Από: Ευάγγελος Δ. Πρωτοπαπαδάκης
Δρ. Φιλοσοφίας, Αναπληρωτής Καθηγητής Εφαρμοσμένης Ηθικής
Διευθυντής του Εργαστηρίου Εφαρμοσμένης Φιλοσοφίας
Μέλος της Εθνικής Επιτροπής Βιοηθικής και Τεχνοηθικής
Φιλοσοφική Σχολή Τμήμα Φιλοσοφίας Πανεπιστημιούπολη,
ΘΕΜΑΤΑ: Α. «ΈΘΙΜΟ ΠΕΡΙΦΟΡΑΣ ΚΑΙ ΣΦΑΓΗΣ ΖΩΩΝ ΣΕ ΠΑΝΗΓΥΡΕΙΣ, ΚΑΙ ΕΙΔΙΚΩΣ ΣΕ ΕΚΕΙΝΗΝ ΤΗΣ ΑΓΙΑΣ ΠΑΡΑΣΚΕΥΗΣ ΛΕΣΒΟΥ»
Β. «ΕΡΓΑΣΙΑ ΖΩΩΝ ΣΕ ΑΚΡΑΙΕΣ ΚΑΙΡΙΚΕΣ ΣΥΝΘΗΚΕΣ »
Αξιότιμη κυρία Πρόεδρε της Πανελλαδικής Φιλοζωικής και Περιβαλλοντικής Ομοσπονδίας, κυρία Μπομπολάκη,
Με έκπληξη – εξαιρετικά δυσάρεστη, οφείλω να ομολογήσω – πληροφορήθηκα πως τόσο το βάρβαρο έθιμο της περιφοράς και τελετουργικής σφαγής ζώων, όσο και ο εξαναγκασμός ζώων σε προσφορά επαχθούς έργου υπό καιρικές συνθήκες που ούτε για τους ίδιους τους ανθρώπους δεν είναι ανεκτές, συνεχίζουν να υφίστανται στην χώρα μας, ευτυχώς σε περιορισμένο και, ως εκ τούτου, ελέγξιμο βαθμό. Η αναφορά μου στην δυνατότητα ελέγχου είναι σκόπιμη: περιγράφει την υποχρέωση όλων μας, της πολιτείας προεξαρχούσης, να ελέγξει και να καταστείλει φαινόμενα όπως αυτά, τα οποία προσβάλλουν αφ’ ενός τον πολιτισμό του τόπου μας και την συνείδηση της συντριπτικής πλειονότητας των κατοίκων του, και αφ’ ετέρου πλήττουν την εικόνα της χώρας μας διεθνώς ως κοιτίδας του πολιτισμού.
Αυτού του είδους οι πρακτικές αντίκεινται σε κάθε πιθανή εκδοχή του ηθικώς δέοντος, αλλά αυτό είναι περίπου αυτονόητο, συνεπώς δεν κρίνω πως χρειάζεται να επιμείνω περισσότερο. Επιτρέψτε μου, ωστόσο, να επισημάνω το επιβλαβές και αλυσιτελές εκάστης πρακτικής. Σε ό,τι αφορά τον εξευτελισμό και την τελετουργική σφαγή των ζώων, όπως αναφέρει κατά τρόπο εξαιρετικό ο Immanuel Kant, αλλά και ο κοινός νους μπορεί εύκολα να συλλάβει, αυτά εθίζουν τον άνθρωπο στην σκληρότητα, η οποία, προφανώς, όταν παγιωθεί στην ψυχή του, πλήττει τους γύρω του αδιακρίτως, είτε αυτοί είναι άνθρωποι, είτε ζώα. Με άλλα λόγια, κανείς δεν νομιμοποιείται να καταλαμβάνεται εξ απήνης όταν πληροφορείται την τέλεση μακάβριων και ειδεχθών εγκλημάτων,όσο τέτοιες πρακτικές επιτρέπονται. Το ερώτημα τελικώς δεν αφορά μόνον την συμπεριφορά μας προς τα ζώα, αλλά την κοινωνία που επιθυμούμε να δημιουργήσουμε. Συνολικά θεωρώ ηθικώς απαράδεκτο το έθιμο της διαπόμπευσης και τελετουργικής δημόσιας σφαγής ζώων, και η απαγόρευσή του γενικώς, και εν προκειμένω ειδικώς στην πανήγυρη της Αγίας Παρασκευής Λέσβου, στην σκέψη μου αποτελεί την μόνη εύλογη προοπτική.
Σε ό,τι αφορά τον εξαναγκασμό ζώων να προσφέρουν έργο σε μη ανεκτές καιρικές συνθήκες, θεωρώ πως πέραν των ανωτέρω η πρακτική αυτή είναι και ολωσδιόλου αλυσιτελής, αφού σε ακραίες καιρικές συνθήκες και οι ίδιοι οι άνθρωποι αδυνατούν να «απολαύσουν» τις υπηρεσίες που η εργασία των ζώων θα διασφάλιζε. Πιστεύω πως η σχετική ρύθμιση θα γινόταν ευμενώς αποδεκτή όχι μόνον από τις τοπικές κοινωνίες, αλλά και από τους ίδιους τους κηδεμόνες των ζώων, και ακόμη περισσότερο από τους υποψήφιους αποδέκτες των υπηρεσιών που αυτά προσφέρουν.
Καταληκτικά επιτρέψτε μου να επισημάνω πως τόσο η συμπεριφορά μας προς τα ζώα, όσο και οι τρόποι κατά τους οποίους αυτή ρυθμίζεται από την πολιτεία, αποτελούν δείκτη του επιπέδου του πολιτισμού μας και της ποιότητας της κοινωνίας μας. Στην βελτίωση αμφοτέρων ο ίδιος προσωπικά, τόσο ως μέλος της ακαδημαϊκής κοινότητας της χώρας μας, όσο και ως ενεργός πολίτης, αλλά και το ΔΠΜΣ Ζώα: Ηθική, Δίκαιο, Ευζωία, το οποίο έχω την τιμή να διευθύνω, είμαστε αποφασισμένοι να συμβάλλουμε ενεργά συντασσόμενοι με κάθε προσπάθεια που προάγει τον ευγενή αυτόν σκοπό.
Με τιμή,
Ευάγγελος Δ. Πρωτοπαπαδάκης
Αθήνα, 10 Ιουλίου 2021