Θέλει και ρώτημα…;
Αν και είναι κάτι περισσότερο από εμφανές ότι και τα ψάρια νιώθουν πόνο όπως όλα τα υπόλοιπα ζώα, για μερικούς ανθρώπους εξακολουθούν να αντιμετωπίζονται ως «λαχανικά που κολυμπούν». Ο Δρ. Ντόναλντ Μπρουμ, επιστημονικός σύμβουλος της Βρετανικής κυβέρνησης, εξηγεί: « Τα επιστημονικά δεδομένα δεν θα μπορούσαν να είναι πιο ξεκάθαρα. Ανατομικά, φυσιολογικά και βιολογικά, το σύστημα πόνου στα ψάρια είναι αναλογικά το ίδιο με τα θηλαστικά και τα πτηνά». Πράγματι, νευρο-βιολόγοι έχουν από χρόνια αναγνωρίσει πως τα ψάρια διαθέτουν ένα νευρικό σύστημα που ανταποκρίνεται στον πόνο και όποιος διαθέτει βασικές γνώσεις βιολογίας γνωρίζει πως τα ψάρια έχουν νεύρα και εγκέφαλο που αισθάνεται τον πόνο, όπως όλα τα ζώα.
Οι επιστήμονες μας λένε πως οι εγκέφαλοι των ψαριών και το νευρικό τους σύστημα μοιάζει με του ανθρώπου. Για παράδειγμα, τα ψάρια έχουν νευρομεταδότες όπως οι ενδορφίνες που βοηθούν στην αντιμετώπιση του πόνου. Ο ισχυρισμός ότι τα ψάρια δεν υποφέρουν είναι τόσο επιστημονικά άτοπο σαν να ισχυρίζεται κάποιος ότι η γη είναι επίπεδη. Η Δρ. Σύλβια Ερλ, μία από τις κορυφαίες βιολόγους θαλάσσιας ζωής, δηλώνει: «Δεν θα μπορούσα να φάω ένα ροφό, για τους ίδιους λόγους που δεν έτρωγα κι ένα σκύλο. Τα ψάρια είναι έξυπνα, περίεργα, έχουν προσωπικότητες, και πονούν όταν πληγώνονται». Υπάρχουν πάνω από 500 επιστημονικές έρευνες που καταγράφουν πως τα ψάρια είναι έξυπνα, χρησιμοποιούν εργαλεία, και ότι έχουν εντυπωσιακά καλή μνήμη (άλλος ένας μύθος) και περίπλοκες κοινωνικές δομές.
Επίσης:
1. Τα ψάρια επικοινωνούν μεταξύ τους με θορύβους χαμηλών συχνοτήτων που οι άνθρωποι δεν μπορούν να ακούσουν.
2. Τα ψάρια λατρεύουν να αγγίζονται και πολύ συχνά τρίβεται το ένα πάνω στο άλλο όπως η γάτες.
3. Κάποια ψάρια έχουν την τάση να διατηρούν ένα είδος «κήπου» στο τόπο που μένουν όπου και μεγαλώνουν τα μωρά τους. Άλλα μαζεύουν πετρούλες από το βυθό και φτιάνουν φωλιές όπου μπορούν να κρύβονται.
4. Μερικά ψάρια όταν θέλουν να προσελκύσουν το θηλυκό του τραγουδάνε ενώ κάποια άλλα που ζουν στα ευρωπαϊκά παράλια αναλαμβάνουν το ρόλο της μαμάς για τα μικρά όταν το θηλυκό για κάποιο λόγο πάθει κάτι.
Εσύ δεν θα πονούσες με ένα αγκίστρι στα χείλια σου;
Έρευνα που διήρκησε δύο χρόνια από επιστήμονες του Πανεπιστημίου του Εδιμβούργου και του Ινστιτούτου Ρόζλιν της Μ. Βρετανίας απέδειξε αυτό που βιολόγοι έχουν παραδεχθεί εδώ και χρόνια. Τα ψάρια πονούν όταν αγκιστρώνονται και πεθαίνουν από ασφυξία όταν τα βγάζουμε από το νερό, καθώς δεν μπορούν να αναπνεύσουν. Η Δρ. Λιν Σνέντον που υπήρξε επικεφαλής της έρευνας αυτής είπε: «Πράγματι, πρόκειται για ένα ηθικό ερώτημα. Είναι η ευχαρίστηση η δική σου σημαντικότερη από τον πόνο του ψαριού;»
Τα ψάρια υποφέρουν φρικτά στο ταξίδι τους από τη θάλασσα στην αγορά. Τα εμπορικά ψαράδικα πλοία χρησιμοποιούν τεράστια δίχτυα, μερικά από τα οποία εκτείνονται πραγματικά για χιλιόμετρα, και καταπίνουν τα πάντα και τον καθένα στο πέρασμά τους. Τα ψάρια βγαίνουν από τα δίχτυα με το δέρμα τους κατεστραμμένο από το σύρσιμο πάνω σε βράχια, αλλά και άλλα ψάρια.
Τα ψάρια είναι συχνά μολυσμένα με υδράργυρο – που προκαλεί καταστροφές στον ανθρώπινο εγκέφαλο -, τοξικά χημικά, διοξίνες – που προκαλούν καρκίνο και προβλήματα στο νευρικό σύστημα -, καθώς και βακτήρια. Το τι συμβαίνει στα ψάρια πριν καταλήξουν στο πιάτο του καταναλωτή δεν είναι τίποτα άλλο παρά βία, είτε παράγονται σε ιχθυοκαλλιέργειες είτε είναι ελευθέρας βοσκής. Τα ψάρια τυγχάνουν μίας συμπεριφοράς που θα τιμωρούνταν με πρόστιμα αν ήταν άλλα ζώα στη θέση τους.
Οι επιπτώσεις της αλιείας
Σήμερα, μόνο το 1/100 των θαλάσσιων περιοχών του πλανήτη χαρακτηρίζεται σαν προστατευόμενο, τη στιγμή που η ζωή στις θάλασσες και τους ωκεανούς αφανίζεται με ταχύ ρυθμό. Η βιομηχανία της αλιείας με τα σύγχρονα αλιευτικά μέσα και την πρακτική της υπεραλίευσης κοντεύει στην κυριολεξία να ερημώσει τις θάλασσες από την ιχθυοπανίδα. Αρκεί να αναφέρουμε ότι το 2005, η αλιευτική βιομηχανία απέδωσε περίπου 141 εκατ. τόνους ιχθυηρών. Οι επιστήμονες εκτιμούν πως η αλιευτική βιομηχανία έχει εξολοθρεύσει το 90% των μεγάλων ψαριών των ωκεανών.
Σε παγκόσμιο επίπεδο, τα 2/3 των αλιευμάτων μετατρέπονται σε άλευρα, αναμειγνύονται με σιτηρά για να χρησιμοποιηθούν σαν τροφή των κτηνοτροφικών ζώων και σαν ιχθυέλαια. Επίσης, χρειάζονται περίπου 50 ψάρια αλιευμένα από τη θάλασσα για να εκτραφεί μόλις ένας σολομός ιχθυοτροφείου και 100 κιλά σαρδέλες για να τραφούν 10 κιλά εκτρεφόμενες πέρκες. Τόνοι και τόνοι γαλάζιας φάλαινας μετατράπηκαν σε σκυλοτροφή, ενώ οι αγελάδες μετατράπηκαν στο χειρότερο θηρευτή ψαριών του πλανήτη, αφού καταναλώνουν περισσότερους τόνους ψαριών απ’ότι οι καρχαρίες, τα δελφίνια κι οι φώκιες ολόκληρου του πλανήτη. Οι φάλαινες, τα δελφίνια, οι φώκιες, και γενικά τα μεγάλα κήτη, πεθαίνουν από πείνα μη βρίσκοντας πλέον τίποτα να φάνε, έστω κι αν κυνηγάνε σε μια περίμετρο πολλών μιλίων καθημερινά.
Το φυσικό περιβάλλον της θαλάσσιας ζωής κατάντησε να είναι ο κύριος αποδέκτης των πάσης φύσεως βιομηχανικών, τοξικών και οικιακών αποβλήτων, καθώς και των βαρέων μετάλλων της «ευγενούς και φιλικής» προς το περιβάλλον ανθρώπινης δραστηριότητας. Έχει υπολογισθεί ότι εκατοντάδες χιλιάδες είδη χημικών ουσιών, διαφόρου τοξικότητας, ρυπαίνουν τους ωκεανούς, τις κλειστές θάλασσες και τις λίμνες του πλανήτη μας. Οι ουσίες αυτές προκαλούν στα ψάρια καρκινώματα, νεοπλάσματα, φλεγμονές και άλλες ασθένειες.