούνται πριν από το
δεύτερο οιστρικό κύκλο και σε καμία περίπτωση πριν
από την παρέλευση εννέα μηνών από τον τελευταίο
τοκετό. Επίσης απαγορεύεται η αναπαραγωγή μετά το
9ο έτος της ηλικίας του ζώου.
2. Δεν επιτρέπεται να επιλέγονται για αναπαραγωγή
ζώα συντροφιάς, που τα ανατομικά και φυσιολογικά
χαρακτηριστικά ή τα χαρακτηριστικά της συμπεριφοράς
τους μπορεί, ανάλογα με το είδος και τη φυλή, να απο−
δειχθούν βλαβερά για την υγεία και ευζωία του θηλυκού
136 ΕΦΗΜΕΡΙΣ ΤΗΣ ΚΥΒΕΡΝΗΣΕΩΣ (ΤΕΥΧΟΣ ΠΡΩΤΟ)
αναπαραγωγικού ζώου συντροφιάς και των απογόνων
του. Ο προσδιορισμός των βλαβερών χαρακτηριστικών
γίνεται με απόφαση του Υπουργού Αγροτικής Ανάπτυ−
ξης και Τροφίμων.
3. Δεν επιτρέπεται η πώληση ζώων συντροφιάς με
ηλικία μικρότερη των οκτώ (8) εβδομάδων.
4. Για τη χορήγηση της άδειας εκτροφής, αναπα−
ραγωγής και εμπορίας ζώων συντροφιάς, καθώς και
άδειας εκπαιδευτή σκύλων καθορίζονται με απόφαση
του Υπουργού Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων και
του τυχόν συναρμόδιου Υπουργού οι ειδικοί όροι και οι
προϋποθέσεις, που πρέπει να πληρούν οι χώροι εκτρο−
φής, αναπαραγωγής, εμπορίας και εκπαίδευσης των
ζώων συντροφιάς ως προς τις εγκαταστάσεις, τους
χώρους διαμονής ή παραμονής των ζώων, τις συνθήκες
ευζωίας και τον αναγκαίο εξοπλισμό ανά είδος ζώου,
η αρμόδια αρχή ελέγχου, η διαδικασία ελέγχου και οι
κυρώσεις, καθώς και κάθε άλλο σχετικό θέμα.
5. Κατά την πώληση ενός ζώου, υπογράφεται η «Δήλω−
ση Αγοράς ζώου από νέο ιδιοκτήτη», μεταξύ του πωλητή
και του αγοραστή−νέου ιδιοκτήτη, σύμφωνα με το υπό−
δειγμα «Δήλωση Αγοράς ζώου» του Παραρτήματος 5.
Άρθρο 7
Διοργάνωση εκθέσεων με ζώα συντροφιάς
1. Το φυσικό ή νομικό πρόσωπο ή η ένωση προσώπων,
που διοργανώνει εκθέσεις με ζώα συντροφιάς, οφείλει
να εφοδιάζεται με σχετική άδεια, η οποία εκδίδεται
από την αρμόδια Υπηρεσία Κτηνιατρικής του οικείου
Δήμου και όπου αυτή δεν έχει συσταθεί από το Γραφείο
Γεωργικής Ανάπτυξης του Δήμου.
2. Κατά τη διάρκεια της έκθεσης τα ζώα συντροφιάς
πρέπει να βρίσκονται υπό την άμεση επίβλεψη του ιδι−
οκτήτη, κατόχου ή συνοδού τους, ο οποίος οφείλει να
μην τους προξενεί φόβο ή πόνο. Ζώα συντροφιάς, που
εκδηλώνουν χωρίς αιτία επιθετική συμπεριφορά προς
τα άλλα ζώα ή τον άνθρωπο, φέρουν υποχρεωτικά φί−
μωτρο ή απομακρύνονται από την έκθεση. Η παρουσία
κτηνιάτρου είναι υποχρεωτική σε όλη τη διάρκεια της
έκθεσης.
3. Τα ζώα συντροφιάς, που συμμετέχουν σε εκθέ−
σεις, πρέπει να έχουν σημανθεί και καταγραφεί και
οι συνοδοί τους να φέρουν το βιβλιάριο υγείας ή το
διαβατήριό τους, από το οποίο να προκύπτει ότι είναι
εμβολιασμένα και ότι έχουν υποβληθεί σε πρόσφατο
αποπαρασιτισμό.
4. Απαγορεύεται η συμμετοχή ακρωτηριασμένων ζώων
σε κάθε είδους εκθέσεις.
Άρθρο 8
Διατήρηση ζώων συντροφιάς σε κατοικίες
1. Επιτρέπεται η διατήρηση δεσποζόμενων ζώων συ−
ντροφιάς σε κάθε κατοικία. Στις πολυκατοικίες, που
αποτελούνται από δύο διαμερίσματα και πάνω, επιτρέ−
πεται η διατήρηση δεσποζόμενων ζώων συντροφιάς
σε κάθε διαμέρισμα με την προϋπόθεση ότι αυτά: α)
διαμένουν στο ίδιο διαμέρισμα με τον ιδιοκτήτη τους
ή τον κάτοχό τους, β) δεν παραμένουν μόνιμα στις βε−
ράντες ή στους ανοιχτούς χώρους του διαμερίσματος,
γ) η παραμονή στα διαμερίσματα πολυκατοικιών τελεί
υπό την επιφύλαξη της τήρησης των κανόνων ευζωί−
ας, των υγειονομικών διατάξεων και των αστυνομικών
διατάξεων περί κοινής ησυχίας και δ) έχουν ελεγχθεί
ηλεκτρονικά, έχουν σημανθεί, καταγραφεί και φέρουν
βιβλιάριο υγείας.
Δεν μπορεί να απαγορευθεί η διατήρηση ζώων συ−
ντροφιάς με τον κανονισμό της πολυκατοικίας, εφόσον
πληρούνται οι προϋποθέσεις του προηγούμενου εδα−
φίου. Με τον ίδιο κανονισμό μπορεί να περιορίζεται ο
μέγιστος αριθμός των ζώων, που επιτρέπονται, στα δύο
(2) ζώα ανά διαμέρισμα.
2. Επιτρέπεται η διατήρηση ζώων συντροφιάς, που
έχουν σημανθεί και καταχωρισθεί νομίμως και φέρουν
βιβλιάριο υγείας, στις μονοκατοικίες με την προϋπόθε−
ση ότι τηρούνται οι κανόνες καλής μεταχείρισης και
ευζωίας των ζώων, καθώς και οι ισχύουσες υγειονομι−
κές διατάξεις και οι αστυνομικές διατάξεις περί κοινής
ησυχίας.
3. Απαγορεύεται η διατήρηση και παραμονή ζώων συ−
ντροφιάς σε κοινόχρηστους χώρους της πολυκατοικίας.
Επιτρέπεται όμως στην πυλωτή, στην ταράτσα, στον
ακάλυπτο χώρο και στον κήπο εφόσον υφίσταται η
ομόφωνη απόφαση της γενικής συνέλευσης των ιδι−
οκτητών.
4. Οι ανωτέρω αριθμητικοί περιορισμοί ισχύουν μόνο
για σκύλους και γάτες. Για τα λοιπά ζώα συντροφιάς,
πρέπει να τηρούνται οι όροι της παραγράφου 2.
Άρθρο 9
Περισυλλογή και διαχείριση
αδέσποτων ζώων συντροφιάς
1. Οι Δήμοι υποχρεούνται να μεριμνούν για την περι−
συλλογή και τη διαχείριση των αδέσποτων ζώων συ−
ντροφιάς, σύμφωνα με το παρόν άρθρο. Η αρμοδιότητα
αυτή μπορεί να ασκείται και από συνδέσμους δήμων,
καθώς και από φιλoζωικές ενώσεις και σωματεία σε
συνεργασία με τον αρμόδιο Δήμο, εφόσον αυτά διαθέ−
τουν υποδομή, συνιστάμενη στην ύπαρξη κατάλληλων
σχετικών εγκαταστάσεων ή οχημάτων μεταφοράς ζώων
και ανθρώπινο δυναμικό με εμπειρία στο χειρισμό των
ζώων. Με απόφαση του Υπουργού Αγροτικής Ανάπτυξης
και Τροφίμων καθορίζονται το είδος και ο αριθμός των
εγκαταστάσεων και των οχημάτων, καθώς και η εμπει−
ρία του ανθρώπινου δυναμικού, που πρέπει να διαθέτουν
οι φιλοζωικές ενώσεις και τα σωματεία, για την άσκηση
των αρμοδιοτήτων αυτής της παραγράφου.
2. Για τον παραπάνω σκοπό κάθε Δήμος ή όμοροι ή
συνεργαζόμενοι Δήμοι ιδρύουν και λειτουργούν δημοτι−
κά ή διαδημοτικά κτηνιατρεία και καταφύγια αδέσποτων
ζώων συντροφιάς επιτρεπομένης της συνεργασίας με
ενδιαφερόμενα φιλoζωικά σωματεία και ενώσεις ή και
εθελοντές φιλόζωους σε ιδιόκτητους ή μισθωμένους ή
παραχωρούμενους από το Δημόσιο, την Περιφέρεια ή
από ιδιώτες χώρους. Στους Δήμους είναι δυνατόν να
παρέχεται και οικονομική ενίσχυση από δημόσιους ή
ιδιωτικούς φορείς για τη δημιουργία και λειτουργία κα−
ταφυγίων. Τα καταφύγια αδέσποτων ζώων συντροφιάς
αποτελούν χώρους προσωρινής παραμονής και περί−
θαλψης και η ίδρυση και λειτουργία τους διέπεται από
τις ισχύουσες διατάξεις για τα ενδιαιτήματα ζώων του
ν. 604/1977 και του π.δ. 463/1978. Ο έλεγχος τήρησης των
όρων λειτουργίας τους ασκείται από την αρμόδια Γενική
Διεύθυνση Περιφερειακής Αγροτικής Οικονομίας και
Κτηνιατρικής της Περιφέρειας, σύμφωνα με το άρθρο 12
του ν. 604/1977. Τα προβλεπόμενα από την παράγραφο 2
του ίδιου άρθρου διοικητικά πρόστιμα καθορίζονται από
ΕΦΗΜΕΡΙΣ ΤΗΣ ΚΥΒΕΡΝΗΣΕΩΣ (ΤΕΥΧΟΣ ΠΡΩΤΟ) 137
1.000 έως 10.000 ευρώ. Υπό την εποπτεία των Δήμων,
μπορούν να ιδρυθούν και να λειτουργούν καταφύγια ή
και κτηνιατρεία αδέσποτων ζώων συντροφιάς και από
φιλοζωϊκά σωματεία και ενώσεις, που διαθέτουν το
κατάλληλο κτηνιατρικό προσωπικό (1 κτηνίατρος ανά
50 ζώα), την τεχνική υποδομή, τις εγκαταστάσεις και
τον αναγκαίο εξοπλισμό, σύμφωνα με τις διατάξεις του
ν. 604/1977 και του π.δ. 463/1978.
3. Για την περισυλλογή των αδέσποτων ζώων συντρο−
φιάς συγκροτούνται συνεργεία από άτομα κατάλληλα
εκπαιδευμένα και έμπειρα στην αιχμαλωσία ζώων συ−
ντροφιάς, που καθοδηγούνται και ελέγχονται στο έργο
τους από κτηνίατρο, ο οποίος ορίζεται από την αρμόδια
υπηρεσία Κτηνιατρικής του Δήμου και, όπου αυτή δεν
έχει συσταθεί, από το Γραφείο Γεωργικής Ανάπτυξης
του οικείου Δήμου ή από τη Διεύθυνση Αγροτικής Οι−
κονομίας και Κτηνιατρικής της οικείας Περιφερειακής
Ενότητας.
4. Τα αδέσποτα ζώα συντροφιάς, που περισυλλέγονται,
οδηγούνται τμηματικά στα υπάρχοντα καταφύγια αδέ−
σποτων ζώων συντροφιάς, στα δημοτικά κτηνιατρεία ή
σε εξαιρετικές περιπτώσεις και σε ιδιωτικά κτηνιατρεία,
που διαθέτουν την κατάλληλη υποδομή και μπορούν να
φιλοξενήσουν προσωρινά και για εύλογο χρονικό διά−
στημα τα προς περίθαλψη ζώα, μέχρι την αποθεραπεία
τους, υποβάλλονται σε κτηνιατρική εξέταση, στειρώνο−
νται, σημαίνονται με ηλεκτρονική σήμανση ως αδέσποτα
και καταγράφονται στη διαδικτυακή ηλεκτρονική βάση.
Αν διαπιστωθεί από την κτηνιατρική εξέταση ότι είναι
τραυματισμένα ή πάσχουν από ιάσιμο νόσημα, υποβάλ−
λονται στην κατάλληλη θεραπευτική αγωγή.
Αν διαπιστωθεί ότι είναι επικίνδυνα ζώα συντροφιάς
ή ότι πάσχουν από ανίατη ασθένεια ή ότι είναι πλήρως
ανίκανα να αυτοσυντηρηθούν λόγω γήρατος ή ανα−
πηρίας και η διατήρησή τους στη ζωή είναι πρόδηλα
αντίθετη με τους κανόνες ευζωίας τους και αρνηθούν
τα φιλοζωικά σωματεία της περιοχής να αναλάβουν τη
φροντίδα, εποπτεία και τη διαδικασία υιοθεσίας τους,
υποβάλλονται σε ευθανασία.
5. Αδέσποτα ζώα συντροφιάς, που περισυλλέγονται,
και διαπιστώνεται από τη σήμανσή τους ότι έχουν ιδι−
οκτήτη, που έχει δηλώσει ή αμέλησε να δηλώσει την
απώλειά τους, επιστρέφονται σε αυτόν.
6. Αδέσποτα ζώα συντροφιάς, που περισυλλέγονται,
και διαπιστώνεται ότι είναι υγιή ή έχουν πλέον αποθε−
ραπευθεί, καθώς και τα προερχόμενα από παράδοση
από τον ιδιοκτήτη τους μπορούν να υιοθετούνται από
ενήλικα άτομα ή από φιλοζωικές ενώσεις και σωματεία,
που λειτουργούν νόμιμα.
7. Σε κάθε περίπτωση τα ζώα συντροφιάς, που υι−
οθετούνται, σημαίνονται άμεσα ηλεκτρονικά και κα−
ταγράφονται στη Διαδικτυακή Ηλεκτρονική Βάση με
τα πλήρη στοιχεία του προσωρινού και του οριστικού
ιδιοκτήτη τους και υποβάλλονται σε αποπαρασίτωση
και εμβολιασμό. Κατά την παράδοση ενός ζώου για
υιοθεσία υπογράφεται η «Δήλωση Υιοθεσίας ζώου από
νέο ιδιοκτήτη» μεταξύ του υπευθύνου του καταφυγίου
ή του φιλοζωϊκού σωματείου και του νέου ιδιοκτήτη,
σύμφωνα με το Υπόδειγμα «Δήλωση Υιοθεσίας Ζώου»
του Παραρτήματος 4.
8. Στην περίπτωση υιοθεσίας των αδέσποτων ζώων
συντροφιάς από ενδιαφερόμενο νέο ιδιοκτήτη, που δεν
είναι μόνιμος κάτοικος της Ελλάδας, η υιοθεσία πραγ−
ματοποιείται με την απευθείας παράδοσή τους στους
ενδιαφερόμενους νέους ιδιοκτήτες υπό την προϋπόθεση
ότι τα ζώα έχουν στειρωθεί, σημανθεί και καταγραφεί
στη διαδικτυακή ηλεκτρονική βάση δεδομένων με τα
πλήρη στοιχεία του προσωρινού κατόχου τους και τα
πλήρη στοιχεία του νέου ιδιοκτήτη, τα οποία προκύ−
πτουν από επίσημο αποδεικτικό έγγραφο. Απαγορεύεται
η διατήρηση και παραμονή των ζώων αυτών σε κατα−
φύγια εκτός Ελλάδας.
9. Ζώα συντροφιάς ηλικίας μικρότερης των πέντε (5)
μηνών, που δεν έχουν υιοθετηθεί, παραμένουν προσω−
ρινά στα καταφύγια ζώων, που διατηρούν οι Δήμοι ή
τα Διαδημοτικά Κέντρα και τα συνεργαζόμενα με τους
φορείς αυτούς φιλοζωικά σωματεία και ενώσεις ως τη
συμπλήρωση της ηλικίας των πέντε (5) μηνών, έχοντας
την απαραίτητη κτηνιατρική φροντίδα. Ζώα συντροφιάς,
που δεν έχουν υιοθετηθεί και σύμφωνα με γνωμάτευση
του κτηνίατρου κρίνονται ότι είναι υγιή, επανεντάσ−
σονται άμεσα στο οικείο τους περιβάλλον, εντός των
διοικητικών ορίων του Δήμου που περισυλλέγησαν,
αφού προηγουμένως ελεγχθεί ότι έχουν σημανθεί και
καταγραφεί ηλεκτρονικά και ότι έχουν υποβληθεί σε
αποπαρασίτωση, εμβολιασμό και στείρωση.
10. Για την επαναφορά στο φυσικό περιβάλλον των
αδέσποτων ζώων συντροφιάς λαμβάνεται υπόψη η πυ−
κνότητα του πληθυσμού των αδέσποτων ζώων στην πε−
ριοχή που επαναφέρονται. Την ευθύνη για την επίβλεψη
και τη φροντίδα των επανεντασσόμενων αδέσποτων
ζώων έχουν από κοινού οι Δήμοι οι οποίοι μάλιστα δύ−
νανται να δημιουργήσουν και σημεία παροχής τροφής
και νερού για τα ζώα αυτά, καθώς και τα συνεργαζό−
μενα με αυτούς φιλοζωικά σωματεία και ενώσεις. Δεν
επιτρέπεται επαναφορά σε περιοχές με νοσοκομεία,
σχολεία, αθλητικά κέντρα, αυτοκινητόδρομους ταχείας
κυκλοφορίας, λιμάνια, αεροδρόμια και αρχαιολογικούς
χώρους. Με απόφαση της πενταμελούς επιτροπής της
παραγράφου 12 του παρόντος άρθρου ρυθμίζονται οι
λεπτομέρειες προσδιορισμού της πυκνότητας του πλη−
θυσμού των αδέσποτων ζώων στην περιοχή που αυτά
επαναφέρονται, καθώς και η οριοθέτηση των περιοχών
που δεν επιτρέπεται η επαναφορά τους.
11. Οι στειρώσεις σε αδέσποτα ζώα συντροφιάς, όπως
επίσης και η σήμανση και η καταγραφή τους πραγματο−
ποιούνται δωρεάν και από εθελοντές αλλοδαπούς κτηνι−
άτρους, οι οποίοι συγκεντρώνουν όλες τις απαραίτητες
προϋποθέσεις, προκειμένου να μπορούν να ασκήσουν νό−
μιμα το επάγγελμα του κτηνιάτρου στην Ελλάδα, σύμφω−
να με την ενωσιακή και εθνική νομοθεσία. Οι στειρώσεις
μπορεί να πραγματοποιούνται και σε κινητές εγκατα−
στάσεις κατάλληλες για άσκηση κτηνιατρικών πράξεων,
που διαθέτουν οι προαναφερόμενοι κτηνίατροι. Για τις
κινητές εγκαταστάσεις παροχής κτηνιατρικών πράξεων
χορηγείται άδεια λειτουργίας από την αρμόδια υπηρεσία
Κτηνιατρικής του Δήμου και όπου αυτή δεν έχει συσταθεί
από το Γραφείο Γεωργικής Ανάπτυξης του οικείου Δήμου,
όπου πρόκειται να δραστηριοποιηθούν, εφόσον πληρού−
νται οι απαιτήσεις που προβλέπονται στην απόφαση
του Υπουργού Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων που
εκδίδεται σύμφωνα με τα οριζόμενα στην παράγραφο
13. Στους εθελοντές αλλοδαπούς κτηνίατρους για την
πραγματοποίηση των στειρώσεων σε αδέσποτα ζώα
συντροφιάς μπορεί να διατίθενται και οι εγκαταστά−
σεις των γραφείων των Διευθύνσεων, Τμημάτων και των
138 ΕΦΗΜΕΡΙΣ ΤΗΣ ΚΥΒΕΡΝΗΣΕΩΣ (ΤΕΥΧΟΣ ΠΡΩΤΟ)
αρμόδιων Υπηρεσιών Κτηνιατρικής της οικείας Περιφέ−
ρειας, Περιφερειακής Ενότητας ή του Δήμου, εφόσον
υπάρχουν διαθέσιμοι χώροι, για την πραγματοποίηση
των στειρώσεων υπό την εποπτεία κτηνιάτρου που έχει
πιστοποιηθεί. Οι εγκαταστάσεις αυτές παραχωρούνται
για ορισμένο χρονικό διάστημα, αφού προηγηθεί ειδο−
ποίηση ενός μήνα και έγκριση των προϊσταμένων των
αντίστοιχων υπηρεσιών.
12. Σε κάθε Δήμο συγκροτείται με απόφαση του Δη−
μάρχου πενταμελής επιτροπή παρακολούθησης του
προγράμματος διαχείρισης αδέσποτων ζώων συντρο−
φιάς, τα δύο μέλη της οποίας ορίζονται από τα πιο
αντιπροσωπευτικά φιλοζωικά σωματεία και τις ενώσεις,
που εδρεύουν στο Δήμο ή στην οικεία Περιφερειακή
Ενότητα. Υποχρεωτικά στην επιτροπή μετέχουν ένας (1)
κτηνίατρος και ένας (1) εκπρόσωπος κυνηγετικού συλ−
λόγου που εδρεύει στο Δήμο ή την οικεία Περιφερειακή
Ενότητα. Η προαναφερθείσα επιτροπή αποφασίζει για
την επικινδυνότητα ενός ζώου συντροφιάς, σύμφωνα
με τον ορισμό της παραγράφου στ΄ του άρθρου 1 του
παρόντος, καθώς και αντιμετωπίζει τα προβλήματα που
προκύπτουν κατά τη διαχείριση των αδέσποτων ζώων.
Οι Δήμοι, οι Περιφερειακές Ενότητες και οι Περιφέρειες
δημιουργούν δίκτυο ενημέρωσης των πολιτών για τα
ζώα που διατίθενται προς υιοθεσία.
13. Με απόφαση του Υπουργού Αγροτικής Ανάπτυξης
και Τροφίμων ρυθμίζονται θέματα σχετικά με τις επιτρε−
πόμενες μεθόδους ευθανασίας, τους όρους λειτουργίας
των κινητών εγκαταστάσεων πραγματοποίησης κτηνια−
τρικών πράξεων, σε αδέσποτα ζώα συντροφιάς, καθώς
και κάθε άλλο σχετικό θέμα.
14. Με προεδρικό διάταγμα, το οποίο εκδίδεται μετά
από πρόταση των Υπουργών Οικονομικών, Εσωτερικών
και Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων:
α) μπορεί να τροποποιούνται οι όροι και οι προϋποθέ−
σεις για τη χορήγηση στους Δήμους από την αρμόδια
Περιφέρεια άδειας ίδρυσης και λειτουργίας των κατα−
φυγίων αδέσποτων ζώων συντροφιάς, που προβλέπο−
νται στο ν. 604/1977 και στο π.δ. 463/1978, να τίθενται
νέοι πρόσθετοι όροι και προϋποθέσεις λειτουργίας των
καταφυγίων και να καθορίζεται ο απαιτούμενος χρόνος
προσαρμογής των ήδη λειτουργούντων καταφυγίων
αδέσποτων ζώων συντροφιάς και
β) καθορίζεται ο Δήμος, οι σύνδεσμοι Δήμων, που
επιχορηγούνται για τη δημιουργία και λειτουργία κα−
ταφυγίου, το ύψος, η διαδικασία και οι προϋποθέσεις
καταβολής της οικονομικής ενίσχυσης και κάθε άλλο
σχετικό θέμα.
Άρθρο 10
Μετακίνηση και μεταφορά ζώων συντροφιάς
1. Η μετακίνηση και μεταφορά ζώων συντροφιάς διέ−
πεται από τις διατάξεις του Κανονισμού (Ε.Κ.) 998/2003
του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου της
26ης Μαΐου 2003 «για τους υγειονομικούς όρους που
εφαρμόζονται στις μη εμπορικού χαρακτήρα μετα−
κινήσεις ζώων συντροφιάς και για την τροποποίηση
της Οδηγίας 92/65/ΕΟΚ του Συμβουλίου», του Κανο−
νισμού (Ε.Ε.) 388/2010 της Επιτροπής της 6ης Μαΐου
2010, του Κανονισμού (Ε.Κ.) 1/2005 του Συμβουλίου της
22ας Δεκεμβρίου 2004 «για την προστασία των ζώων
κατά τη μεταφορά», καθώς και από τις διατάξεις του
π.δ. 184/1996 (Α΄ 137).
2. Με την επιφύλαξη ευνοϊκότερων ρυθμίσεων του
Κώδικα Οδικής Κυκλοφορίας ή Κανονισμών των Μέσων
Μαζικής Μεταφοράς επιτρέπεται η μεταφορά μικρών
ζώων συντροφιάς σε όλα τα οδικά, σιδηροδρομικά και
σταθερής τροχιάς μέσα μαζικής μεταφοράς, καθώς και
στα ταξί και στα επιβατηγά πλοία, εφόσον τα ζώα εί−
ναι τοποθετημένα σε ασφαλές κλουβί μεταφοράς και
συνοδεύονται από τον ιδιοκτήτη ή τον κάτοχό τους.
Οι σκύλοι βοήθειας εφόσον φέρουν λουρί και φίμωτρο
μπορούν να μεταφέρονται χωρίς κλουβί μεταφοράς και
ανεξάρτητα από το μέγεθός τους.
3. Τα επιβατηγά πλοία υποχρεωτικά διαθέτουν καθαρά
κλουβιά, προστατευόμενα από αντίξοες καιρικές συνθή−
κες, για τη μεταφορά μεγάλων ζώων συντροφιάς.
4. Οι παράγραφοι 1 και 2 δεν εφαρμόζονται κατά τις
μετακινήσεις ή μεταφορές, που διενεργούνται από τα
συνεργεία περισυλλογής αδέσποτων ζώων και τα συ−
νεργεία μεταφοράς ζώων του άρθρου 9 από και προς τα
κτηνιατρεία, τις κτηνιατρικές κλινικές και τα καταφύγια
εντός της Επικράτειας.
Άρθρο 11
Αποτροπή πρόσβασης αδέσποτων ζώων
συντροφιάς σε απορρίμματα
και περισυλλογή νεκρών ζώων
1. Οι υπεύθυνοι σφαγείων, κρεοπωλείων, νοσοκομείων,
στρατοπέδων, κατασκηνώσεων, καταστημάτων διάθεσης
τροφίμων, εγκαταστάσεων μαζικής εστίασης και γενικά
χώρων υγειονομικού ενδιαφέροντος έχουν υποχρέωση
να λαμβάνουν τα κατάλληλα μέτρα για την αποτροπή
της πρόσβασης των αδέσποτων ζώων συντροφιάς στα
απορρίμματα των εγκαταστάσεών τους.
2. Οι υπηρεσίες, που σύμφωνα με τις κείμενες δια−
τάξεις είναι αρμόδιες για την καθαριότητα των οδών
του εθνικού, επαρχιακού και αστικού δικτύου, έχουν
άμεση υποχρέωση να απομακρύνουν από τις οδούς και
τα πεζοδρόμια τα νεκρά ζώα και να μεριμνούν για την
αποτέφρωση ή την υγειονομική ταφή τους, σύμφωνα
με τις εθνικές και κοινοτικές διατάξεις. Αποτεφρωτήρια
ζώων συντροφιάς ιδρύονται και λειτουργούν και από
Δήμους και Συνδέσμους Δήμων.
3. Με προεδρικό διάταγμα, που εκδίδεται μετά από
πρόταση των Υπουργών Εσωτερικών, Υγείας και Κοι−
νωνικής Αλληλεγγύης και Αγροτικής Ανάπτυξης και
Τροφίμων, καθορίζονται τα κατάλληλα μέτρα και οι
υποχρεώσεις των υπευθύνων της παραγράφου 1 για
την επίτευξη της αποτροπής πρόσβασης των ζώων
συντροφιάς σε απορρίμματα και των υπηρεσιών των
αρμόδιων φορέων της παραγράφου 2 και για την πε−
ρισυλλογή των νεκρών ζώων. Η διάθεση των νεκρών
ζώων συντροφιάς (αποτέφρωση, υγειονομική ταφή κ.λπ.)
πραγματοποιείται σύμφωνα με την ισχύουσα εθνική και
κοινοτική νομοθεσία.
Άρθρο 12
Απαγόρευση χρησιμοποίησης κάθε είδους ζώου
σε κάθε είδους θεάματα και άλλες
συναφείς δραστηριότητες
1. Απαγορεύεται η διατήρηση κάθε είδους ζώου σε
τσίρκο ή σε θίασο με ποικίλο πρόγραμμα, εφόσον τα
ζώα αυτά χρησιμοποιούνται με οποιονδήποτε τρόπο και
για οποιονδήποτε σκοπό στο πρόγραμμά τους, πραγμα−
τοποιούν παραστάσεις ή παρελαύνουν ή εμφανίζονται
ενώπιον του κοινού.
ΕΦΗΜΕΡΙΣ ΤΗΣ ΚΥΒΕΡΝΗΣΕΩΣ (ΤΕΥΧΟΣ ΠΡΩΤΟ) 139
2. Απαγορεύεται η διατήρηση κάθε είδους ζώου σε
επιχειρήσεις ψυχαγωγικών παιχνιδιών, πίστας αυτοκινη−
τιδίων, μουσικών συναυλιών, επιδείξεων, πανηγυριών ή
άλλων καλλιτεχνικών ή ψυχαγωγικών εκδηλώσεων, εφ’
όσον τα ζώα χρησιμοποιούνται με οποιονδήποτε τρόπο
και για οποιονδήποτε σκοπό στο πρόγραμμά τους.
3. Απαγορεύεται η εκτροφή, η εκπαίδευση και η χρησιμο−
ποίηση ζώων για οποιοδήποτε είδος μονομαχίας. Επίσης
απαγορεύεται η εκτροφή και η χρησιμοποίηση σκύλων και
γατών για παραγωγή γούνας, δέρματος, κρέατος ή για
την παρασκευή φαρμακευτικών ή άλλων ουσιών.
Άρθρο 13
Εξαιρέσεις
1. Από τις απαγορεύσεις που προβλέπονται στο άρθρο
12 παράγραφοι 1 και 2 εξαιρούνται οι νομίμως λειτουρ−
γούντες ζωολογικοί κήποι, τα ενυδρεία, τα καταστήματα
πώλησης ζώων, τα κέντρα περίθαλψης ειδών άγριας πα−
νίδας και τα εκτροφεία θηραμάτων, που διέπονται από
ειδικές διατάξεις, υπό την προϋπόθεση ότι και στους
παραπάνω χώρους δεν διεξάγονται κάθε είδους παρα−
στάσεις με τη συμμετοχή ζώων.
2. Οι διατάξεις του άρθρου 12 εφαρμόζονται με την
επιφύλαξη του άρθρου 7, καθώς και των ειδικών δια−
τάξεων, που αφορούν στα άλογα ιπποδρομιών και στις
ιπποδρομίες.
Άρθρο 14
Αρμόδια αρχή
Αρμόδια αρχή για την εφαρμογή του άρθρου 12 είναι
ο Οργανισμός Τοπικής Αυτοδιοίκησης, που εκδίδει την
άδεια λειτουργίας της επιχείρησης ή πραγματοποίησης
της εκδήλωσης κατά το άρθρο 81 του ν. 3463/2006.
Άρθρο 15
Υπεύθυνη δήλωση
1. Στις περιπτώσεις που για κερδοσκοπικά, ψυχαγω−
γικά ή καλλιτεχνικά θεάματα, μουσικής ή παραστατι−
κής ή άλλης τέχνης ή άλλες συναφείς καλλιτεχνικές ή
ψυχαγωγικές εκδηλώσεις ή προγράμματα από τα ανα−
φερόμενα στο άρθρο 12, απαιτείται η έκδοση άδειας
λειτουργίας, ο αιτών την άδεια οφείλει να υποβάλει
στην αρμόδια για τη χορήγηση της άδειας αρχή και
υπεύθυνη δήλωση του ν. 1599/1986 ότι δεν διατηρεί ζώα
στις εγκαταστάσεις του με σκοπό τη χρησιμοποίησή
τους με οποιονδήποτε τρόπο στο πρόγραμμα ή στην
εκδήλωση με την επιφύλαξη των εξαιρέσεων που ανα−
φέρονται στο άρθρο 13.
2. Η αρμόδια αρχή του άρθρου 14 δικαιούται να κάνει
επιτόπιο έλεγχο στο σημείο εγκατάστασης της επιχεί−
ρησης οποιαδήποτε χρονική στιγμή, πριν ή και μετά την
έκδοση της άδειας, για να διαπιστώσει αν τηρούνται οι
διατάξεις του παρόντος νόμου. Κατά τη διάρκεια του
ελέγχου η αρχή μπορεί να ζητήσει τη συνδρομή των
αστυνομικών αρχών, εφόσον το κρίνει απαραίτητο. Η
επιχείρηση οφείλει να συνδράμει την αρχή κατά τη
διάρκεια του ελέγχου. Σε περίπτωση άρνησής της δεν
χορηγείται η άδεια λειτουργίας ή, αν αυτή έχει ήδη
χορηγηθεί, ανακαλείται.
3. Η αρχή του άρθρου 14 είναι αρμόδια και για την
παραλαβή και εξέταση καταγγελιών τρίτων, ιδιωτών ή
σωματείων, σχετικά με παραβάσεις των διατάξεων του
άρθρου 12 του παρόντος νόμου. Σε περίπτωση καταγγε−
λίας η αρχή υποχρεούται σε άμεσο επιτόπιο έλεγχο το
αργότερο εντός της επόμενης εργάσιμης ημέρας.
Άρθρο 16
Κακοποίηση των ζώων
α. Με την επιφύλαξη ειδικά προβλεπόμενων περιπτώ−
σεων της ισχύουσας κοινοτικής και εθνικής νομοθεσίας,
καθώς και της διάταξης του τρίτου εδαφίου της παρα−
γράφου 4 του άρθρου 9 απαγορεύεται ο βασανισμός, η
κακοποίηση, η κακή και βάναυση μεταχείριση οποιουδή−
ποτε είδους ζώου, καθώς και οποιαδήποτε πράξη βίας
κατ’ αυτού, όπως ιδίως η δηλητηρίαση, το κρέμασμα, ο
πνιγμός, το κάψιμο, η σύνθλιψη και ο ακρωτηριασμός. Η
στείρωση του ζώου καθώς και κάθε άλλη κτηνιατρική
πράξη με θεραπευτικό σκοπό, δεν θεωρείται ακρωτη−
ριασμός.
β. Απαγορεύεται, εξαιρουμένων των περιπτώσεων κι−
νηματογραφικών ταινιών και γενικότερα οπτικοακουστι−
κού υλικού εκπαιδευτικού προσανατολισμού, η πώληση,
εμπορία και παρουσίαση – διακίνηση μέσω διαδικτύου
οποιουδήποτε οπτικοακουστικού υλικού, όπως βίντεο
ή άλλου είδους κινηματογραφικού ή φωτογραφικού
υλικού στα οποία απεικονίζεται οποιαδήποτε πράξη
βίας εναντίον ζώου, καθώς και σεξουαλική συνεύρεση
μεταξύ ζώων ή μεταξύ ζώου και ανθρώπου με σκοπό
το κέρδος ή τη σεξουαλική ικανοποίηση ατόμων που
παρακολουθούν ή συμμετέχουν σε αυτά. Στην ανωτέρω
απαγόρευση συμπεριλαμβάνεται και η περίπτωση της
μονομαχίας μεταξύ ζώων.
γ. Σε περίπτωση τραυματισμού ζώου συντροφιάς
σε τροχαίο ατύχημα, ο υπαίτιος της πράξης αυτής,
υποχρεούται να ειδοποιήσει άμεσα τον οικείο Δήμο,
προκειμένου να παρασχεθεί στο τραυματισμένο ζώο η
απαραίτητη κτηνιατρική φροντίδα.
Άρθρο 17
Κατάρτιση και εφαρμογή προγραμμάτων
πρόληψης και καταπολέμησης ζωονόσων
1. Η πρόληψη και η αντιμετώπιση των νοσημάτων, που
μεταδίδονται από τα ζώα στον άνθρωπο ή σε άλλα
ζώα του ίδιου ή άλλου είδους, γίνεται με ειδικά προ−
γράμματα, που καταρτίζονται από τη Γενική Διεύθυνση
Κτηνιατρικής του Υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης
και Τροφίμων και εφαρμόζονται από τις κτηνιατρικές
υπηρεσίες της τοπικής αυτοδιοίκησης.
2. Αν εκδηλωθεί κρούσμα λύσσας σε ζώο, η Γενική
Διεύθυνση Κτηνιατρικής μπορεί να λαμβάνει πρόσθετα
μέτρα είτε σε συγκεκριμένη περιοχή της χώρας είτε σε
όλη την Επικράτεια πέραν εκείνων, που προβλέπονται
από τις διατάξεις των νόμων 1197/1981 και 2017/1992.
3. Mε απόφαση του Υπουργού Αγροτικής Ανάπτυξης
και Τροφίμων καθορίζονται οι κτηνιατρικοί υγειονομικοί
κανόνες και όροι, που αφορούν στην αποτροπή του
κινδύνου εισβολής στη χώρα ή διαφυγής επιζωοτικών
νοσημάτων.
Άρθρο 18
Εκπαίδευση, επιμόρφωση, προαγωγή φιλοζωίας
1. Οι αρμόδιες υπηρεσίες του Υπουργείου Αγροτικής
Ανάπτυξης και Τροφίμων σε συνεργασία με άλλους φο−
ρείς μεριμνούν: α) για την οργάνωση επιμορφωτικών σε−
μιναρίων και την προβολή από τα μέσα μαζικής επικοινω−
νίας, προγραμμάτων πληροφόρησης και εκπαίδευσης των
140 ΕΦΗΜΕΡΙΣ ΤΗΣ ΚΥΒΕΡΝΗΣΕΩΣ (ΤΕΥΧΟΣ ΠΡΩΤΟ)
ατόμων, που είναι ιδιοκτήτες ή κάτοχοι ζώων συντροφιάς
και των ατόμων, που ασχολούνται με την εκτροφή, εκ−
παίδευση, εμπόριο και φύλαξη των ζώων αυτών, καθώς
και για την ενημέρωση τοπικών κοινωνιών και ομάδων
σχετικά με το περιεχόμενο των διατάξεων που αφορούν
στην προστασία των ζώων, β) για την προώθηση, ευαι−
σθητοποίηση και ανάπτυξη της ιδέας της φιλοζωίας σε
νηπιαγωγεία και σχολεία με εκδηλώσεις, ομιλίες, προβο−
λές, σεμινάρια αντιμετώπισης και χειρισμού αδέσποτων
ζώων και άλλα κατάλληλα εκπαιδευτικά προγράμματα.
2. Με κοινή απόφαση των Υπουργών Οικονομικών και
Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων μπορεί να χρημα−
τοδοτούνται οι δραστηριότητες, που αναφέρονται στις
προηγούμενες παραγράφους και να καθορίζονται οι
όροι και προϋποθέσεις για τη χρηματοδότηση αυτή.
Άρθρο 19
Συμπληρωματικές διατάξεις προστασίας των ζώων
1. Με εντολή του αρμόδιου εισαγγελέα αφαιρείται
προσωρινά ή οριστικά το ζώο συντροφιάς ή ζώο άλ−
λης κατηγορίας από την κατοχή του παραβάτη των
διατάξεων του άρθρου 5 παράγραφος 1 περιπτώσεις
α΄, β΄ και γ΄ και του άρθρου 16 και το ζώο παραδίνεται
στο καταφύγιο αδέσποτων ζώων του αρμόδιου Δήμου
ή σε ενδιαφερόμενη φιλοζωική εταιρεία ή σωματείο.
Αν η μεταχείριση του ζώου είναι ιδιαίτερα σκληρή και
βάναυση και προκάλεσε ιδιαίτερο πόνο ή φόβο στο
ζώο, η αφαίρεση είναι οριστική. Ο εισαγγελέας μπορεί
επίσης με διάταξή του να απαγορεύσει την απόκτηση
άλλου ζώου από τον παραβάτη.
2. Ο αρμόδιος Εισαγγελέας, όταν επιλαμβάνεται δη−
μοσιεύματος ή καταγγελίας, μπορεί, με επιτόπια αυτο−
ψία, να διαπιστώσει τις συνθήκες, που επικρατούν σε
οποιοδήποτε καταφύγιο αδέσποτων ζώων συντροφιάς
ή εκτροφείο, και αν αυτές δεν είναι σύμφωνες με τα
οριζόμενα στο άρθρο 9 και στις ειδικές διατάξεις, που
διέπουν τη λειτουργία τους, με προσωρινή διάταξή του,
να καθορίσει τα μέτρα που πρέπει να λάβει ο ιδιοκτήτης
του καταφυγίου ή εκτροφείου και το χρονικό διάστημα
εντός του οποίου πρέπει να συμμορφωθεί.
Άρθρο 20
Ποινικές κυρώσεις
1. Η παράνομη εμπορία ζώων συντροφιάς κατά τους
όρους του παρόντος νόμου, (άρθρο 6, παρ. 1 και άρθρο
10 παρ. 1) τιμωρείται με ποινή φυλάκισης τουλάχιστον
ενός έτους και χρηματική ποινή από πέντε χιλιάδες
(5.000) ευρώ έως δεκαπέντε χιλιάδες (15.000) ευρώ.
2. Οι παραβάτες των διατάξεων των παραγράφων α΄
και β΄ του άρθρου 16 τιμωρούνται με ποινή φυλάκισης
τουλάχιστον ενός έτους και χρηματική ποινή από πέ−
ντε χιλιάδες (5.000) έως δεκαπέντε χιλιάδες (15.000)
ευρώ.
3. Οι παραβάτες των διατάξεων του άρθρου 12 τιμω−
ρούνται με φυλάκιση μέχρι δύο έτη και με χρηματική
ποινή από πέντε χιλιάδες (5.000) έως δεκαπέντε χιλιά−
δες (15.000) ευρώ.
4. Οι παραβάτες της διάταξης της περίπτωσης β΄
της παραγράφου 8 του άρθρου 5, καθώς και η κλοπή
οποιουδήποτε ζώου συντροφιάς τιμωρείται με φυλά−
κιση μέχρι έξι μηνών και χρηματική ποινή μέχρι τριών
χιλιάδων (3.000) ευρώ, ενώ η κλοπή κυνηγετικού σκύλου
ή σκύλου βοήθειας τιμωρείται με φυλάκιση μέχρι ένα
έτος και χρηματική ποινή από πέντε χιλιάδες (5.000)
μέχρι οκτώ χιλιάδες (8.000) ευρώ.
5. Στις περιπτώσεις των προηγούμενων παραγράφων
η έκθεση βεβαίωσης της παράβασης, που συντάσσεται
από αρμόδια Αρχή και διαβιβάζεται αυθημερόν στον
αρμόδιο Δήμο για την επιβολή των προβλεπόμενων δι−
οικητικών κυρώσεων και προστίμων.
6. Σε περίπτωση υποτροπής οι χρηματικές ποινές,
που προβλέπονται στις παραγράφους 1, 2 και 3 διπλα−
σιάζονται.
Άρθρο 21
Διοικητικές κυρώσεις και πρόστιμα
Οι διοικητικές κυρώσεις και τα πρόστιμα, που επιβάλ−
λονται για παραβάσεις των διατάξεων του παρόντος
νόμου αναγράφονται στον Πίνακα που ακολουθεί.
ΕΦΗΜΕΡΙΣ ΤΗΣ ΚΥΒΕΡΝΗΣΕΩΣ (ΤΕΥΧΟΣ ΠΡΩΤΟ) 141
142 ΕΦΗΜΕΡΙΣ ΤΗΣ ΚΥΒΕΡΝΗΣΕΩΣ (ΤΕΥΧΟΣ ΠΡΩΤΟ)
ΕΦΗΜΕΡΙΣ ΤΗΣ ΚΥΒΕΡΝΗΣΕΩΣ (ΤΕΥΧΟΣ ΠΡΩΤΟ) 143
144 ΕΦΗΜΕΡΙΣ ΤΗΣ ΚΥΒΕΡΝΗΣΕΩΣ (ΤΕΥΧΟΣ ΠΡΩΤΟ)
2α. Στην περίπτωση της παραγράφου 1 του άρθρου 8,
υποτροπή θεωρείται η μη συμμόρφωση εντός 10 ημερών
από τη βεβαίωση της παράβασης.
β. Σε περίπτωση υποτροπής τα πιο πάνω πρόστιμα δι−
πλασιάζονται κάθε φορά ενώ από τους παραβάτες των
άρθρων 6, 7 και 12 αφαιρείται και η άδεια λειτουργίας
για διάστημα από ένα μήνα έως ένα έτος.
3. Αρμόδια όργανα βεβαίωσης των παραβάσεων του
παρόντος νόμου είναι τα όργανα της Δημοτικής Αστυ−
νομίας, της Θηροφυλακής των κυνηγετικών συλλόγων
και οι υπάλληλοι των Τελωνείων και των Σταθμών
Υγειονομικού Κτηνιατρικού Ελέγχου (ΣΥΚΕ). Αν σε ένα
Δήμο δεν λειτουργεί υπηρεσία δημοτικής αστυνομίας, η
βεβαίωση των παραβάσεων γίνεται από όργανα άλλης
αρμόδιας υπηρεσίας του Δήμου.
4. Κατά τη διαπίστωση της παράβασης βεβαιώνεται
επί τόπου από το αρμόδιο όργανο το προβλεπόμενο
διοικητικό πρόστιμο και αντίγραφο της βεβαίωσης της
παράβασης αποστέλλεται στην κτηνιατρική υπηρεσία
του κατά τόπον αρμόδιου Δήμου και όπου αυτή δεν έχει
συσταθεί στο Γραφείο Γεωργικής Ανάπτυξης του Δήμου
ή στη Διεύθυνση Αγροτικής Οικονομίας και Κτηνιατρικής
της οικείας Περιφερειακής Ενότητας, για την επιβολή
του βεβαιωθέντος προστίμου.
5. Ο παραβάτης έχει δικαίωμα να εμφανισθεί αυτο−
προσώπως ή να υποβάλει έγγραφο υπόμνημα εντός
προθεσμίας πέντε (5) εργάσιμων ημερών στον Προϊ−
στάμενο της κτηνιατρικής υπηρεσίας του κατά τόπον
αρμόδιου Δήμου και όπου αυτή δεν έχει συσταθεί στον
Προϊστάμενο του Γραφείου Γεωργικής Ανάπτυξης του
κατά τόπον αρμόδιου Δήμου, ή στον Προϊστάμενο της
Διεύθυνσης Αγροτικής Οικονομίας και Κτηνιατρικής της
οικείας Περιφερειακής Ενότητας προκειμένου να προ−
βάλει τις αντιρρήσεις του. Η απόφαση, με την οποία
εξετάζονται οι αντιρρήσεις, πρέπει να είναι πλήρως αι−
τιολογημένη με αναφορά στα συγκεκριμένα περιστατικά
και στοιχεία.
6. Αν δεν προβληθούν αντιρρήσεις ή αν απορριφθούν
επικυρώνεται το διοικητικό πρόστιμο από τον Προϊστά−
μενο της Αρχής και καταβάλλεται κατά το ήμισυ μέσα
σε δέκα ημέρες από τη βεβαίωση της παράβασης. Αν
παρέλθει άπρακτη η ανωτέρω προθεσμία, το διοικητικό
πρόστιμο καταβάλλεται στον δικαιούχο Ο.Τ.Α. χωρίς
έκπτωση, εντός προθεσμίας δύο (2) μηνών από τη βε−
βαίωσή του.
7. Τα πρόστιμα από τις διοικητικές παραβάσεις, που
δεν καταβλήθηκαν εντός της προθεσμίας των δύο (2)
μηνών, βεβαιώνονται μετά την πάροδο του ανωτέρω
διμήνου υποχρεωτικά εντός χρονικού διαστήματος
τριών (3) μηνών από τον οικείο Ο.Τ.Α. στην αρμόδια
Δ.Ο.Υ. φορολογίας του παραβάτη. Η βεβαίωση των
προστίμων αυτών γίνεται με τη σύνταξη και αποστολή
χρηματικών καταλόγων, σύμφωνα με τα οριζόμενα στο
άρθρο 58 του π.δ. 16/1989, εισάγονται σε Ειδικό Κωδικό
Αριθμό Εσόδου του Κρατικού Προϋπολογισμού, τα δε
εισπραττόμενα ποσά, μετά την αφαίρεση των δαπανών
είσπραξης, αποδίδονται κατά τετράμηνο στο Υπουργείο
Εσωτερικών, το οποίο τα διανέμει στους Ο.Τ.Α. με βάση
συντελεστές κατανομής, που καθορίζονται με απόφαση
του Υπουργού Εσωτερικών, που εκδίδεται ύστερα από
πρόταση της Κεντρικής Ένωσης Δήμων Ελλάδος. Τα
ποσά αυτά διατίθενται αποκλειστικά για τη βελτίωση
των δημοτικών καταφυγίων και κτηνιατρείων και για
την αντιμετώπιση των δαπανών που προκύπτουν από
την εφαρμογή του νόμου αυτού.
8. Σε περίπτωση διαρκούς παράβασης, αρμόδια υπη−
ρεσία, που τη βεβαιώνει, ορίζει εύλογο χρόνο για την
άρση της και αν ο παραβάτης δεν συμμορφωθεί επι−
βάλλει νέο πρόστιμο μετά από κάθε νέα βεβαίωση της
παράβασης.
9. Με κοινή απόφαση των Υπουργών Οικονομικών,
Εσωτερικών και Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων
καθορίζονται τα ειδικότερα θέματα που αφορούν στον
τρόπο και στη διαδικασία είσπραξης, διάθεσης και ανα−
προσαρμογής των προστίμων, καθώς και κάθε άλλο
σχετικό θέμα.
Άρθρο 22
Τελικές και μεταβατικές διατάξεις
1. Οι διατάξεις του νόμου αυτού δεν θίγουν άλλες δια−
τάξεις νόμων ή διεθνών συμβάσεων, που κυρώθηκαν με
νόμο και προβλέπουν μεγαλύτερη προστασία σε οποιο−
δήποτε είδος ζώου. Επίσης δεν θίγονται οι διατάξεις του
νόμου «περί θήρας» (ν.δ. 86/1969), όπως αυτός εκάστοτε
ισχύει και οι κανονιστικές αυτού διατάξεις.
2. Όπου στις διατάξεις του νόμου αυτού αναφέρεται η
ηλεκτρονική σήμανση των ζώων συντροφιάς, εννοείται
η σήμανση σκύλων και γατών.
3. Τα Παραρτήματα 1 έως 5, που αναφέρονται στις
διατάξεις του παρόντος νόμου, αποτελούν αναπόσπα−
στο μέρος του.
4. Επιχειρήσεις τσίρκου, θίασοι με ποικίλο πρόγραμμα
ή άλλες ανάλογες επιχειρήσεις με παρεμφερές αντι−
κείμενο, που λειτουργούν μόνιμα ή περιστασιακά στην
Ελλάδα και κατέχουν ζώα με σκοπό να τα χρησιμοποι−
ήσουν στις εκδηλώσεις τους ή περιλαμβάνουν στο πρό−
γραμμά τους παραστάσεις με οποιαδήποτε συμμετοχή
οποιουδήποτε είδους ζώου, οφείλουν να συμμορφωθούν
με τις διατάξεις του παρόντος νόμου μέσα σε επτά
μήνες από την έναρξη ισχύος του, άλλως αφαιρείται η
άδεια λειτουργίας τους και επιβάλλονται οι προβλεπό−
μενες διοικητικές και ποινικές κυρώσεις.
5. Εντός διετίας από τη δημοσίευση του παρόντος
νόμου δημιουργούνται και λειτουργούν σε κάθε Δήμο
ή σε όμορους ή συνεργαζόμενους Δήμους καταφύγια
αδέσποτων ζώων.
Άρθρο 23
Καταργούμενες διατάξεις
Από την έναρξη ισχύος του νόμου αυτού καταργού−
νται οι διατάξεις των άρθρων 1 έως 13 του ν. 3170/2003
εκτός από την παράγραφο 6 του άρθρου 7, καθώς και
κάθε άλλη γενική ή ειδική διάταξη, που ρυθμίζει με δι−
αφορετικό τρόπο θέματα του νόμου αυτού ή αντίκειται
στις διατάξεις του.
Άρθρο 24
1. To άρθρο τρίτο του v. 3495/2006 (A΄ 215) «Κύρωση του
νέου αναθεωρημένου κειμένου της Διεθνούς Σύμβασης
Προστασίας Φυτών» αναριθμείται σε άρθρο πέμπτο.
2. Μεταξύ των άρθρων δεύτερο και πέμπτο παρεμ−
βάλλονται δύο άρθρα, που έχουν ως εξής:
«Άρθρο τρίτο
Επίσημος Εθνικός Οργανισμός Προστασίας Φυτών
Επίσημος εθνικός οργανισμός προστασίας φυτών για
την εφαρμογή της Διεθνούς Σύμβασης Προστασίας Φυ−
ΕΦΗΜΕΡΙΣ ΤΗΣ ΚΥΒΕΡΝΗΣΕΩΣ (ΤΕΥΧΟΣ ΠΡΩΤΟ) 145
τών του παρόντος νόμου ορίζεται η Διεύθυνση Προστα−
σίας Φυτικής Παραγωγής του Υπουργείου Αγροτικής
Ανάπτυξης και Τροφίμων.
Άρθρο τέταρτο
Εξουσιοδότηση
Για την εφαρμογή της Διεθνούς Σύμβασης Προστασίας
Φυτών του παρόντος νόμου καθορίζονται με προεδρικό
διάταγμα, που εκδίδεται μετά από πρόταση του Υπουρ−
γού Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων και του κατά πε−
ρίπτωση συναρμόδιου Υπουργού και μετά από εισήγηση
της Διεύθυνσης Προστασίας Φυτικής Παραγωγής:
α) Οι υπηρεσίες φυτοΰγειονομικού ελέγχου και τα
σημεία εισόδου, οι αρμοδιότητές τους, οι φυτοϋγειο−
νομικοί ελεγκτές και τα καθήκοντά τους, τα επίσημα
εργαστήρια για την ανάλυση των επίσημων δειγμάτων,
καθώς και οι προδιαγραφές λειτουργίας τους.
β) Οι όροι και οι προϋποθέσεις για την εφαρμογή των
διεθνών προδιαγραφών και προτύπων, σύμφωνα με το
άρθρο Χ(4) της Διεθνούς Σύμβασης Προστασίας Φυτών
του παρόντος νόμου.
γ) Τα τέλη ανταποδοτικού χαρακτήρα και τα παρά−
βολα, οι υπόχρεοι καταβολής αυτών, οι παρεχόμενες
υπηρεσίες, έναντι των οποίων γίνεται η καταβολή και
η διαδικασία είσπραξής τους.
δ) Κάθε άλλο αναγκαίο τεχνικό και λεπτομερειακό
θέμα για την εφαρμογή της Διεθνούς Σύμβασης του
παρόντος νόμου.»
Άρθρο 25
To άρθρο 17 του v. 2637/3998, όπως αυτό είχε τροπο−
ποιηθεί, αντικατασταθεί και συμπληρωθεί με την παρ. 5
του άρθρου 24 του ν. 2945/2001, την παρ. 6 του άρθρου
29 του ν. 3147/2003 και την παρ. 4 του άρθρου 19 του
ν. 3170/2003, αντικαθίσταται ως εξής:
«1. Η Νομική Υπηρεσία του ΟΠΕΚΕΠΕ διενεργείται από
τους δικηγόρους του άρθρου 23 εδάφιο β΄ του νόμου
αυτού.
2. Στον ΟΠΕΚΕΠΕ παρέχεται νομική συνδρομή από το
Ειδικό Γραφείο Κοινοτικού Δίκαιου του Νομικού Συμ−
βουλίου του Κράτους που λειτουργεί στο Υπουργείο
Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων. Το γνωμοδοτικό
έργο παρέχεται κατόπιν υποβολής ερωτημάτων από
τον Υπουργό Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων για
θέματα κοινοτικού δίκαιου.
3. Στον ΟΠΕΚΕΠΕ συνιστάται με απόφαση του Υπουρ−
γού Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων μετά από
πρόταση του προέδρου του ΟΠΕΚΕΠΕ, μικτή επιτροπή
νομικής και νομοτεχνικής υποστήριξης προκειμένου να
παρέχει νομική συνδρομή: α) για την άμεση επίλυση των
θεμάτων που ανακύπτουν κατά τη λειτουργία του ΟΠΕ−
ΚΕΠΕ, ως διαπιστευμένου Οργανισμού Πληρωμών και να
αποφεύγονται δημοσιονομικές διορθώσεις σε βάρος της
Ελληνικής Δημοκρατίας και β) για τη νομοτεχνική επε−
ξεργασία κανονιστικών πράξεων και συμβάσεων. Για τη
λειτουργία της Επιτροπής εφαρμόζονται κατά τα λοιπά,
οι διατάξεις του άρθρου 21 παρ. 2 του ν. 4024/2011 (Α΄
226). Η λειτουργούσα αντίστοιχη επιτροπή καταργείται
από 30.9.2011. Τυχόν καταβληθείσα αποζημίωση από
31.3.2011 μέχρι 30.9.2011 δεν αναζητείται.
4. Στις δικαστικές υποθέσεις, η εκάστοτε επιδικαζόμε−
νη δικαστική δαπάνη υπέρ του ΟΠΕΚΕΠΕ βεβαιώνεται με
ειδικό κωδικό και εισπράττεται από την αρμόδια ΔΟΥ
και ακολούθως αποδίδεται στον ΟΠΕΚΕΠΕ.
5. Ο ΟΠΕΚΕΠΕ απολαμβάνει όλων των δικονομικών
και ατελειών του Δημοσίου και στις δικαστικές του
υποθέσεις εφαρμόζεται ο Κώδικας περί Δικών του Δη−
μοσίου.
6. Οι δαπάνες για τις εκτός έδρας μετακινήσεις του
προσωπικού του ΟΠΕΚΕΠΕ που έγιναν μέχρι την έναρ−
ξη ισχύος του νόμου αυτού, δεν εμπίπτουν στο πεδίο
εφαρμογής της παρ.8 του άρθρου 45 του ν. 3943/2011.
Εφεξής η παρ. 8 του άρθρου 45 του ν. 3943/2011 (Α΄
66) δεν θα εφαρμόζεται για τις δαπάνες των εκτός
έδρας μετακινήσεων του προσωπικού του ΟΠΕΚΕΠΕ
που αφορούν στους επιτόπιους φυσικούς ελέγχους που
υποχρεούται, σύμφωνα με κοινοτικούς κανονισμούς, να
διενεργεί ο ΟΠΕΚΕΠΕ.
7. Οποιαδήποτε άλλη γενική ή ειδική διάταξη που
αναφέρεται σε θέματα που ρυθμίζονται με τη διάταξη
αυτή καταργείται.»
Άρθρο 26
Έναρξη ισχύος
Η ισχύς του παρόντος νόμου αρχίζει από τη δημοσί−
ευσή του στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως.
146 ΕΦΗΜΕΡΙΣ ΤΗΣ ΚΥΒΕΡΝΗΣΕΩΣ (ΤΕΥΧΟΣ ΠΡΩΤΟ)
ΕΦΗΜΕΡΙΣ ΤΗΣ ΚΥΒΕΡΝΗΣΕΩΣ (ΤΕΥΧΟΣ ΠΡΩΤΟ) 147
148 ΕΦΗΜΕΡΙΣ ΤΗΣ ΚΥΒΕΡΝΗΣΕΩΣ (ΤΕΥΧΟΣ ΠΡΩΤΟ)
ΕΦΗΜΕΡΙΣ ΤΗΣ ΚΥΒΕΡΝΗΣΕΩΣ (ΤΕΥΧΟΣ ΠΡΩΤΟ) 149
150 ΕΦΗΜΕΡΙΣ ΤΗΣ ΚΥΒΕΡΝΗΣΕΩΣ (ΤΕΥΧΟΣ ΠΡΩΤΟ)
ΕΦΗΜΕΡΙΣ ΤΗΣ ΚΥΒΕΡΝΗΣΕΩΣ (ΤΕΥΧΟΣ ΠΡΩΤΟ) 151
152 ΕΦΗΜΕΡΙΣ ΤΗΣ ΚΥΒΕΡΝΗΣΕΩΣ (ΤΕΥΧΟΣ ΠΡΩΤΟ)
ΕΦΗΜΕΡΙΣ ΤΗΣ ΚΥΒΕΡΝΗΣΕΩΣ (ΤΕΥΧΟΣ ΠΡΩΤΟ) 153
154 ΕΦΗΜΕΡΙΣ ΤΗΣ ΚΥΒΕΡΝΗΣΕΩΣ (ΤΕΥΧΟΣ ΠΡΩΤΟ)
ΕΦΗΜΕΡΙΣ ΤΗΣ ΚΥΒΕΡΝΗΣΕΩΣ (ΤΕΥΧΟΣ ΠΡΩΤΟ) 155
156 ΕΦΗΜΕΡΙΣ ΤΗΣ ΚΥΒΕΡΝΗΣΕΩΣ (ΤΕΥΧΟΣ ΠΡΩΤΟ)
ΕΦΗΜΕΡΙΣ ΤΗΣ ΚΥΒΕΡΝΗΣΕΩΣ (ΤΕΥΧΟΣ ΠΡΩΤΟ) 157
158 ΕΦΗΜΕΡΙΣ ΤΗΣ ΚΥΒΕΡΝΗΣΕΩΣ (ΤΕΥΧΟΣ ΠΡΩΤΟ)
ΕΦΗΜΕΡΙΣ ΤΗΣ ΚΥΒΕΡΝΗΣΕΩΣ (ΤΕΥΧΟΣ ΠΡΩΤΟ) 159
160 ΕΦΗΜΕΡΙΣ ΤΗΣ ΚΥΒΕΡΝΗΣΕΩΣ (ΤΕΥΧΟΣ ΠΡΩΤΟ)
ΕΦΗΜΕΡΙΣ ΤΗΣ ΚΥΒΕΡΝΗΣΕΩΣ (ΤΕΥΧΟΣ ΠΡΩΤΟ) 161
162 ΕΦΗΜΕΡΙΣ ΤΗΣ ΚΥΒΕΡΝΗΣΕΩΣ (ΤΕΥΧΟΣ ΠΡΩΤΟ)
Παραγγέλλομε τη δημοσίευση του παρόντος στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως και την εκτέλεσή του ως
νόμου του Κράτους.
Αθήνα, 2 Φεβρουαρίου 2012
Ο ΠΡΟΕΔΡΟΣ ΤΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ
ΚΑΡΟΛΟΣ ΓΡ. ΠΑΠΟΥΛΙΑΣ
ΟI ΥΠΟΥΡΓΟI
ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΗΣ ΜΕΤΑΡΡΥΘΜΙΣΗΣ
ΚΑΙ ΗΛΕΚΤΡΟΝΙΚΗΣ ΔΙΑΚΥΒΕΡΝΗΣΗΣ ΕΣΩΤΕΡΙΚΩΝ
ΔΗΜΗΤΡΙΟΣ ΡΕΠΠΑΣ ΑΝΑΣΤΑΣΙΟΣ ΓΙΑΝΝΙΤΣΗΣ
ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ ΕΞΩΤΕΡΙΚΩΝ
ΕΥΑΓΓΕΛΟΣ ΒΕΝΙΖΕΛΟΣ ΣΤΑΥΡΟΣ ΔΗΜΑΣ
ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ, ΑΝΤΑΓΩΝΙΣΤΙΚΟΤΗΤΑΣ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ, ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ
ΚΑΙ ΝΑΥΤΙΛΙΑΣ ΚΑΙ ΚΛΙΜΑΤΙΚΗΣ ΑΛΛΑΓΗΣ
ΜΙΧΑΗΛ ΧΡΥΣΟΧΟΪΔΗΣ ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΠΑΠΑΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥ
ΕΡΓΑΣΙΑΣ ΚΑΙ ΥΓΕΙΑΣ ΚΑΙ
ΚΟΙΝΩΝΙΚΗΣ ΑΣΦΑΛΙΣΗΣ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗΣ ΑΛΛΗΛΕΓΓΥΗΣ
ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΚΟΥΤΡΟΥΜΑΝΗΣ ΑΝΔΡΕΑΣ ΛΟΒΕΡΔΟΣ
ΑΓΡΟΤΙΚΗΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ ΔΙΚΑΙΟΣΥΝΗΣ, ΔΙΑΦΑΝΕΙΑΣ
ΚΑΙ ΤΡΟΦΙΜΩΝ ΚΑΙ ΑΝΘΡΩΠΙΝΩΝ ΔΙΚΑΙΩΜΑΤΩΝ
ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ ΣΚΑΝΔΑΛΙΔΗΣ ΜΙΛΤΙΑΔΗΣ ΠΑΠΑΪΩΑΝΝΟΥ
Θεωρήθηκε και τέθηκε η Μεγάλη Σφραγίδα του Κράτους.
Αθήνα, 2 Φεβρουαρίου 2012
Ο ΕΠΙ ΤΗΣ ΔΙΚΑΙΟΣΥΝΗΣ ΥΠΟΥΡΓΟΣ
ΜΙΛΤΙΑΔΗΣ ΠΑΠΑΪΩΑΝΝΟΥ
ΑΠΟ ΤΟ ΕΘΝΙΚΟ ΤΥΠΟΓΡΑΦΕΙΟ
*01000150202120032* ΚΑΠΟΔΙΣΤΡΙΟΥ 34 * ΑΘΗΝΑ 104 32 * ΤΗΛ. 210 52 79 000 * FAX 210 52 21 004
Official Journal of the Greek Government
_______________________________________________________
LAW No. 4039
Concerning domestic and stray companion animals and the protection of animals from any exploitation or use for economic profit.
President of the Greek Republic
We publish the following law which passed in the Greek Parliament
Article 1
Definitions
In order to enhance the application of the provisions of this law, the following definitions (shall) apply:
(a) An Animal is every living organism that has the capacity to experience feelings (sentient being) that lives on the land, air and sea or in any other aquatic ecosystem or wetland.
b) Well-being of an animal is the set of rules that humans must apply to animals, regarding
– their protection and good treatment, so that they don’t suffer and they are not in pain
– their stay in a dry and clean space, protected from weather conditions, without them being permanently tethered somewhere and live within inappropriate spaces/structures (e.g. made out of materials such as metal)
– the provision of medical care as well as food and water, according to their needs,
– their daily exercise or walk and in general regarding the care and respect humans must show to animals.
c) Companion animal is considered any animal that is kept or is intended to be kept by a human, mainly inside his residence for reasons of love for animals or companionship.
d) Domestic companion animal is every animal which is not considered wild, and is kept or is intended to be kept by a human, mainly inside his residence, for reasons of love for animals or companionship and is placed under the immediate care of its owner, holder or guardian. Dogs used for hunting, protection of herds, and guardianship of spaces, assistance and protection of people with disabilities are also considered companion animals, as well as search and rescue dogs and dogs used in the army and security forces.
e) Stray animal is considered any companion animal which is either homeless or is found outside the limits of its owner’s, keeper’s, or guardian’s residence and is not under his immediate supervision and control. Hunting and flock guarding dogs, as well as rescue and search dogs, are not considered stray animals during their hunting, training, flock guarding, search and rescue missions.
f) A companion animal is considered dangerous when it consistently demonstrates unprovoked aggressive behavior towards humans or other animals, as well as any animal suffering or is carrier of a severe infection, which can be transmitted to humans or other animals and is not treatable.
g) Small companion animal is a companion animal the weights not more than ten (10) kilos.
h) Stray animals shelter is a special facility, intended for the care and temporary stay of a large number of stray or unwanted companion animals.
i) Serious disease is any disease of imminent and of high risk towards human health or animal health (of the same or any other kind).
j) Circus is the temporary outdoor facility or tent, in which several types of entertaining shows and performances, which include music and dancing, take place and this for profitable purposes, in order to entertain the public. Animals also participate in these performances or not.
k) A travelling variety company with a diverse program is a group of people which carries out, on a permanent or temporary basis, various sequences of entertaining programmes, performances, small comical theatrical events, songs, dancing with various content and in which animals participate or not.
l) The competent authorities in charge of the Online Registration Database for companion animals and their owners are the authorities that ensure the correct implementation, functioning and surveillance of the entire system that consists of the electronic identification (micro chipping) and registration system for companion animals and their owners.
m) The Competent Authorities in charge of the Implementation and Monitoring of animal protection rules and of the (online) system as well as the registration process of companion animals and their owners are the authorities which, at District, Regional and Local (municipalities) level are responsible for the correct implementation and application of the Online Registration Database system for companion animals and their owners − in collaboration with the authorities of previous case (l) – as well as for the imposition of sanctions in case of non-compliance with regulations regarding animal protection.
n) Competent bodies that can certify/acknowledge infringements of the law are the institutions responsible for the acknowledgement of such infringements, discovered during the exercise of their monitoring duties (Municipal police, Special police for hunting clubs, employees of the Customs and Veterinary Health Inspection Stations)
o) The Competent Body responsible to carry out the electronic identification (microchipping) and registration process for companion animals and their owners on the Online Electronic Database is the veterinarian who, based on the procedure foreseen, by submitting an online request to the Directorate of Informatics of the Ministry of Rural Development and Food, is certified, acquires a special password for the online Electronic Database for the identification and registration of companion animals, he carries out the electronic identification process and registers the animals in question and their owners in the online Electronic Database, issues the health booklet or passport of the animal, in case the animal is to be transferred abroad, and updates the database with the necessary information.
Article 2
Competent Authorities
1. Competent authority for the protection of animals and in charge to ensure compliance with the law regarding their welfare is the Directorate of Veterinary Affairs (KAFE) of the Ministry of Rural Development and Food. Competent authorities responsible for the management of the online Electronic Database for the registration of companion animals and their owners are the following:
- the Directorate of Veterinary Affairs (KAFE), which belongs to the Ministry of Rural Development and Food and
- the Directorate ‘’Informatics’’ of the Ministry of Rural Development and Food
2. Competent authorities in charge of the implementation and enforcement of animal welfare law and of the identification and registration system for companion animals and their owners are the Veterinary Directorates of the Directorate-General ‘’Regional Agricultural Economy’’, the Directorates of Rural Economy and regional Veterinary Units in the country as well as the Veterinary Services of the Municipalities and where these do not exist the offices of Agricultural Development of the corresponding Municipality.
3. Competent Body responsible for the implementation of the identification and registration process for companion animals and their owners on the online Electronic Database is the veterinarian, who is certified by the legal process referred to in article 4 of this law.
Article 3
Powers
1. In order to implement the present law the Competent Authorities which are responsible for the Management of the Online Electronic Database for the registration of companion animals and their owners of article 2 of this law, have the following duties:
A. The Directorate of Veterinary Perception of Medicines and applications (KAFE) of the Ministry of Rural Development and Food:
a) to suggest the issuance of ministerial decisions, referred to in this law,
b) to issue circulars aiming to implement the electronic microchiping and registration of companion animals and their owners for every topic that concerns companion animals
c) in collaboration with the Directorate of Informatics of the Ministry of Rural Development and Food: AA) to control of the operation of the online electronic database, in which the various microchipping data of the companion animals and their owners BB) the enrichment of the online Electronic Registration Database of companion animals and their owners with the necessary information and to constant upgrade/update and CC) the granting of access codes to veterinarians, certified through the legal process.
B. the Directorate of Informatics of the Ministry of Rural Development and Food
a. to provide the necessary hardware/software infrastructure (central/host computers, network etc.) for the operation of the central online electronic database in which the microchiping data of the various companion animals and their owners are registered as well as the supply of detectors of the electronic instruments used for microchipping, foreseen in article 4 paragraph (4).
b. to ensure the constant functioning, the technical support, maintenance and protection of the electronic infrastructure, which supports the system.
c. has the obligation to backup data for security reasons, so that the elements recorded on the database are available for inspection for a period of at least three (3) years.
2. In order to implement this law the Competent Authorities of Application and Control of the microchiping and registration system for companion animals and their owners, of article 2(2) (shall) have the following responsibilities:
a. the cooperation with the Entity/body Implementing the michrochiping and registration of companion animals, in order to coordinate their actions and for the provision of technical instructions for the complete and homogenous application of the electronic microchipping and registration of companion animals.
b. the control and supervision of the Institution of Implementation of the michrochiping and registration of companion animals.
3. The Entity/body Implementing the microchipping and registration of companion animals and their owners, of article 2, paragraph 3, have the following duties:
a. to carry out the microchipping of companion animals with the use of appropriate means of electronic microchipping and registration of the date microchipping of the companion animals and their owners has taken place on the online Electronic Database and their constant update.
b. The responsibility to update/inform the animal owners and holders, with whichever appropriate way, for their obligations regarding the implementation/application of the electronic microchipping of companion animals and regarding the requirements of the present law regarding microchipping and registration of companion animals.
c. The issuing of a health booklet or pet passport after the animal is microchipped according to annexes 2 and 3, if the animal will be taken abroad, as well as the note of any change of owner, free of charge, during the Veterinary examination of the animal or during its vaccination.
Article 4
Online Electronic Database for the electronic identification and registration of companion animals and their owners – Micro chipping, health book or passport
1. In the Directorate of Informatics of the Ministry of Rural Development and Food an Online Electronic Database for the identificaion and registration of companion animals and their owners is being created. In the online Electronic Database data referring to the recognition of companion animals (such as color, breed, sex, loss, delivery to another owner, death) are indexed by certified vets as well data referring to the recognition of their owner (such as name, address, telephone number and identity or passport or other equivalent document, such as driver’s license or insurance booklet), as the provisions ‘on personal data’ must be kept explicitly. Certification of veterinarians is achieved by submitting an electronic application to the Directorate of Informatics of the Ministry of Rural Development and Food and by the provision of an access code to the online Electronic Database to the applicant veterinarian. The Online Electronic Database is connected directly with the veterinary offices and in general with all locations where microchipping of companion animals is carried out. Certification of veterinarians from Directorates of Agricultural Economy and Veterinary practice of Regional Areas of the country is compulsory. In the online Electronic Database logical parameters correlating the number of animals per owner are introduced, to ensure animal welfare and compliance with basic sanitary rules.
2. the same requirements with regard to electronic microchipping and registration of data process for companion animals apply for electronic microchipping and registration of stray (not owned) companion animals.
3. a. Microchipping of each companion animal is mandatory, with the exception of dogs used as guardians of flocks, for which is it considered optional, under the condition that they do not participate in genetic improvement programs in order to improve and stabilise certain breeds. The costs of microchipping and registering of owned companion animals shall be borne by their owner and that of stray companion animals by the corresponding municipality or the animal welfare group or interfering body, which can/may purchase the electronic means for michrochipping directly from the market.
In the case of sensitive social groups ((AMEA) – PEOPLE with DISABILITIES – with a percentage of disability greater than or equal to 80%, large families, people with 3 children, single parents, the unemployed registered in the registers of the O.A.E.D., those who live out of the welfare allowance), companion animals owners bear only the costs of the electronic appliance used in microchipping and the remaining services are offered free of charge, when microchipping is carried out at a veterinary office or in special dispensaries at the municipalities, the inter-municipal centres and the Directorates of Agricultural Economy and Veterinary pracice at Regional Sections of the country.
For the realization of the electronic microchipping or the issuing of a health booklet or passport the owner of the owned animal is obliged to demonstrate to the veterinarian, who has been certified, his identity card or passport, or any other equivalent document, in order to confirm his personal data and so that the unique code of the microchipped companion animal becomes interlinked to elements to the animal owner’s metadata. The certified veterinarian shall provide to the owner of the animal, with no charge, certificate of registration and microchipping, based on the model of the annex 1, with the microchip number of the animal, its characteristics (gender, color, breed) and owner’s information (name, address, and telephone number and passport number or other official document).
b. The O.T.A. (Organisation of Municipalities and Local Authorities), in order to ensure the sustainability and correct operation of its infrastructure, which is related to the stray and owned animals’ management stray animals, may impose, upon a decision of the Council, contributory asset value, which cannot exceed the amount of three (3) euro, per microchipped animal. The aforementioned asset value is received and within thirty (30) days it is attributed to the closest OTA by the veterinarian who performed the microchipping and registration of the animal in the Online Database of the Ministry of Rural Development and Food providing also to the OTA by the veterinarian, copies of certified electronic identification.
4. The microchipping and identification of each animal is carried out with the positioning to the left side of the animal’s neck a system of electronic identification of the animal (transponder), which is a passive device of recognition of radio frequency read-only, in accordance with the prototype ISO 11784 and technology HDX or FDX-B and it can be read from a compliant reader compatible with prototype ISO 11785 and is recorded in the online Electronic Database for microchipping and registration of companion animals and their owners. The providers of the electronic means of microchipping, wholesale or retail are obliged to provide to the Greek market electronic means of microchipping according to the aforementioned requirements and instructions in the Greek language.
5. Electronic michrochipping and registration, the issuing of a passport or health booklet, in accordance with the examples of annex 2 and 3 are carried out by veterinarians who are certified to work legally in Greece, in veterinary offices or specially designated locations of cross-municipal centres, Directorates of Rural Economy and Veterinary of the Regions of the country as well as the animal protection groups. A health book is not required, if the companion animal in question already has a passport.
In case the microchipping of owned animals takes place at a veterinary office or a place which belongs to the OTA or out of cooperation with OTA, the owner of the animal apart from the cost for the electronic microchipping may have additional costs for the provision of microchipping services, which may be imposed, when determined by decision of the relevant OTA
6. The veterinarians who perform the electronic microchipping of owned companion animals, are obliged to check the functionality of the means of electronic microchipping and to use the instruments, which meet the requirements of paragraph 4. In case of a complaint because of use of means of electronic microchipping which do not comply with paragraph 4, the persons who possesses or uses these applications are obliged to provide full evidence to comply with paragraph 4, to the competent authorities (for control) and application of the system of article 2.
7. The owner of any pet animal is obliged to inform the veterinarian, who is certified to be responsible for the modification of the data recorded on the database and concern either him (such as name, address, phone ID number or passport number or other equivalent document) either the companion animals as such, which has declared its name (such as death, loss, delivery to another owner), at the latest within 15 days after the change with the aim to update the information of the Electronic database. In every case of necessary change of owner, it is necessary to note it down to the health booklet or animal passport, free of charge, during the annual veterinary examination of the animal or its vaccination, that that the electronic database is updated.
8. The completion of the data in the health booklet of the animal or passport is carried out in manuscript (handwritten) or through the application of the Electronic database. The sole code of electronic microchipping of the companion animal in question, is written down in its health booklet or passport, in manuscript or via the identification label.
9. In order to identify the owners of companion animals that are microchipped for the control of the health booklet or passport and in general the application of the present article the services of the Municipal Police, the Hunting Control Authority of the hunting associations and the officers of Customs and Veterinary Health Control stations (SYKE) are supplied with necessary / appropriate detectors, whose market expenditure is borne by the Ministry of Rural Development and Food.
10. Not later than one month after the publication of this law, the Pan-hellenic Veterinary Association, is obliged to deliver in electronic form, compatible with the Online Electronic database, the data of owners and microchip codes of companion animals, which the vet has begun recording prior to the date the present law came into force, while constantly maintain access to the aforementioned database through a designated password. Moreover, an access code is also provided to the OTA so that they too can have control over owned or stray animals within their administrative boundaries.
11. The Online Electronic database for microchipping and registering of companion animals and their owners will start to function one month after the date of publication of the present law in the Journal of the Government.
12. By decision of the Minister of Rural Development and Food the terms upon which the electronic database was created in particular regarding issues relating to the certification process and provision of a password to the parties responsible to carry out microchipping and registration of animals and their owners in the electronic online database, as well as any other matter concerning the organisation and functioning of the database.
Article 5
Responsibilities of a companion animal’s Owner
1. The owner of a companion animal is obliged:
a) to arrange that the animal is microchipped and registered, and to see to it that its health booklet is also published before the animal abandons its place of birth and definitely within a period of two months after its birth, or within one month after its founding or its adoption, as well as for the placement of a metal tag, provided every year by the veterinarians during the animal’s annual vaccination against rabies, on a visible place on the animal’s collar.
b) to declare within five days the loss of the animal to a veterinarian who has been certified to access the online Electronic Database for Microchipping and Registration of companion animals and their owners.
c) to follow the rules that enhance the animal’s welfare and to care for its veterinary examination, which is proven by the vet’s notes in the animal’s health booklet or its passport, as well as to ensure the animal has comfortable, healthy and suitable accommodation, accustomed to its natural way of living, allowing it to be able to stand in a natural upright way, without hampering its natural movements and its ability to exercise as much as it is necessary to maintain its health and welfare.
d) to always have with him the animal’s passport if you are travelling with your animal abroad, which must be in conformity with the Annexes 2 and 3,
e) to not abandon his animal, while in case he wishes to leave it he must inform the competent Office of the municipality of his place of residence about his intention, to hand the animal in to the competent office, and to obtain from a certified veterinarian a copy of the modified status of its registration on the Online Electronic database for microchipping and registration of companion animals, where the municipality will be considered / noted as the temporary owner of the currently stray animal.
f) to ensure the immediate cleaning of the animal’s faeces of the animal, except in the case of assistance dogs
g) to ensure that the animal is sterilized, if he does not want to keep the newborn animals, or may not be able to find new owners for them.
2. The owner of the pet is liable for any damage or loss caused by the animal, in accordance with article 924 of the (Civil Code- Astikos Kodikas). For stray animals, other than those referred to in paragraph 5 of article 9, the responsibility shall be borne by the Municipality concerned.
3. Especially the dog owner: a) shall see to it that his dog is always accompanied when walked b) must take the appropriate measures to prevent his dog from leaving his property and entering into another property or in public spaces.
4. The owner of a hunting dog, either during hunting or during any other outing together with the dog for the aforementioned purpose, is required to carry with him an up-to-date health book or passport of the dog. The obligations of 1st and 2nd case in the preceding paragraph shall not apply to assistance dogs, as well as for dogs used for guarding flocks, hunting dogs and search and rescue dogs during the guarding of the herd, hunting, training and search and rescue, respectively.
5. The hunting license is removed from every hunter whose dog, used in hunting, is not microchipped in accordance with subparagraph I of paragraph 1 and whose microchip number has not been registered in handwritten form or with an identification tag in its health booklet or passport, until the animal is microchipped. The means of transport used in this case, must be appropriate with adequate space, lighting and airing and to satisfy the physiological needs of the animal.
6. Apart from the areas designated in accordance with the procedure laid down in article 57 of the n. 2637/1998 ‘’Recommendation for Accounts Certification Agency, Paying Agency and control of Community Aid Orientation and Guarantee, Certification and Supervision Agency of agricultural products, Directorate-General and positions of staff in the Ministry of Agriculture and « Rural Land Development Company » S.a. Ucc and other provisions» (first 200), in hunting areas under supervision it is allowed to set only limited workout space for dogs and skill competitions for hunting dogs may take place according to the terms and conditions laid down, in both cases, by joint decision of the Minister of Environment, Energy and Climate Change and Minister of Rural Development and Food.
7. After 30 days from the publication of this law have passed, the publication of any notice/advertisement regarding sale, adoption, or donation of companion animals without mention of the animal’s microchip number is prohibited in any kind of printed material, flyers, posters, or websites”.
8. a. It is forbidden to import companion animals in Greece that have not been micro-chipped. The microchip data of imported animals (microchip code and name of importer), from countries outside the EU are recorded at points of entry into Greece and the online electronic database of the Ministry of Rural development and food is directly updated.
- Removal of the microchip device from the owner or any other person or vet from the companion animal is forbidden (in order to avoid the phenomenon of abandonment of the animal).
Article 6
Rearing, breeding and marketing of companion animals
1. Any natural or legal person or Association of persons involved in rearing, breeding or selling of companion animals for commercial purposes must be equipped with a corresponding permit allowing its establishment and operation, issued by the Directorate General of Regional agricultural economy and Veterinary Practice of the immediate Region, in which his residence or seat is located, must be subject to the surveillance of the aforementioned authority and to comply with the conditions laid down in presidential decree 184/1996. For the granting of authorisation for rearing, breeding and marketing of companion animals, the rules on welfare, safety rules, the rules providing adequate veterinary perception on the animals and the provisions of s. 604/1977 and s.p. 4 must be complied with. The dogs and cats that are bred reared, or the ones destined to be sold have a health book or passport, must be microchipped and registered in the online Electronic Database referred to in article 4. Within spaces built for rearing, breeding or marketing of the animals must comply with all the rules on welfare, security and provide adequate veterinary care. When more than two female dogs used for breeding are bred, or more than two births per year take place among dogs used for breeding, compulsory licensing is required for reproduction, breeding and marketing of companion animals. For every female breeding dog records must be kept. Female breeding dogs should not be not be reproduced before the second reproductive cycle and never before a period of nine months after the last date of birth. Reproduction is also prohibited after the 9th year of the age of the animal.
2. It is not allowed to select for breeding purposes companion animals whose anatomical and physiological characteristics or attributes of behaviour may, depending on the species and breed, be proven harmful for the health and well-being of the female breeding dog and its descendants. The determination of harmful characteristics is done by decision of the Minister of Rural Development and Food.
3. The sale of companion animals less than eight (8) weeks old is not allowed.
4. Authorization for breeding, reproduction and marketing of companion animals, as well as authorization for dog training (license as dog instructor) is decided by decision of the Minister for rural development and food and any other competent Minister regarding the specific terms and conditions which must be met by the breeding spaces, as regards facilities, living quarters or subsistence animal welfare conditions and the equipment needed, per animal species, the competent supervisory authority, the control mechanism and sanction system, as well as any other relevant matter.
5. Upon the sale of an animal, the “Declaration of purchase of an animal by a new owner’ is signed between the seller and the buyer/new owner, according to the model of ‘Declaration of purchase of an animal’ of annex 5.
Article 7
Organisation of exhibitions with companion animals
- Any natural or legal person or Association of persons which organises exhibitions with companion animals must possess a relevant authorization which is issued by the competent Veterinary Services of the …. Municipality and where this has not been established by the Office of Agricultural Development of the municipality.
- During the exhibition pets must be under the direct supervision of the owner, keeper or escort, which must not cause fear or pain. Companion animals which manifest aggressive behavior towards other animals or humans, are required to wear a muzzle or must be removed from the exhibition. The presence of a veterinarian is compulsory throughout the duration of the exhibition.
- Companion animals which participate in exhibitions must be microchipped and registered and their escorts must carry their health booklet or the health passport with them, showing that they are vaccinated and have undergone recent external and internal deworming.
- It is prohibited for mutilated animals to participate in any kind of exhibition.
Article 8
Keeping companion animals at home
- It is allowed to keep (owned) companion animals in every home. In apartment buildings, consisting of two apartments and more, the keeping of companion animals is allowed in every apartment provided that they:
a) reside in the same compartment as the owner, b) do not remain permanently on the verandas or the open spaces of the apartment c) their stay in the apartments of the apartment building is subject to compliance with the rules on welfare, health and police regulations on public nuisance and d) they are electronically microchipped, registered and have a health book.
The keeping of companion animals cannot be prohibited because of the apartment building’s regulation, if the aforementioned conditions are respected. According to the same regulation the maximum number of animals permitted in each apartment may be limited to two (2) animals.
2. It is allowed to keep companion animals which have been microchipped and registered legally and carry a health book in houses/residences on the condition that the rules of good treatment and animal welfare are complied with, as well as the current sanitary provisions and police regulations on public nuisance.
3. It shall be prohibited to maintain and keep companion animals in public spaces of an apartment building. However, it is allowed to keep them in the front entrance area (piloti), on the roof, in the akalypto horo, in the garden, as long as a unanimous decision of the General Assembly supports this.
4. The aforementioned arithmetic constraints apply only to dogs and cats. Regarding other pets, the conditions set out in paragraph 2 must be complied with.
Article 9
Gathering and management of stray companion animals
1. The Municipalities are obliged to care for the collection and management of stray companion animals, in accordance with this article. This competence may be exercised also by coalitions of municipalities, as well as by animal welfare associations and groups in collaboration with the competent Municipality, as long as they have the infrastructure, consisting of the existence of adequate installations or vehicles intended to carry the animals and human resources with experience in animal handling. By decision of the Minister for rural development and food the type and the number of installations and vehicles is set/determined as well as the experience the human resources, the animal welfare associations and groups, must possess to be able to perform of the responsibilities of this paragraph.
2. For the aforementioned purpose each Municipality or neighbouring or cooperating Municipalities establish and operate municipal or cross-municipal dispensaries of veterinary medicine and shelters for stray companion animals stray animals, allowing cooperation with animal welfare groups and associations interested to join, as well as volunteers who care about animals, in private or commissioned or assigned from the public sector. Municipalities may also receive financial assistance from public or private bodies in order to facilitate the establishment and operation of shelters. Shelters of stray companion animals are places of temporary residence and care of the animals and their establishment and functioning shall be governed by the provisions regarding accommodations for animals n. 604/1977 and presidential decree 463/1978. Checking compliance with the conditions of their operation is exercised by the competent Regional Directorate-General of agriculture and veterinary medicine, in accordance with article 12 of 604/1977. The administrative fines foreseen by paragraph 2 of the same article vary accordingly from 1,000 to 10,000 Euros. Under the supervision of the Municipalities shelters or dispensaries of veterinary medicine for stray companion animals may be established and operate, and from animal welfare groups and associations, which have the appropriate veterinary personnel (1 veterinarian per 50 animals), the technical infrastructure, the facilities and the equipment needed, in accordance with the provisions of s. 604/1977 and presidential decree 463/1978.
3. for the collection of stray companion animals teams of trained and experienced people in capturing companion animals are formed, who are driven and supervised in their work by a veterinarian, as designated by the competent Veterinary services of the municipality and, wherever this has not been established, by the Office of Agricultural Development of the corresponding Municipality or by the Directorate of Agriculture Economy and Veterinary medicine of the Regional Section.
4. stray companion animals that are collected, are transported in parts to existing shelters for stray companion animals, municipal dispensaries of veterinary medicine, or in exceptional cases to private dispensaries of veterinary medicine, with appropriate infrastructure, and they can accommodate them temporarily and for a reasonable period until their recovery, they are subjected to veterinary examination, are sterilised, microchipped as stray companion animals and are registered ion the online electronic database. If the Veterinary examination shows that they are injured or suffering from curable disease, they are submitted to appropriate medical treatment.
If the animals are found to be dangerous or that they suffer from an incurable disease or that are completely incapable to keep themselves alive due to old age or because of invalidity, and to keep them alive is contrary to the rules of their welfare and the animal welfare groups of the area deny to take them under their care, supervision and handle their adoption, then those animals are euthanised.
5. Stray companion animals when collected and it is confirmed by the number of their microchip that they have an owner, who has declared or neglected to declare their absence, are returned to him.
6. When stray companion animals are collected and found to be healthy or have become healthy again after a certain treatment, as well as those coming by tradition from their owner thereof may be adopted by adults or by animal welfare associations which operate legally.
7. In any event, companion animals which are adopted are directly microchipped and registered on the online Electronic Database with complete details of the provisional and the definitive owner, and subjected to external and internal deworming and vaccination. When an animal is given for adoption, the “Declaration of Adoption of the animal by a new owner’’ is signed between the Manager of the sanctuary or animal welfare group and the new owner, in accordance with the model ‘ Declaration of animal Adoption’ of Annex 4.
8. When a stray companion animal is adopted by a new owner who is not a permanent Greek resident, the animal is delivered directly to the new owner provided that the animal has been neutered, microchipped and registered in the online electronic database with complete details of the holder which are confirmed/proven by an official document of the holder. It is forbidden to maintain and keep these animals in shelters outside Greece.
9. Companion animals under the age of five (5) months, which have not been adopted provisionally remain in animal shelters, run by the Municipalities or the local cross-municipal centers and the animal welfare groups / bodies and associations collaborating with them, until the animals become five (5) months old, and receive the necessary veterinary care. Companion animals which are adopted and in accordance with veterinarian’s judgement are deemed healthy, they are directly reintegrated into their own environment, within the administrative boundaries of the municipality in the area of which they were taken in, after it is checked that they are microchipped and that they were submitted to de-worming, vaccination and neutering.
10. When stray animals are reintegrated into their natural environment the density of the stray animals’ population of the area in which they are placed is taken into account beforehand. The Municipalities together with the animal welfare groups/bodies and associations collaborating with them, bear the responsibility to supervise and care for the reintegrated stray animals. In order to do that they may also create feed and water supply points for these animals. Reintegration of strays is not allowed in areas with hospitals, schools, sports centres, motorways, expressways, ports, airports and archaeological sites.- The decision of the five members Chamber Committee of paragraph 12 of this article regulates the procedures determining the density of the stray animals population in the area where the animals are placed/ reintegrated, as well as the delimitation of areas which may not be used for this purpose.
11. The sterilization/neutering of stray companion animals, as well as their microchipping and registration are carried out free of charge by volunteers and foreign experts who fulfill all necessary conditions in order to be able to legally pursue the profession of veterinary surgeon in Greece, in accordance with EU and national legislation. The neutering can also take place in mobile facilities, appropriate for veterinary use. Mobile veterinary facilities are authorised by the competent Veterinary services of the Municipality, and where this has not been issued by the Office of Agricultural Development of the relevant Municipality, where the veterinarians will be working in, if the requirements laid down in the Decree of the Ministry of rural development and food, issued in accordance with the arrangements issued in paragraph 13, are fulfilled. The foreign volunteer veterinarians in order to perform neutering of stray animals, can also use the facilities of the offices of the Directorates, Departments and the competent Veterinary Services of the region, the Regional section or the municipality, as long as there are spaces available, under the supervision of a certified veterinarian. These facilities are offered for a specified period of time, with the prior notification of a month and the approval from the heads of the relevant services.
12. In each Municipality a five member Monitoring Committee is established by decision of the Mayor, which is put together in order to monitor the programme of stray animals management, two members of which are appointed by the most representative animal welfare groups and associations which are located in the municipality or in the relevant Regional section. The Commttee admitted a compulsory (1) veterinarian and one (1) representative of a hunting Club located in the municipality or the relevant Regional section. The aforementioned Committee decides on the hazard of a companion animal, according to the definition in paragraph 6 of article 1 of the present law, and addresses the problems arising from the management of stray animals. The Municipalities, regional sections and Regions create a network of information for the citizens on the animals available for adoption.
13. By decision of the Minister of Rural Development and Food, matters concerning the permissible methods of euthanasia, the terms of use of the mobile facilities for veterinary service for stray companion animals, as well as any other relevant matter.
14. In accordance with the presidential decree issued upon the proposal of the Ministers of Finance, Interior and Rural Development and Food:
a) the terms and conditions for the granting of an operating license to establish sanctuaries/refuges for stray companion animals, provided for in law 604/1977 and presidential decree 463/1978, to the municipalities from the Region, may be modified, new or additional terms and conditions for the operation of shelters may also be established, as well as the time needed for adaptation of the already operating shelters for stray companion animals and
b) the municipality, Municipal associations, which are granted for the establishment and operation of a shelter, are determined, the level, the process and the prerequisites of funding for the aid and any other relevant matter.
Article 10
Movement and Transport of pet animals
1. the movement and transport of pet animals is governed by the provisions of Regulation (EC) No 998/2003 of the European Parliament and of the Council of the 26th May 2003 ” on the animal-health requirements applicable to non-commercial movement of companion animals and on the amendment of the Council Directive 92/65/EEC’’ of Regulation (EU) 388/2010 of the European Commission of the 6th May 2010 of Council Regulation (EC) No 1/2005 of 22nd December 2004 ‘’on the protection of animals during transport’’, as well as by the provisions of presidential decree 184/1996 (A’ 137).
2. With regard to more favourable rules of the Traffic and Circulation Code (K.O.K) and of Public Transportion, the transport of small companion animals is allowed in all road, rail and fixed rail means of public transport, as well as in taxis and passenger ships, as long as the animals are placed in secure transport cages and accompanied by the owner or possessor. Guide dogs can be transported without a transport cage and regardless of their size as long as they bear a muzzle and leash.
3. Passenger ships must have clean cages, protected from adverse weather conditions, for the transport of large pets.
4. Paragraphs 1 and 2 shall not apply during the movement or transport, carried out by teams responsible for the gathering of stray animals and the teams of animal transport of article 9 to and from the dispensaries of veterinary medicine, the veterinary clinics and shelters within the country’s territory
Article 11
Prevention of access of companion animals to waste and gathering of dead animals
1. The operators of slaughterhouses, butchers, hospitals, army camps, food disposal shops catering facilities and general health sites of interest are obliged to take appropriate measures to prevent the access of stray animals to the waste of their establishments.
2. The services which, in accordance with the relevant provisions are responsible for the cleanliness of roads, of national provincial and urban network, are directly obliged to remove dead animals from the streets and sidewalks and to ensure that their incineration or landfill is carried out, according to national and Community provisions. Incineration stations for companion animals are established and operated by Municipalities and Joined Municipalities.
3. The Presidential Decree, issued on the proposal of the Ministers of the Interior, Health and Social Solidarity and Rural Development and Food, lays down the appropriate measures and obligations of the operators referred to in paragraph 1 in order to achieve the prevention of access of companion animals to waste and of services of competent bodies referred to in paragraph 2 and for the gathering of dead animals. The disposal of dead companion animals (incineration, landfill, etc.) is carried out in accordance with the applicable national and Community law.
Article 12
Ban of use of any animal to every kind of entertaining shows, events and other relevant activities
1. It is prohibited to retain any kind of animal in the circus or in a circus with a varied program, if these animals are used in any way and for any purpose in their programme, they take part in shows, or parades, or appear in front of the public.
2. It shall be prohibited to retain any kind of animal in recreational games, car racing platforms, musical concerts, exhibitions, fairs or other artistic or entertaining festivities/events, where animals are used in whatever way for whichever purpose in their programme.
3. Fish rearing, education/training and use of animals for any kind of fights shall be prohibited as well as the rearing and use of dogs and cats for fur, skin or meat for the manufacture of medicinal or other substances.
Article 13
Exceptions
1. Out of the prohibitions laid down in article 12, paragraphs 1 and 2, the following institutions are excluded: legally operating zoos, aquariums, pet shops, care centers of species of wild fauna and game breeding facilities, governed by special provisions, provided that no shows involving animals are taking place in the aforementioned locations.
2. The provisions of article 12 (shall) apply taking into account article 7, as well as taking into account special provisions relating to racing horse and horse racing.
Article 14
Competent Authority
Competent authority responsible for the application of article 12 is the Organization of Local Self-Government, which issues the authorization/business licenses or carrying out of performance/event in accordance with article 81 of n. 3463/2006.
Article 15
Solemn declaration
1. In cases where for-profit, entertainment or artistic performances, music, theatre or other related art or other artistic or recreational events or programs from the ones mentioned in Article 12, a special license is required; the license applicant must submit to the authority competent to issue the permit and affirmation of Law 1599/1986 that he doesn’t keep animals on the premises for use in any way in the program or event without prejudice to the exceptions listed in Article 13.
2. The competent authority of Article 14 has the right to make spot checks at the site of the company at any time before or after the issuance of the permit, in order to determine whether the provisions of this law are fulfilled. During the audit, the authority may request the assistance of the police, if necessary. The company is obliged to assist the authority in the course of the audit. In case of refusal to assist the authority, the operating license is not granted or, if it is already granted, it is revoked.
3. The authority of Article 14 is responsible for receiving and examining complaints of others, individuals or associations, concerning infringements of the provisions of Article 12 of the present law. In case of a complaint the authority is obliged to make spot check at the site
during the next business day at the latest.
Article16
Animal abuse
- With prejudice to cases especially foreseen within the existing EU and national legislation, and the provision of the third sentence of paragraph 4 of Article 9 the following acts are prohibited: torture, abuse, poor and brutal treatment of any animal species, and any act of violence against him, such as especially poisoning, hanging, the drowning, burning, crushing and amputation. The neutering of the animal and any veterinary
act with a therapeutic aim, is not considered amputation of the animal.
- It is prohibited, except in films and in general audiovisual material with an educational purpose, the sale, marketing and exhibition – online circulation of audiovisual material, such as videos or other type of film or photographic material that shows any act of violence against animals, as well as sexual intercourse between animals or between animals and humans for profit or sexual gratification of people who attend or participate in them. This prohibition includes the case of dueling between animals.
- If a pet injured in a traffic accident, the perpetrator of this act is obliged to immediately notify the relevant municipality, in order to provide to the injured animal the necessary veterinary care.
Article 17
Development and implementation of programs aiming to prevent and control/cure zoonoses
1. The prevention and treatment of diseases transmitted from animals to humans or to other animals of the same or to another species, is carried out through specific programs, compiled by the General Directorate of Veterinary Affairs of the Ministry of Agricultural Development and Food and are implemented by the veterinary
services of the local government.
2. If rabies occurs in an animal, the General Directorate of Veterinary Affairs may take additional steps either in a particular region of the country or across the Territory other than those provided by the provisions of Laws 1197/1981 and 2017/1992.
3. By decision of the Minister of Agricultural Development and Food the veterinary health rules and conditions relating to the prevention of risk of invasion or escape to the country of epizootic diseases are determined.
Article 18
Education, training, promotion of animal welfare
1. The competent authorities of the Ministry of Agricultural Development and Food in cooperation with other bodies/agencies ensure: a) to organize training seminars and to promote from the media, informative and educational programs of individuals who are owners or possess a companion animal and people engaged in farming, education, trade and keeping of those animals as well as to inform local communities and groups about the content of the provisions concerning the protection of animals, b) to promote, raise awareness, and develop the idea of animal welfare in kindergartens and schools with events, lectures, screenings, seminars addressing the handling of stray animals and other appropriate educational programs.
2. By joint decision of the Ministers of Finance and Rural Development and Food activities referred to in the preceding paragraphs can be financed and terms and conditions for such funding can be determined accordingly.
Article 19
Additional provisions regarding animal protection
1. By order of the competent prosecutor the companion or other type of animal of an individual who has breached the provisions of Article 5 paragraph 1 a, b and c and Article 16 is removed temporarily or permanently from him, and the animal is given to the shelter of the relevant municipality or to other animal-friendly company or association interested to take him. If the treatment the animal has undergone was particularly brutal and caused severe pain or fear to it, its removal is permanent. By order the prosecutor may also prohibit the acquisition of another animal to the offender.
2. The competent prosecutor when dealing with a publication or complaint can, with an on-site inspection, verify/assess/ascertain the conditions of a stray animal shelter or farm, and if those are not compatible with the requirements defined in Article 9 and the special provisions governing their operation, he can, with a temporary arrangement, define measures to be taken by the owner of the shelter or kennel, and the period within which the owner to comply with those measures.