Προς
Αναπληρωτή Υπουργό ΥΠΕΣ κ. Σ. Πέτσα
Κοινοποίηση
Ευδοξία Τσιτσέλη
Νομική Σύμβουλο
Θέμα: Προτεινόμενη τροποποίηση του νόμου 4830/21 σχετικά με το δικαίωμα παράστασης πολιτικής αγωγής 01/12των φιλοζωικών φορέων στις δίκες για κακοποίηση ζώων
Αξιότιμε κ. Υπουργέ,
Η Πανελλαδική Φιλοζωική και Περιβαλλοντική Ομοσπονδία αντιλαμβανόμενη το κενό νόμο που δημιουργήθηκε αναφορικά με τη προσωρινή και επ΄ αόριστο παύση του δικαιώματος των φιλοζωικών σωματείων και οργανώσεων για δήλωση παράστασης για την υποστήριξη της κατηγορίας στις δικές εγκλημάτων κατά των ζώων μετά τη θέση σε ισχύ του ν. 4830/2021 και δεδομένου ότι το γεγονός αυτό απομείωσε σημαντικά τη προστασία των ζώων σε καιρούς που παρατηρείται ανησυχητική αύξηση της βίας κατά των ζώων προτείνει τη παρακάτω ρύθμιση και άμεση τροποποίηση της παρ. 7 αρ. 34. Παρ. 1 ως εξής.
Τίτλος αξιολογούμενης ρύθμισης
Δήλωση παράστασης για την υποστήριξη κατηγορίες σε δίκες εγκλημάτων κατά των ζώων
Επισπεύδων Υπουργείο
Εσωτερικών
Τομέας Νομοθέτησης
Δημόσια Διοίκηση- Δημόσια Τάξη- Δικαιοσύνη
Αρμόδια Υπουργεία
Υπουργείο Εσωτερικών
Υπουργείο Δικαιοσύνης
ΑΙΤΙΟΛΟΓΙΚΗ ΕΚΘΕΣΗ
Η ταυτότητα της αξιολογούμενης ρύθμισης
Η ισχύουσα διάταξη που προβλέπει τη δήλωσης παράστασης για την υποστήριξη της κατηγορίας αποκλειστικά και μόνο από οργανώσεις και σωματεία που είναι εγγεγραμμένα στο Μητρώο Φιλοζωικών Σωματείων και Οργανώσεων του ΕΜΖΣ θέτει εκποδών και αποκλείει από τη συμμετοχή στη ποινική δίκη όλα τα φιλοζωικά σωματεία και τις φιλοζωικές οργανώσεις της χώρας. Μέχρι τη σύσταση και λειτουργία του ΕΜΖΣ και του Μητρώου Φιλοζωικών Σωματείων και Οργανώσεων καταργείται ουσιαστικά το δικαίωμα των σωματείων και οργανώσεων να δηλώνουν παράσταση για την υποστήριξη της κατηγορίας στα δικαστήρια, να λαμβάνουν αντίγραφα της δικογραφίας, να προτείνουν μάρτυρες και γενικά να συμμετέχουν στη ποινική δίκη. Δεδομένης της ανησυχητικής αύξησης των κρουσμάτων κακοποίησης και θανάτωσης ζώων συντροφιάς στη χώρα μας, που οδήγησε το νομοθέτη στη πρόσφατη -4745/2020 (Αρ. ΦΕΚ 214/6.11.2020 τεύχος πρώτο)- πρόβλεψη του κακουργήματος σε περιπτώσεις που ορίζει το αρ. 24 παρ. εδ. Β και συγκεκριμένα « φόνος και ο βασανισμός των ζώων, με την εσκεμμένη πρόκληση έντονου σωματικού πόνου ή σωματικής εξάντλησης, επικίνδυνης για την υγεία τους, ιδίως με δηλητηρίαση, στραγγαλισμό, απαγχονισμό, πνιγμό/πνιγμονή, πρόκληση εγκαύματος, θερμοπληξία, ηλεκτροπληξία, κρυοπαγήματα, σύνθλιψη, ακρωτηριασμό (μη θεραπευτικό), πυροβολισμό (πρόκληση τραύματος ή θάνατος ζώου), ο εκούσιος τραυματισμός (βαριά, επικίνδυνη σωματική βλάβη), οι κυνομαχίες και κάθε είδους μάχες μεταξύ ζώων, η κτηνοβασία, η σεξουαλική κακοποίηση ζώου με χρήση αντικειμένων για τη σαδιστική ευχαρίστηση του δράστη και η εγκατάλειψη νεογέννητων ζώων» η συμμετοχή στις σχετικές δίκες των σωματείων και των οργανώσεων είναι αναγκαία για την αποτελεσματικότερη απονομή της δικαιο΄συνης και τη προστασία των ζώων.
Η αναγκαιότητα της αξιολογούμενης ρύθμισης
Η παρούσα τροποποίηση καθίσταται αναγκαία μετά τη θέση σε ισχύ του ν. 4830/2021 και ήδη από την 18.9.2021 που δημοσιεύθηκε ΦΕΚ 169/Α/18-9-2021 για τη συνέχιση εκκρεμών δικών αλλά και τη διεξαγωγή νέων αναφορικά με τις περιπτώσεις εγκλημάτων του παρόντος νόμου, και δη θανάτωση, ενεργητική και παθητική κακοποίηση, εγκατάλειψη, παράνομη εμπορία και εκτροφή, συμμετοχή σε κυνομαχίες κλπ.
Σημειώνουμε δε πως σε μείζονος κοινωνικού ενδιαφέροντος δίκες που βρίσκονται σε εξέλιξη και έχουν απασχολήσει το πανελλήνιο, όπως η υπόθεση με τη δολοφονία της Καρολάϊν στα Γλυκά Νερά και η θανάτωση του κουταβιού της οικογένειας, αλλά και ο θανάσιμος πυροβολισμός δεσποζόμενου σκύλου από αστυνομικό τον Αύγουστο του 2021 στο Γαλάτσι, με την ισχύουσα διάταξη και μέχρι να συσταθεί και λειτουργήσει το ΕΜΖΣ και το Υπομητρώο δε μπορούν να δηλώσουν παράσταση για την υποστήριξη της κατηγορίας τα φιλοζωικά σωματεία και οι οργανώσεις.
Στόχοι αξιολογούμενης ρύθμισης
Με την αξιολογούμενη ρύθμιση επιδιώκεται η καταπολέμηση της βίας κατά των ζώων και η καλύτερη απονομή της δικαιοσύνης.
Μέχρι σήμερα κανένα σωματείο και καμία οργάνωση δε μπορεί να συμμετέχει στη ποινική δίκη αναφορικά με εγκλήματα κατά των ζώων και ουσιαστικά καταργήθηκε «προσωρινά» και επ αόριστο ένα σημαντικό δικονομικό δικαίωμα που λειτουργούσε σαν ασπίδα προστασίας για τα ζώα και αποτρεπτικά μέσα στη συνείδηση του δράστη-κακοποιού. Δηλαδή «προσωρινά» καταργήθηκε ο λεγόμενος θεσμός του συνηγόρου των ζώων.
Πρώτη φορά κατοχυρώθηκε το δικαίωμα παράστασης πολιτικής αγωγής των φιλοζωικών σωματείων στις σχετικές δίκες με το ν. 4509/2017 και δημιούργησε σημαντική νομολογία στις υποθέσεις θανάτωσης, κακοποίησης και δη δηλητηριάσης των ζώων και όχι μόνο. Συνέβαλε στη δικαστική προστασία όλων των ζώων και των ιπποειδών σε δίκες κυρίως για το αδίκημα της παθητικής κακοποίησης- παστούρωμα αλλά και των ειδών άγριας ζωής.
Η παρούσα πρόβλεψη καθιστά ανενεργό το ρόλο του συνηγόρου των ζώων επ’ αόριστο και συμβάλλει κατά τι στην ενδεχόμενη ατιμωρησία των κακοποιητών των ζώων.
Έκθεση άρ, 75 παρ. 1 και 2 Σ
Δε συνεπάγεται δαπάνη ή ελάττωση εσόδων
Έκθεση Γενικών συνεπειών
Η αποτελεσματικότερη και άμεση προστασία των ζώων σε όλες τις δίκες και δη κατά την αυτόφωρη διαδικασία, ότε και μπορεί το σωματείο ή η φιλοζωική οργάνωση σε δίκη κακοποίησης να ζητήσει και την άμεση προσωρινή ή οριστική αφαίρεση του ζώου από το κακοποίητη του, με αποτέλεσμα να προστατεύεται άμεσα το ζώο να οδηγείται στο κτηνίατρο εφόσον κινδύνευει η ζωή του και να μεταφέρεται σε ένα ασφαλές περιβάλλον.
Η αποτροπή των κακοποιητών και εν γένει παραβατών του ν. 4830 /2021, παράνομων εμπόρων, εκτροφέων, διοργανωτών κυνομαχίων κλπ.
Η καλύτερη απονομή της δικαιοσύνης στις δίκες εγκλημάτων του ν. 4830/2021.
Η επαναφορά του θεσμού του συνηγόρου των ζώων που έχει δραστικά συμβάλλει στη δημιουργία νομολογίας για τη προστασία των ζώων συντροφιάςς και όχι μόνο.
ΤΡΟΠΟΠΟΙΟΥΜΕΝΗ ΔΙΑΤΑΞΗ
Στη παρ. 7 του αρ 34 Ν. 4830/2021
«7.Στις περιπτώσεις εγκλημάτων του παρόντος νόμου, μπορεί να παρίσταται αυτοτελώς και κάθε φιλοζωικό σωματείο ή φιλοζωική οργάνωση μη κερδοσκοπικού χαρακτήρα, που δραστηριοποιείται σε τοπικό ή εθνικό επίπεδο και είναι εγγεγραμμένα στο Μητρώο Φιλοζωικών Σωματείων και Οργανώσεων του ΕΜΖΣ, ανεξάρτητα αν έχει υποστεί περιουσιακή ζημία, προς υποστήριξη της κατηγορίας και μόνο. Η σχετική δήλωση μπορεί να γίνει τόσο κατά την προδικασία όσο και στο ακροατήριο, σύμφωνα με το άρθρο 84 του Κώδικα Ποινικής Δικονομίας (ν. 4620/2019, Α’ 96).»
ΠΡΟΤΕΙΝΟΜΕΝΗ ΤΡΟΠΟΠΟΙΗΣΗ- ΠΡΟΣΘΗΚΗ
Προστίθεται τελευταίο εδάφιο που ορίζει
«Κατ’ εξαίρεση η δήλωση για την υποστήριξη της κατηγορίας μπορεί να γίνει από φιλοζωικό σωματείο ή φιλοζωική οργάνωση μη κερδοσκοπικού χαρακτήρα που δεν είναι εγγεγραμμένα στο Μητρώο Φιλοζωικών Σωματείων και Οργανώσεων του ΕΜΖΣ για το χρονικό διάστημα μέχρι την λειτουργία του Μητρώου φιλοζωικών οργανώσεων και σωματείων του ΕΜΖΣ.»
Με εκτίμηση
Πανελλαδική Φιλοζωική και Περιβαλλοντική Ομοσπονδία