Μια αποτίμηση για τον νέο νόμο, την εφαρμογή του και την κατάσταση των αδέσποτων στη χώρα, περιέχει σχετική έκθεση που απέστειλε το Ελεγκτικό Συνέδριο στις αρμόδιες αρχές και σε φιλοζωικές οργανώσεις.
Σύμφωνα με το Ελεγκτικό Συνέδριο, ο 4830/2021 εμπλούτισε τις ρυθμίσεις του προηγούμενου νόμου και όρισε ένα πιο αυστηρό νομοθετικό πλαίσιο που το θεωρεί επαρκές τόσο για την προαγωγή της ευζωίας των αδέσποτων, όσο και για τη δραστική μείωση του αριθμού τους. Συγχρόνως, κατά το Ελεγκτικό Συνέδριο, η Πολιτεία έθεσε στη διάθεση των Δήμων, τους αναγκαίους πόρους, προκειμένου οι νομικές υποχρεώσεις των δήμων να μη μείνουν κενό γράμμα, αλλά να μετουσιωθούν σε πράξεις.
Παρά την εκτίμηση αυτή το Ελεγκτικό Συνέδριο διαπιστώνει ότι μέχρι σήμερα η Πολιτεία και οι Δήμοι έχουν αποτύχει στην εφαρμογή του (Σημ. κατά τη δική μας εκτίμηση ο ν. 4830/2021 περιλαμβάνει μεν θετικές προβλέψεις αλλά έχει και πολλά κενά, προχειρότητες και πισωγυρίσματα σε σχέση με το προηγούμενο καθεστώς). Ως αποτέλεσμα η κατάσταση των αδέσποτων στη χώρα δεν βελτιώνεται και ο αριθμός των αδέσποτων δεν μειώνεται παρά το νέο πλαίσιο και τις επιπλέον χρηματοδοτήσεις.
Τέλος πρέπει να επισημάνουμε ότι στην έκθεση περιλαμβάνεται και το πρόβλημα που είχε αναδείξει η ΠΦΠΟ για το ΔΙΚΕΠΑΖ, όταν πριν λίγους μήνες ρωτήσαμε για τον αριθμό των σκύλων που βρίσκονται αδικαιολόγητα για μεγάλο χρονικό διάστημα στα κλουβιά και τα οποία ανήκουν κυρίως σε ένα Δήμο.
Πιο αναλυτικά:
Σύμφωνα με την έρευνα του Ελεγκτικού Συνεδρίου, η Πολιτεία ευθύνεται για την καθυστέρηση της υλοποίησης του νόμου σε μια σειρά θέματα όπως
- Μη στελέχωση του Τμήματος Προστασίας Ζώων Συντροφιάς του Υπουργείου Εσωτερικών με προσωπικό με την κατάλληλη επιστημονική εξειδίκευση,
- Καθυστέρηση της υλοποίησης του Εθνικού Μητρώου Ζώων Συντροφιάς (ΕΜΖΣ) που αναστέλλουν την εφαρμογή πολλών προβλέψεων του νόμου. Το Ελεγκτικό Συνέδριο συστήνει μέχρι να τεθεί σε παραγωγική λειτουργία το ΕΜΖΣ, να αξιοποιηθεί η υφιστάμενη βάση δεδομένων του Υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων.
- Μη ορθολογική κατανομή των χρηματοδοτήσεων στους Δήμους ανάλογα με τις ανάγκες τους και καθυστέρηση της αξιοποίησης των πόρων που διατίθενται με αποτέλεσμα οι δημόσιοι πόροι να μην αξιοποιούνται σωστά.
- Ανυπαρξία στοιχείων για τον πραγματικό πληθυσμό των αδέσποτων ζώων συντροφιάς, ανά δήμο και των αυξομειώσεών του
- Ανεπαρκή επιτήρηση των Δήμων και ανεπαρκή έλεγχο των αποτελεσμάτων στη χρήση της χρηματοδότησης.
- Ανεπαρκή έλεγχο των δημοτικών καταφυγίων. Το Ελεγκτικό Συνέδριο θεωρεί ότι πρέπει να εντατικοποιηθούν οι έλεγχοι, με αντικείμενο τον σεβασμό της ευζωίας των ζώων και την προστασία της δημόσιας υγείας, και να αντιμετωπιστεί το πρόβλημα του υπερπληθυσμού των εκεί φιλοξενούμενων ζώων, με την επανένταξη, από τους δήμους, όσων ζώων είναι υγιή στο φυσικό τους περιβάλλον. (Σημ. ένα από τα πισωγυρίσματα του ν.4830/21 είναι ότι οι Δήμοι δεν υποχρεούνται να επανεντάσσουν τα υγιή ενήλικα ζώα και παρά τις συνεχείς πιέσεις μας, αυτό δεν έχει αλλάξει.)
Σε σχέση με τους Δήμους, το Ελεγκτικό Συνέδριο διαπιστώνει μια σειρά σοβαρά προβλήματα:
- Πολλοί Δήμοι δεν έχουν υπεύθυνους για τα ζώα συντροφιάς, δεν λειτουργούν τις επιτροπές που προβλέπει ο νόμος, δεν καταρτίζουν επιχειρησιακά προγράμματα για τη διαχείριση των αδέσποτων
- Υπάρχει σοβαρή έλλειψη επαρκών μέσων και εγκαταστάσεων στους Δήμους με αποτέλεσμα να μην ανταποκρίνονται αποτελεσματικά στις υποχρεώσεις τους για την περισυλλογή, περίθαλψη και φιλοξενία των αδέσποτων
- Περιορισμένη συνεργασία των δήμων με τις φιλοζωικές οργανώσεις, που θα μπορούσαν να συνεισφέρουν στην καλύτερη φροντίδα των αδέσποτων, χωρίς πρόσθετη επιβάρυνση των δημοτικών προϋπολογισμών. Αντίθετα διαπιστώνει συχνές αντιδικίες ανάμεσα στους Δήμους και τους φιλόζωους.
Προβλήματα σημειώνει η έκθεση και στη λειτουργία των δύο διαδημοτικών συνδέσμων στην Αθήνα (ΠΕΣΥΔΑΠ- ΔΙΚΕΠΑΖ) και στη Θεσσαλονίκη (ΣΥΠΑΖΑΘ).
Αξίζει να σημειωθεί ότι όπως σημειώνει η έκθεση ο μεν ΣΥΠΑΖΑΘ κάνει αναθέσεις καθώς δεν διαθέτει ιδιόκτητο χώρο, ωστόσο στο ΔΙΚΕΠΑΖ τα πράγματα είναι πιο σοβαρά. Τνώ το Κέντρο διαθέτει 222 ατομικούς κλωβούς σκύλων, φιλοξενούνταν σε αυτό, στις 19.10.2022, 280 σκύλοι και, στις 3.11.2022, 311 σκύλοι. Όπως δε από τις σχετικές καταστάσεις προέκυπτε, για 781 κωδικούς σήμανσης, ο χρόνος παραμονής των ζώων στο Κέντρο κυμαινόταν από 90 έως 2.056 ημέρες. Η μακροχρόνια παραμονή των ζώων στο Κέντρο είχε θορυβήσει τους υπευθύνους του Συνδέσμου, που απευθύνθηκαν εγγράφως στον δήμο – μέλος του με τον μεγαλύτερο αριθμό υγιών αδέσποτων σκύλων που, χωρίς λόγο, εξακολουθούσαν να βρίσκονται στο Κέντρο, καλώντας τον, όπως είχε υποχρέωση, να υποδείξει στον Σύνδεσμο τα σημεία, εντός της εδαφικής περιφέρειας του δήμου, στα οποία θα έπρεπε να επανατοποθετηθούν τα ζώα. Για να λάβουν την απάντηση ότι ο δήμος δεν προβαίνει σε επανατοποθετήσεις αδέσποτων σκύλων, διότι είτε πρόκειται για εγκαταλελειμμένα οικόσιτα ζώα που δεν γνωρίζουν να κινούνται στον αστικό ιστό, είτε είναι φυλών (pitbull, ποιμενικοί κλ.π.) με «δυναμική» συμπεριφορά.