Η θαλάσσια χελώνα καρέτα – καρέτα αποτελεί προστατευόμενο είδος προτεραιότητας βάση της εθνικής και κοινοτικής νομοθεσίας. Η Ελλάδα φιλοξενεί περίπου το 60% του συνόλου των φωλιών της caretta-caretta στην Μεσόγειο όμως μόνο 1 στα 1000 χελωνάκια θα επιβιώσει για να ενηλικιωθεί! Οι απειλές είναι ποικίλες, η οικιστική και τουριστική ανάπτυξη των παραλιών ωοτοκίας, ο τεχνητός φωτισμός που αποπροσανατολίζει τα μικρά, η διάβρωση των παραλιών και η κλιματική αλλαγή που απειλεί τα παραθαλάσσια οικοσυστήματά και τις παραλίες ωοτοκίας. Η παγίδευση σε αλιευτικά εργαλεία, οι τραυματισμοί από ταχύπλοα αλλά και η ηθελημένη θανάτωση από ορισμένους ψαράδες αποτελούν κάποιους επιπλέον ανθρωπογενείς κινδύνους.
Στο Εθνικό Θαλάσσιο Πάρκου Ζακύνθου, αναπαράγεται ένας από τους σημαντικότερους πληθυσμούς της θαλάσσιας χελώνας Καρέτα (Caretta caretta) στη Μεσόγειο. Ωστόσο, η τήρηση των μέτρων προστασίας στο θαλάσσιο χώρο του Πάρκου, που είναι χαρακτηρισμένος ως Περιοχή Προστασίας της Φύσης βάσει του ΠΔ 966/99, παραμένει ελλιπής και η παραβατικότητα αυξάνεται, ενώ το θέμα έχει επανειλημμένα έρθει στη δημοσιότητα. Η κατάσταση στο Λαγανά είναι τραγική και οφειλουμε να θέσουμε ξανά το ζήτημα σήμερα.
Οι μαρτυρίες από ντόπιους αλλά και τουρίστες για νεκρές χελώνες χτυπημένες από προπέλες και σκάφη ειδικά τα τελευταία χρόνια είναι πολλές. Μέλος του σωματείου μας, μας έστειλε βίντεο τα οποία τραβήχτηκαν την Παρασκευή 20/8 στις 10.00πμ από καραβάκι στο οποίο επέβαινε κοντά στη ζώνη Α αλλά και φωτογραφικό υλικό στο οποίο παρατηρείται παράβαση της νομοθεσίας. Στο βίντεο η χελώνα επιπλέει νεκρή ενώ φαίνεται διαλυμένο το καβούκι της στο πάνω μέρος. Κανεις δεν μπορεί να γνωρίζει με σιγουριά που και πότε τη χτύπησαν. Ο καπετάνιος ειδοποίησε το λιμεναρχείο για το ζώο ενώ ανέφερε στο μέλος μας οτι αυτό είναι συχνό φαινόμενο στην περιοχή.
Αν και καμία δραστηριότητα σκαφών δεν επιτρέπεται στη Ζώνη Α, δυστυχώς επιτρέπεται στις ζώνες Β και Γ, όπου πάνω από το 70% των χελωνών συσσωρεύονται στη θαλάσσια περιοχή με αποτέλεσμα να προσελκύει, πάρα πολλούς τουρίστες αλλά και κολυμβητές από ιδιωτικά σκάφη. Στο λεγόμενο turtle spot στο οποίο μαζεύονται οι χελώνες για να τραφούν πολλοί κολυμπούν ακριβώς πάνω από χελώνες κατά συνέπεια, όταν προσπαθούν να βγουν στην επιφάνεια για να αναπνεύσουν δεν έχουν αρκετό χώρο ώστε να μπορούν να αναδυθούν, πολλές πανικοβάλλονται, αγχώνονται και μπορεί να πνιγούν πριν φτάσουν στην επιφάνεια.
Ο νόμος ορίζει ,ότι πρέπει να υπάρχουν αρκετά μέτρα απόσταση μεταξύ των δυτών και των χελωνών πράγμα που δεν τηρείται. Μερικοί τις κυνηγούν το οποίο τους προκαλεί έντονο στρες όπως φαίνεται στο βίντεο αλλά και στις φωτογραφίες φαίνεται τουρίστρια είναι σε απόσταση αναπνοής από το ζώο. Η κολύμβηση με αναπνευστήρα για παρατήρηση θαλάσσιων χελωνών δεν ρυθμίζεται από το νόμο και επιτρέπεται σε όλες τις ζώνες. Λυπηρό επίσης είναι ότι μερικοί προσπαθούν να τις ταΐσουν παρότι είναι παράνομο είτε από άγνοια είτε από έλλειψη ελέγχου από τις αρχές.
Όσον αφορά τα μέτρα προστασίας των παραλιών ωοτοκίας η ανθρώπινη παρουσία έχει τραγικές συνέπειες για το φυσικό περιβάλλον αλλά και για τα ίδια τα ζώα. Παρόλο που είναι παράνομο, πρόσφατες μαρτυρίες μιλούν για εκατοντάδες τουρίστες που αφήνουν πίσω τους πάρα πολλά σκουπίδια γόπες και μικροπλαστικά καθημερινά τα οποία καταλήγουν στην θάλασσα και αποτελούν πολλές φορές την αιτία θανάτου χελωνών. Επιπλέον, πλήθος τουριστών παίρνουν σωρούς από κοχύλια,άμμο και πέτρες χωρίς κανένα ενδοιασμό. Η απομάκρυνση μεγάλων κελυφών και θραυσμάτων κελύφους αλλάζει το ρυθμό διάβρωσης των ακτών. Αυτό έχει σοβαρές επιπτώσεις στους παράκτιους πληθυσμούς, ειδικά σε συνδυασμό με την υπερθέρμανση του πλανήτη και την άνοδο της στάθμης της θάλασσας, κάθε κέλυφος, πέτρα αλλά και η άμμος έχουν σημαντικό οικολογικό ρόλο.
Το πανευρωπαϊκό δίκτυο προστατευόμενων περιοχών Natura 2000, το μεγαλύτερο δίκτυο προστασίας φύσης παγκοσμίως, αναγνωρίζει ότι οι άνθρωποι και η φύση αποδίδουν καλύτερα όταν συνυπάρχουν αρμονικά. Η προστασία, η διατήρηση, η διάσωση και η προστασία των ειδών και των οικοτόπων των περιοχών αυτών είναι απαραίτητη γιατί αποτελούν οάσεις ζωής. Η συμμόρφωση με τους κανονισμούς ταχύτητας και η προστασία των περιοχών αυτών θα πρέπει να είναι προτεραιότητα του Λιμενικού Σώματος του Νησιού. Οι κρατικοί ελεγκτικοί μηχανισμοί θα πρέπει να εγγυώνται την προστασία των περιοχών αυτών με κυρώσεις στους παραβάτες και όλες οι εμπλεκόμενες υπηρεσίες πρέπει να ενισχυθούν με τον απαραίτητο αριθμό προσωπικού και κατάλληλο εξοπλισμό.
Το Εθνικό Θαλάσσιο Πάρκο για να διασφαλίσει ότι θα προστατεύονται οι περιοχές αυτές θα πρέπει να τοποθετήσει πινακίδες στις οποίες θα αναγράφεται ξεκάθαρα ότι απαγορεύεται η αμμοληψία η λήψη λίθων και κοχυλιών με αναφορά στα πρόστιμα παράβασης του νόμου.
Οδηγίες θα πρέπει να δοθούν στους ιδιοκτήτες των σκαφών αυτών και ιδανικά, φυλλάδια με οδηγίες σε τουρίστες θα πρέπει να μοιράζονται πριν τον απόπλου, έτσι ώστε να ενημερώνονται για τις απαγορεύσεις, τις προστατευόμενες ζώνες αλλά και τα όριο ταχυτήτων αλλά και για τα πρόστιμα σε περίπτωση παράβασης του νόμου. Χωρίς θαλάσσια φύλαξη από τον Φορέα Διαχείρισης αλλά και συστηματική παρουσίας του λιμεναρχείου, οι παραβάσεις δεν εντοπίζονται και οι παραβάτες δεν τιμωρούνται.
Η οικολογική υποβάθμιση των οικοσυστημάτων πρέπει να σταματήσει.
Η Πφπο έστειλε επιστολή στο ΛΙΜΕΝΑΡΧΕΙΟ Ζακύνθου, Δήμο Ζακύνθου, ΥΠΕΝ Αρμόδιος Υφυπουργός κ. Γ. Αμυράς, Αντεισαγγελέα Περιβάλλοντος Αρείου Πάγου κα Ολγα Σμυρλή κάνοντας Έκκληση για ελέγχους και εφαρμογή νομοθεσίας για την προστασία των θαλάσσιων χελωνών.
Σχετική Νομοθεσία
Πρόκειται για ένα παγκοσμίως απειλούμενο είδος, το οποίο προστατεύεται σύμφωνα με την εθνική, ευρωπαϊκή και διεθνή νομοθεσία και περιλαμβάνεται στο Κόκκινο Βιβλίο των Απειλούμενων Σπονδυλόζωων της Ελλάδας και της Παγκόσμιας Ένωσης για την Προστασία της Φύσης (ΙUCN) προστατεύεται σύμφωνα με:
την Οδηγία 92/43/ΕΟΚ (Παράρτημα ΙΙ), τη Σύμβαση της Ουάσιγκτον για το διεθνές εμπόριο των απειλούμενων ειδών της άγριας πανίδας και χλωρίδας (CITES, 1973), τη Σύμβαση της Βόννης για τη διατήρηση των αποδημητικών ειδών της πανίδας (1979), τη Σύμβαση της Βέρνης για τη διατήρηση της άγριας ζωής και του φυσικού περιβάλλοντος της Ευρώπης (1979), το Π.Δ. 617/80,το Π.Δ. 67/81 ,
αλλά και με
τον Νόμο 3937/2011 “Διατήρηση της βιοποικιλότητας και άλλες διατάξεις”, σύμφωνα με την παράγραφο 2 του άρθρου 4,
«Χερσαίες, υγροτοπικές, θαλάσσιες ή μεικτού χαρακτήρα περιοχές, μεμονωμένα στοιχεία ή σύνολα της φύσης και του τοπίου, μπορούν να αποτελέσουν αντικείμενα προστασίας και διατήρησης λόγω της οικολογικής, βιολογικής, γεωλογικής, γεωμορφολογικής, εν γένει επιστημονικής ή αισθητικής σημασίας τους»
Υ.Α.42279/1938 – ΦΕΚ Β-267/30.11.1938 Περί ορισμού χώρων, εξ ων απαγορεύεται η εξόρυξις και λήψις άμμου, αμμοχώματος κλπ. Και των όρων, υφ΄ους θα ενεργείται η αμμοληψία κλπ εξ επιτρεπομένων θέσεων..
The sea turtle caretta-caretta is a protected priority species under national and Community law. Greece hosts about 60% of all caretta-caretta nests in the Mediterranean but only 1 in 1000 turtles will survive to adulthood! The threats are varied, the residential and tourist development of the spawning beaches, the artificial lighting that disorients the young, the erosion of the beaches and the climate change that threatens the coastal ecosystems and the spawning beaches. Trapping on fishing gear, injuries from speedboats and the deliberate killing of some fishermen pose some additional man-made risks.
One of the most important populations of the Caretta caretta in the Mediterranean, breeds in the National Marine Park of Zakynthos, However, the observance of protection measures in the marine area of the Park, which is designated as a Nature Protection Area under Presidential Decree 966/99, remains incomplete and delinquency increases, while the issue has been repeatedly made public. The situation in Laganas is tragic and we must raise the issue again today.
There are many testimonies from locals and tourists about dead turtles hit by propellers and boats, especially in recent years. A member of our association, sent us videos which were taken on Friday 20/8 at 10.00am from a boat tha was riding near zone A but also photographic material in which there is a violation of the law. In the video, the turtle floats dead while its shell is disintegrated at the top. No one can know for sure where and when the turtle was hit. The captain notified the port authority about the animal and told our member that this is a common phenomenon in the area.
Although no boat activity is allowed in Zone A, it is unfortunately allowed in Zones B and C, where more than 70% of turtles congregate in the sea area, attracting many tourists and swimmers from private boats. In the so-called turtle spot where turtles gather to feed, many swim just above turtles so when they try to come to the surface to breathe they do not have enough space to emerge, many panic, stress and may drown before reaching on the surface.
The law stipulates that there must be several meters of distance between divers and turtles, which is not obeyed. Some chase them which causes them intense stress as shown in the video but also in the photos it seems that a tourist is at a breathing distance from the animal. Snorkeling for sea turtle watching is not regulated by law and is allowed in all zones. It is also unfortunate that some people try to feed them even though it is illegal either out of ignorance or lack of control by the authorities. Regarding the protection measures of spawning beaches, the human presence has tragic consequences for the natural environment but also for the animals themselves. Although it is illegal, recent testimonies speak of hundreds of tourists leaving behind a lot of garbage and microplastics every day which end up in the sea and are often the cause of death of turtles. In addition, many tourists take piles of shells, sand and stones without any hesitation. Removing large shells and shell fragments changes the rate of coastal erosion. This has serious consequences for coastal populations, especially in combination with global warming and rising sea levels, every shell, stone and sand have an important ecological role.
The pan-European network of Natura 2000 Protected Areas, the world’s largest nature conservation network, recognizes that people and nature perform best when they coexist harmoniously. The protection, conservation, rescue and protection of the species and the habitats of these areas are necessary because they are oases of life. Compliance with speed regulations and the protection of these areas should be a priority of the Island Coast Guard. State control mechanisms should guarantee the protection of these areas with sanctions against offenders and all services involved should be strengthened with the necessary number of staff and appropriate equipment.
The National Marine Park, in order to ensure that these areas will be protected, should place signs on which it will be clearly stated that sandblasting and the taking of stones and shells are prohibited, with reference to the fines for violating the law.
Instructions should be given to the owners of these boats and ideally, leaflets with instructions to tourists should be distributed before departure, so that they are informed about the prohibitions, the protected zones but also the speed limits and the fines in case of violation of the laws. Without maritime guarding by the Management Body but also a systematic presence of the port authority, the violations are not detected and the violators are not punished.
Ecological degradation of ecosystems must stop.
The PFPO sent a letter to the PORT OFFICE of Zakynthos, Municipality of Zakynthos, RIS Competent Undersecretary Mr. G. Amyras, Deputy Prosecutor of the Supreme Court Ms. Olga Smyrli, appealing for inspections and implementation of laws
Relevant Legislation
It is a globally endangered species, which is protected in accordance with national, European and international law and is included in the Red Book of Endangered Vertebrates of Greece and the World Union for Conservation of Nature (IUCN) is protected according to:
Directive 92/43 / EOK (Annex II), the Washington Convention on International Trade in Endangered Species of Wild Fauna and Flora (CITES, 1973), the Bonn Convention on the Conservation of Migratory Fauna (1979), the Berne Convention for the Conservation of European Wildlife and Natural Habitats (1979), the P.D. 617/80, the P.D. 67/81,
but also with
ΠΔ_906Δ. 1999.pdf
ΠΔ_1272Δ.2003.pdf
Law 3937/2011 “Conservation of biodiversity and other provisions”, in accordance with paragraph 2 of article 4,
“Land, wetland, marine or mixed areas, individual elements or sets of nature and landscape, can be objects of protection and conservation due to their ecological, biological, geological, geomorphological, generally scientific or aesthetic importance”
Υ.Α.42279 / 1938 – ΦΕΚ Β-267 / 30.11.1938 Regarding the definition of areas, from which the extraction and taking of sand, sandy soil, etc. is prohibited.